بنگاه های کشور سالیان متمادی تنها منابع تامین مالی شان بانکها و حقوق صاحبان سهام بوده است، لذا استفاده از اوراق بدهی در پرتفوی تامین مالیشان تا حدی ناشناخته و نامانوس است .
محمد علی شیرازی مدیر عامل شركت سرمایه‌گذاری اعتلای البرز اظهارداشت: در سال 1392 بازار پول (سیستم بانکی) بیش از 74 درصد، بازار سرمایه حدود 20 درصد و سرمایه گذاری خارجی 6 درصد از منابع مالی اقتصاد ایران را تامین کرده اند.
بر این اساس وی،کل مبلغ تامین مالی توسط بورس اوراق بهادار در سال 1392 را معادل 259 هزار میلیارد ریال برآورد كرد كه 96% از آن به افزایش سرمایه و انتشار اوراق سهام اختصاص داشته و مابقی به مبلغ 12 هزار میلیارد ریال معادل 4% از طریق اوراق مشارکت، اوراق اجاره و اوراق مرابحه انجام شده است.
این كارشناس بازار سرمایه با بیان اینكه سهم اوراق بدهی از تامین مالی در سال 1392 کمتر از یک درصد بوده است، اضافه كرد: برخلاف بسیاری از اقتصادهای دنیا که بازار سرمایه پایه اصلی تامین مالی به شمار می‌رود در ایران بیشترین مسئوولیت این بخش بر عهده شبکه بانکی (بازار پول) بوده و بازار سرمایه خصوصا اوراق بدهی سهم چندانی در تامین مالی ندارد.
وی یادآورشد: در سال 2010 تامین مالی توسط بازارهای مالی شامل بازار پول و بازار سرمایه در 135 کشوری که توسط موسسه مکنزی انتخاب شده اند كه 23 درصد مربوط به مانده وام های اعطایی، 26 درصد مربوط به بازار سهام، 44 درصد اوراق بدهی و 7 درصد هم مربوط به وام هایی که اوراق بهادار سازی شده اند.
مدیر عامل شركت سرمایه‌گذاری اعتلای البرز در بیان عواملی که باعث شده اوراق بدهی به عنوان ابزاری جهت تامین مالی توسط بنگاههای اقتصادی ایرانی کمتر مورد توجه قرار گیرد و سهم اندکی از تامین مالی در کشور را در اختیار داشته باشد، گفت:اولین عامل جوان بودن این ابزار در بازار مالی کشور و شناخت ناکافی دست اندرکاران اقتصادی از این ابزار است. با توجه به اینکه بنگاههای کشور سالیان متمادی تنها منابع تامین مالیشان بانکها و حقوق صاحبان سهام بوده است، استفاده از این ابزار در پرتفوی تامین مالیشان تا حدی ناشناخته و نامانوس است .
شیرازی ادامه داد: از طرف دیگر دارندگان وجوه اضافی ( سرمایه گذاران ) نیز سیستم بانکی را محل آسانتر و کم ریسک تری نسبت به اوراق بدهی دانسته اند که این امر موجب تضعیف طرف تقاضا برای این اوراق بوده که هزینه های انتشار اوراق بدهی را افزایش می دهد .
او كه فرهنگ سازی و معرفی بهتر این ابزار هم برای نیازمندان تامین مالی و هم برای دارندگان وجوه مازاد وسرمایه گذاران را ضروری می دانست، دومین عامل را عدم وجود شرکتهای رتبه بندی و ضرورت تضمین اوراق توسط بانکها یا سایر نهادها ذكر كرد.
به گفته این كارشناس بازار سرمایه؛ با توجه به اینکه ریسک اعتباری اوراق بدهی شرکتها و بنگاههای مختلف توسط یک مرجع مستقل و قابل اعتماد ( شرکهای رتبه بندی) محاسبه و گزارش نمی شود لذا عدم مشخص نبودن ریسک اوراق مشخص سبب شده تا نرخ سود برای همه بنگاهها یکسان در نظر گرفته شده و وجود تضمین کننده برای اوراق ضروری شود .
وی ادامه داد: عامل سوم هزینه مالی اوراق بدهی برای شرکت انتشار دهنده اوراق است که نسبت به تسهیلات بانکی بیشتر است. در حال حاضر هزینه مالی تسهیلات بانکی برای شرکتهای تولیدی که ساختار سرمایه متعادل و قابل قبولی دارند حدود 23 تا 25 درصد است در حالی که هزینه مالی اوراق بدهی حدود 28 تا 30 درصد است.
شیرازی كه اخذ تسهیلات به لحاظ ترتیبات اداری را ساده تر و سریعتر می داند، اظهار داشت: با توجه به موارد بالا به نظر میرسد به منظور نیل به جایگاه مناسب اوراق بدهی در تامین مالی بنگاهها ضروری است با فرهنگ سازی مناسب، ایجاد شرکتهای رتبه بندی و متناسب نمودن نرخ سود با ریسک بنگاه، امكان رقابتی كردن نرخ هزینه مالی اوراق بدهی نسبت به تسهیلات بانکی را فراهم كرد.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.