دنیای اقتصاد / عدم کیفیت مناسب در برخی خودروهای داخلی موضوعی است که از مشتریان داخلی گرفته تا مسوولان در مورد آن اتفاق نظر دارند. حال آنکه این چالش در برخی موارد حتی از مرزهای كشور هم فراتر رفته و فروش خودروهای صادراتی را تحت تاثیر قرار داده است. در این میان اگرچه خودروسازان همواره در مقام دفاع از كیفیت محصولات تولیدی خود بر آمده‌اند، اما پس از افزایش ناگهانی قیمت‌ها در واپسین ماه‌های سال 91 و ادامه آن تا تیرماه امسال، بحث كیفیت خودروهای داخلی بیش از پیش زیر ذره‌بین مشتریان رفت و كار خودروسازان برای توجیه كیفیت محصولاتشان نیز به همان میزان سخت‌تر شد.
سختی كار خودروسازان، اما آنجاست كه علاوه‌بر رسیدگی به افزایش انتظار مشتریان نسبت به كیفیت خودروهای تولیدی در پی رشد قیمت‌ها، با باور قدیمی و یا همیشگی «بی‌كیفیت بودن خودروهای داخلی» نیز روبه‌رو بوده و هستند. این باور باعث اعتراض‌های فراوانی در میان نمایندگان مجلس و حتی دولتی‌ها شده به‌طوری‌که شورای رقابت یكی از شروط خود برای افزایش قیمت را رشد كیفیت قرار داده است. در این بین اما باور عمومی به كیفیت پایین خودروهای داخلی با دلایل و مقایسه‌هایی در این زمینه همراه است. برای مثال هرچند خودروسازان مدت‌هاست از طراحی و تولید پلت‌فرم‌های داخلی و به روز می‌گویند، اما تولید محصولات قدیمی با تكنولوژی 20 یا 30 سال قبل اروپا از جمله انتقادهایی است كه همچنان از سوی مردم به خودروسازان وارد می‌شود.
در واقع حرف اصلی مشتریان این است كه چرا باید بهایی سنگین برای خودروهایی بپردازند كه تولید آنها در دنیا مدت‌ها است منسوخ شده است. اما با توجه به بحث‌هایی كه پیرامون كیفیت خودروهای داخلی وجود دارد، سوالی كه در این میان مطرح می‌شود این است كه كیفیت خودروهای داخلی طی سال‌های گذشته چه روندی را طی کرده و در نهایت اینکه چرا هنوز نتوانسته نظر موافق مسوولان و مشتریان را جلب کند؟ در این زمینه مسوولان شركت سایپا معتقدند نمره‌های منفی خودرو پراید طی سال‌های گذشته از 500 به 80 رسیده است، این در شرایطی است که این رشد کیفیت هنوز برای بسیاری از مشتریان ملموس نیست. اما اینکه چرا خودروسازان و مشتریان به یک نقطه مشترک در تعریف کیفیت نمی‌رسند سوالی است که یک کارشناس خودرویی به آن پاسخ داده است؛ وی معتقد است تفاوت نگاه در میان مردم و خودروسازان بر سر كیفیت، به تفاوت نگاه و تعریف این دو گروه از كیفیت باز می‌گردد. در بسیاری موارد درحالی‌كه انتظار مردم از كیفیت خودروهای داخلی، داشتن خودرویی مطابق با خودروهای روز اروپاست، خودروسازان كیفیت را با عدم نقص در خودروهای تولیدی و حفظ جان مشتری برابر می‌دانند و عقیده دارند به خوبی این استانداردها را رعایت می‌كنند.
