سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده ۸۰درصد نمک مصرفی مردمان دنیا از مصرف غذاهایی به دست می آید که از بیرون خریداری می شود؛ غذاهایی مثل نان، پنیر، انواع سس و گوشت های فرآوری شده مانند سوسیس و کالباس.
به گزارش همشهری از سوی دیگر بیماری های غیر واگیر مانند بیماری های قلبی و سكته مغزی مهم ترین علل مرگ های زودرس در قرن بیست و یكم هستند. از آنجا كه فشار خون عامل اصلی بروز این بیماریهاست و نمك هم عامل ایجاد فشار خون بالا، بسیاری از پزشكان متخصص معتقدند كه كنترل مصرف نمك در نهایت منجر به كاهش بیماریهای غیرواگیر خواهد شد. حالا علاوه بر سازمان جهانی بهداشت كه از دولتها و صنایع غذایی خواسته برای كاهش مصرف نمك همه تلاششان را بهكار گیرند، وزیر بهداشت هم دراین باره هشدار داده و گفته است نمك در كنار روغنهای بیكیفیت و شكر عامل بیش از نیمی از مرگومیرها در كشور است.
ماده نگهدارنده جدید در صنایع غذایی
دولتها برای اجرایی شدن این هدف جهانی مسیر طولانیای را باید طی كنند اما راه ایران سختتر است چرا كه ما 3تا 5برابر استاندارد جهانی نمك مصرف میكنیم. دكتر خدیجه رحمانی، عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی نخستین قدم را برنامهریزی برای 10سال پیش رو میداند و میگوید: میتوان با چند برنامه 3ساله و تدوین پروتكلهایی كه به صنایع تولیدكننده مواد غذایی ارائه میشود، از میزان نمك مردم كم كرد تا با هر برنامه 3ساله 30درصد به این هدف نزدیكتر شد. مهم این است كه سرانه مصرف نمك میان خانوادههای ایرانی را با آموزش كاهش داد تا حداقل مردم سر سفرههای خود نمك نیاورند. همچنین صنایع غذایی به جای مصرف نمك بهعنوان ماده نگهدارنده، از انواع دیگر نمك مانند پتاسیم و یا حتیالمقدرو از نمك دریا استفاده كنند كه اثرات مفیدتری دارند.
وی شروع برنامهریزی برای كاهش مصرف نمك را مشروط به انجام تحقیقات در این زمینه میداند و توضیح میدهد: با توجه به تجربه خوبی كه در زمینه مصرف نمكیددار در كشور كسب كردهایم، میتوانیم با همكاری مراكز پژوهشی مانند انستیتو تحقیقات صنایع غذایی كشور و وزارت بهداشت، پروتكلهای لازم در این حوزه را به صنایع غذایی كشور ارائه دهیم.
بسیاری از مردم فكر میكنند كه اگر غذایی نمك فراوان نداشته باشد، آن غذا هیچ مزه دیگری نمیدهد اما این صنایع غذایی هستند كه در تغییر ذائقه مردم نقش مهمی دارند. دكتر رحمانی متخصص تغذیه درباره ذائقه مردم میگوید: بخشی از موضوع تغییر ذائقه مربوط به حس چشایی افراد میشود. به همین دلیل بهتر است گروه هدف در این برنامهها كودكان باشند كه آستانه حس چشاییشان بالا نرفته است. بالا بردن آستانه چشایی ناشی از عادت است كه این عادت را در سنین پایین میتوان با آموزش تغییر داد. هر چه سن بالاتر میرود بهطور طبیعی حس چشایی كاهش پیدا میكند و افراد باید بدانند كه این كاهش حس تأثیری در مصرف بیشتر نمك در آنها نداشته باشد.