از سوی دیگر از نگاه كارشناسان بخش زیادی از نارضایتی مردم از خودروسازان خصوصا در زمینه كیفیت به‌خاطره تاریخی آنها از خودروسازان باز می‌گردد. به اعتقاد یك كارشناس اقتصادی در شرایطی كه خودروسازان طی سال‌های گذشته از نظر كیفی اگرچه كند اما با رشد همراه بوده‌اند، خاطرات ناخوشایندی كه مردم از خودروسازان دارند باعث می‌شود این رشد برای مشتریان قابل توجه نباشد. سعید لیلاز در این زمینه به «دنیای‌اقتصاد» می‌گوید: خودروسازان یك بدهی تاریخی به مردم دارند كه به سال‌هایی بازمی‌گردد كه مردم برای داشتن یك خودرو باید زمان زیادی را پشت سر می‌گذاشتند و در نهایت هم ممكن بود خودروی آنها مثلا بدون در به آنها تحویل داده شود. لیلاز عقیده دارد امروز خودروسازان از نظر كیفی در شرایط بهتری قرار دارند اما برای پاك كردن خاطرات ناخوشایند گذشته از ذهن مشتریان باید تلاش بیشتری از خود نشان دهند.
خودروسازان خود را تغییر می‌دهند؟
اما ادعای خودروسازان در رابطه با رعایت استانداردهای روز دنیا در تولید محصولاتشان در حالی است كه آنان به وجود نقص‌هایی در تولیداتشان اعتراف می‌كنند. در همین زمینه معاون كیفیت سایپا با اشاره به اینكه «كیفیت خودروهای داخلی همواره مدنظر خودروسازان است و آنها پروژه‌هایی برای بهبود كیفیت دارند» روز گذشته در نشستی مطبوعاتی عنوان کرد که «کیفیت کلاف سردرگم نیست؛ بلکه یک کار فنی است که باید با بهبود مستمر همراه باشد، اما چنانچه مردم و مسوولان از کیفیت خودروهای تولیدی ناراضی هستند، حتما درست می‌گویند و ما باید خود را تغییر دهیم و کیفیت تولیدات خود را بالا برده تا مشتریان محصولات ما را انتخاب کنند.» فرزاد غزائی در ادامه به این موضوع نیز اشاره می‌كند كه سركوب قیمت‌ها می‌تواند مانعی بر سر راه ارتقای كیفیت محصولات خودروسازان باشد. او كیفیت قطعات خودرو را نیز بر كیفیت نهایی خودروی تولید شده تاثیرگذار می‌داند و عقیده دارد با حمایت دولت از قطعه‌سازان، آنها می‌توانند سرمایه‌گذاری‌های خود را گسترش داده و به دانش فنی روز دنیا در تولیدات قطعات با كیفیت و تیراژ بالا دست پیدا كنند.
اشاره غزائی به حمایت دولت از قطعه‌سازان در حالی است كه آنها بیشترین ارتباط را با خودروسازان دارند. در واقع چنانچه خودروسازان مطالبات قطعه‌سازان را به موقع پرداخت كنند و از سویی محصولات جدید وارد خطوط تولید كنند، می‌توانند باعث ارتقای فنی و اقتصادی قطعه‌سازان شوند این در حالی است كه خودروسازان برای سال‌ها با تولید محصولاتی تكراری خواسته جدیدی از قطعه‌سازان در زمینه تولید قطعه نداشته‌اند. از سویی با طولانی شدن زمان پرداخت مطالبات قطعه‌سازان از جانب خودروسازان خصوصا در دو سال گذشته، قطعه‌سازان برای ادامه تولید با مشكلات فراوانی مواجه و مجبور به رو آوردن به قطعات چینی شدند كه در نهایت افت كیفیت تولیدات خودروسازان را به همراه داشت.
اما تغییر خودروسازان برای بهبود كیفیت محصولاتشان چگونه ممكن خواهد بود؟ خودروسازان در حالی از بهبود كیفیت و تغییر سخن می‌گویند كه از یكسو به‌نوعی قطعه‌سازان را مسوول كیفیت می‌دانند و از سویی عقیده دارند كیفیت یك خودرو به قیمت آن بستگی دارد، برای مثال كیفیت خودرویی مانند پراید در حد قیمت آن، یعنی 20 میلیون تومان است، نه بیشتر و نه كمتر. خودروسازان در عین حال یكی از پیش‌زمینه‌های ضروری برای بهبود كیفیت خودروهای داخلی را رشد توانایی‌شان در زمینه طراحی و آزمون می‌دانند، اما داشتن این پیش‌زمینه را تنها با حمایت دولت میسر می‌دانند. غزائی در این زمینه می‌گوید: ایران باید مطابق با اهداف سند چشم انداز 20 ساله پایگاه طراحی و آزمون منطقه در صنعت خودرو شود در حالی که این کار سرمایه‌گذاری زیادی را طلب می‌کند؛ بنابراین دولت باید خود وارد عمل شده و در این رابطه سرمایه‌گذاری کرده و بعد از راه‌اندازی آن را به بخش خصوصی واگذار کند.