بیماران امروز، چیپس و پفكخوران دیروز
تركیب عوامل مختلف مثل افزایش هرم سنی جامعه، گسترش بیماریهای غیرواگیر و افزایش تعداد مبتلایان به سرطان لزوم آموزش و تغییر در كیفیت محصولات غذایی را در جامعه ضروریتر میكند. دكتر صفوی، متخصص تغذیه با اشاره به اینكه در كلانشهرهای ایران مصرف نمك 3تا 5برابر نیاز افراد است، توضیح میدهد: این یعنی ما در سیاستگذاری مسیر غلط را رفتهایم. انواع بیماریهای قلبی و عروقی و چاقی در نتیجه آن افزایش یافته است. برای اصلاح وضعیت موجود باید چندین كار را انجام داد. صنایع غذایی ما باید به سمت كم نمككردن محصولات خود بروند، بهخصوص محصولاتی كه در غذای اصلی جامعه را تولید میكنند. بهطور ویژه منظور نان است. 75درصد نمك دریافتی توسط مصرف مواد غذایی فرآوری شده نظیر نان، غلات صبحانه و بیسكوئیتها وارد بدن میشود. این در حالی است كه مصرف تنقلات و میانوعدههای صنعتی نیز در سبد خانوارها قرار دارد. چوب شور، زیتون شور، خیارشور، انواع ترشیها، چیپس و پفك و... سرشار از نمك است. بیشتر آدمها فكر میكنند، بهطور مثال اگر زیتون این همه نمك نداشته باشد، مزه زیتون نمیدهد. با این ذائقه تغییر یافته، رسیدن به چشمانداز جهانی كار سادهای نیست. انتظار میرود صنایع غذایی كمی جلوتر از مردم به فكر سلامت آنها باشند.
ریشه بیماریها
نمك، اصلیترین عامل بروز بیماری زمینهای فشار خون است. فشار خون كه به بیماری خاموش معروف است تقریبا پای ثابت همه بیماریهای غیرواگیر و كشنده است؛ بیماریهایی كه اگر كنترل نشوند، هزینه زیادی بر دوش خانواده و جامعه میگذارند. به گفته پزشكان، نارسایی قلب، كلیه، مشكلات ریوی و احتمال بروز سرطان از اصلیترین تهدیدات غیرمستقیم نمك بر سر سفرههاست.
به گزارش همشهری از سوی دیگر بیماری های غیر واگیر مانند بیماری های قلبی و سكته مغزی مهم ترین علل مرگ های زودرس در قرن بیست و یكم هستند. از آنجا كه فشار خون عامل اصلی بروز این بیماریهاست و نمك هم عامل ایجاد فشار خون بالا، بسیاری از پزشكان متخصص معتقدند كه كنترل مصرف نمك در نهایت منجر به كاهش بیماریهای غیرواگیر خواهد شد. حالا علاوه بر سازمان جهانی بهداشت كه از دولتها و صنایع غذایی خواسته برای كاهش مصرف نمك همه تلاششان را بهكار گیرند، وزیر بهداشت هم دراین باره هشدار داده و گفته است نمك در كنار روغنهای بیكیفیت و شكر عامل بیش از نیمی از مرگومیرها در كشور است.
ماده نگهدارنده جدید در صنایع غذایی
دولتها برای اجرایی شدن این هدف جهانی مسیر طولانیای را باید طی كنند اما راه ایران سختتر است چرا كه ما 3تا 5برابر استاندارد جهانی نمك مصرف میكنیم. دكتر خدیجه رحمانی، عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی نخستین قدم را برنامهریزی برای 10سال پیش رو میداند و میگوید: میتوان با چند برنامه 3ساله و تدوین پروتكلهایی كه به صنایع تولیدكننده مواد غذایی ارائه میشود، از میزان نمك مردم كم كرد تا با هر برنامه 3ساله 30درصد به این هدف نزدیكتر شد. مهم این است كه سرانه مصرف نمك میان خانوادههای ایرانی را با آموزش كاهش داد تا حداقل مردم سر سفرههای خود نمك نیاورند. همچنین صنایع غذایی به جای مصرف نمك بهعنوان ماده نگهدارنده، از انواع دیگر نمك مانند پتاسیم و یا حتیالمقدرو از نمك دریا استفاده كنند كه اثرات مفیدتری دارند.
وی شروع برنامهریزی برای كاهش مصرف نمك را مشروط به انجام تحقیقات در این زمینه میداند و توضیح میدهد: با توجه به تجربه خوبی كه در زمینه مصرف نمكیددار در كشور كسب كردهایم، میتوانیم با همكاری مراكز پژوهشی مانند انستیتو تحقیقات صنایع غذایی كشور و وزارت بهداشت، پروتكلهای لازم در این حوزه را به صنایع غذایی كشور ارائه دهیم.
بسیاری از مردم فكر میكنند كه اگر غذایی نمك فراوان نداشته باشد، آن غذا هیچ مزه دیگری نمیدهد اما این صنایع غذایی هستند كه در تغییر ذائقه مردم نقش مهمی دارند. دكتر رحمانی متخصص تغذیه درباره ذائقه مردم میگوید: بخشی از موضوع تغییر ذائقه مربوط به حس چشایی افراد میشود. به همین دلیل بهتر است گروه هدف در این برنامهها كودكان باشند كه آستانه حس چشاییشان بالا نرفته است. بالا بردن آستانه چشایی ناشی از عادت است كه این عادت را در سنین پایین میتوان با آموزش تغییر داد. هر چه سن بالاتر میرود بهطور طبیعی حس چشایی كاهش پیدا میكند و افراد باید بدانند كه این كاهش حس تأثیری در مصرف بیشتر نمك در آنها نداشته باشد.
بیماران امروز، چیپس و پفكخوران دیروز
تركیب عوامل مختلف مثل افزایش هرم سنی جامعه، گسترش بیماریهای غیرواگیر و افزایش تعداد مبتلایان به سرطان لزوم آموزش و تغییر در كیفیت محصولات غذایی را در جامعه ضروریتر میكند. دكتر صفوی، متخصص تغذیه با اشاره به اینكه در كلانشهرهای ایران مصرف نمك 3تا 5برابر نیاز افراد است، توضیح میدهد: این یعنی ما در سیاستگذاری مسیر غلط را رفتهایم. انواع بیماریهای قلبی و عروقی و چاقی در نتیجه آن افزایش یافته است. برای اصلاح وضعیت موجود باید چندین كار را انجام داد. صنایع غذایی ما باید به سمت كم نمككردن محصولات خود بروند، بهخصوص محصولاتی كه در غذای اصلی جامعه را تولید میكنند. بهطور ویژه منظور نان است. 75درصد نمك دریافتی توسط مصرف مواد غذایی فرآوری شده نظیر نان، غلات صبحانه و بیسكوئیتها وارد بدن میشود. این در حالی است كه مصرف تنقلات و میانوعدههای صنعتی نیز در سبد خانوارها قرار دارد. چوب شور، زیتون شور، خیارشور، انواع ترشیها، چیپس و پفك و... سرشار از نمك است. بیشتر آدمها فكر میكنند، بهطور مثال اگر زیتون این همه نمك نداشته باشد، مزه زیتون نمیدهد. با این ذائقه تغییر یافته، رسیدن به چشمانداز جهانی كار سادهای نیست. انتظار میرود صنایع غذایی كمی جلوتر از مردم به فكر سلامت آنها باشند.
ریشه بیماریها
نمك، اصلیترین عامل بروز بیماری زمینهای فشار خون است. فشار خون كه به بیماری خاموش معروف است تقریبا پای ثابت همه بیماریهای غیرواگیر و كشنده است؛ بیماریهایی كه اگر كنترل نشوند، هزینه زیادی بر دوش خانواده و جامعه میگذارند. به گفته پزشكان، نارسایی قلب، كلیه، مشكلات ریوی و احتمال بروز سرطان از اصلیترین تهدیدات غیرمستقیم نمك بر سر سفرههاست.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.