طراحی دو پلت‌فرم
اما معاون کیفیت سایپا در نشست روز گذشته خودعلاوه‌بر پاسخ به سوالات خبرنگاران در مورد کیفیت از طراحی دو پلت‌فرم جدید خودرو نیز خبر داد و گفت: تلاش داریم برخی تغییرات را روی ظاهر پلت‌فرم‌های فعلی انجام دهیم تا بتوانیم با به‌روز‌رسانی پلت‌فرم‌های خودرو فروش بیشتری داشته باشیم. فرزاد غزائی در عین حال با تاکید بر اینکه قطعه‌سازان نیاز به مراقبت بیشتری از سوی دولت دارند، گفت: اگرچه قطعه‌سازان در شرایط فعلی نیازمند حمایت همه جانبه دولت برای تداوم کار و تولید قطعات باکیفیت هستند؛ اما همه نگاه‌ها به خودروسازان است و در این میان تلاش ما این است که بیشترین درآمد خود را صرف پرداخت قطعه‌سازان کنیم تا آنها قطعات را به موقع به دست ما برسانند.
معاون کیفیت گروه خودروسازی سایپا افزود: در حال حاضر هر روز درگیر افزایش قیمت قطعه هستیم و این افزایش قیمت قطعات است که قیمت خودرو را بالا می‌برد و قطعه‌سازان نیز می‌گویند اگر منابع مالی کافی به آنها نرسد، تولید قطعات را متوقف می‌کنند؛ بنابراین به جای طراحی و اجرای طرح‌های متعدد نجات صنعت خودرو باید به عواملی همچون نجات صنعت قطعه‌سازی متمرکز شد و دولت، مجلس و وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز باید به همراه بانک‌ها پشتیبان صنعت خودروی کشور شوند.
وی در عین حال به انتقادات زیادی که به کیفیت خودروی پراید و ایمنی آن مطرح است، پاسخ داد و عنوان کرد که این موضوع صحت ندارد و اعتقاد ما بر این است که در عراق بازار خوبی وجود دارد و خودروی پراید ناایمن نیست بلکه باید اجازه داد که سایپا صادرات خود را داشته باشد، این در شرایطی است که پنج میلیون خودرو از گروه پراید وجود دارد و از زمانی که پراید به X100 تبدیل شده، مشکل ایمنی و نقص ندارد و 100 درصد منطبق با استانداردهای مدنظر سازمان ملی استاندارد است. غزائی اظهار کرد: هم‌اکنون صادرات پراید علاوه‌بر عراق به ونزوئلا و آفریقا نیز صورت می‌گیرد و در پلت‌فرم X200 که محصولات تیبا و ساینا را شامل می‌شود، صادرات به روسیه شروع شده است و اگر ظاهر این خودرو را به روز کنیم، می‌توانیم فروش بیشتری داشته باشیم. وی گفت: در حوزه X200 که تیبا و تیبا 2 را شامل می‌شود برنامه افزایش تولید تا 1200 دستگاه پیش‌بینی شده و از سال 96 تیراژ تولید پراید را کاهش خواهیم داد.
در ادامه غزائی در مورد حضور خودروسازان چینی در ایران تاکید کرد که برنامه ایران برای مشارکت با خودروسازان چینی بسیار جزئی است و سایپا تلاش دارد پلت‌فرم‌های خود را داشته باشد و کمتر از 10درصد برنامه تولید سایپا به مشارکت با چینی‌ها اختصاص دارد.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.