دنیای اقتصاد / این روزها سرمایه‌گذاران در بازار سهام، با شكلی از رخوت و كسادی مواجه هستند. این شرایط كه خود را در معاملات، در قیمت‌ها و حتی در انتظارات سرمایه‌گذاران نشان می‌دهد، سبب شده كه گردی از بی رمقی فضای بورس را در‌بر‌‌گیرد و سرمایه‌گذاران مرتبا از یكدیگر بپرسند كه چرا بازار این‌گونه است؟ در پاسخ و تبیین شرایط كنونی بازار سهام دلایل متعددی عنوان می‌شود. برای نمونه برخی پیشواز رفتن مذاكرات هسته‌ای را دلیل فضای بی‌رونقی بازار می‌دانند و گروهی نیز عدم افزایش قیمت كالاها و خدمات را موجب فضای فعلی بازار اعلام می‌كنند و طیفی نیز لجبازی حقوقی‌ها با نهاد ناظر را دلیل رخوت بازار می‌دانند. اما گمان داریم كه دلایل اصلی و مهم ایجاد شرایط فعلی كسادی بازار دیگر مواردی است كه كمتر مورد تایید و اقبال عمومی است.
در ادامه به برخی از مهم‌ترین آنان اشاره می‌كنیم:
• نگاهی به فضای عمومی اقتصاد ایران نشان می‌دهد كه رخوت و كسادی تقریبا در تمامی بخش‌های اقتصادی وجود دارد و این مهم منحصر به بازار سهام نمی‌شود. برای نمونه در بازار سیمان؛ تعلل در تغییر نرخ؛ شكلی از بی رونقی را در این بازار ایجاد كرده است. در بخش ساختمان؛ فعالان و سرمایه‌گذاران در انتظار برای مذاكرات هسته‌ای و سیاست‌های مالیاتی دولتی، سر در جیب مراقبت فرو برده‌اند. در بازار لبنیات، مساله افزایش نرخ شیر پیوسته به تعویق می‌افتد و در بازار خودرو، تعیین نرخ با تعلل و پاسكاری بین نهادهای تصمیم گیر همراه می‌شود و ... در واقع شاید بتوان اذعان داشت كه شكلی از فضای رخوت و كسادی در بازار تعمدی و در نتیجه تعلل در تصمیم‌گیری‌های بخش دولتی است. برای نمونه اظهار نظر وزیر صنعت در باب نرخ خودرو كه «نه با افزایش نرخ موافقم و نه با كاهش آن» در زمره چنین تصمیم‌گیری‌هایی جای دارد. در این مدل از سیاست‌گذاری دولت با تاخیر در تصمیمات خود شكلی از كسادی و كاهش تقاضای كل در اقتصاد كه در كاهش تورم نقش ایفا می‌كند را به صورت غیر‌ارادی دنبال می‌كند. این در شرایطی است كه طیفی از منتقدان سیاست‌های اقتصادی دولت بر این باورند كه این رویه دولت در باب تعلل در تصمیم‌گیری‌ها ارادی نیست، بلكه از ضعف دولت در تصمیم گیری و تاكید زیاد بر كارشناسی بودن تصمیمات است كه سبب بی‌تصمیمی یا تاخیر آن شده است. در واقع دولت جدید نگران از تعدد تصمیمات غیر‌كارشناسی دولت قبل و به جهت جبران آن، وجه كارشناسی و جمع كردن نظرات مختلف را آنچنان غلظت بخشیده است، كه اكنون دیگر نمی‌تواند تصمیم بگیرد. باید توجه داشت فارغ از آنكه این تعلل‌ها عمدی و یا ناخواسته باشد؛ اما در نهایت سبب شده كه فضای بازارها، اقتصاد و در نهایت بورس تهران هم دچار شكلی از كسادی و بی‌رمقی گردد. تسریع در تصمیم‌گیری‌ها و از میان برخاستن تعلل در سیاست‌گذاری‌ها می‌تواند شكلی از بهبود را به بازارها و از جمله بازار سهام باز گرداند.
• نگاه عمومی سرمایه‌گذاران، فعالان اقتصادی و مشاركت‌كنندگان در بازارهای مختلف به سیاست هسته‌ای و مذاكرات بین‌المللی كه خود فرآیندی زمانبر است، باعث شكل‌گیری فرهنگ انتظار برای نتیجه مذاكرات و تعویق و تاخیر در تصمیمات اقتصادی شده است. در این میان بسیاری از سرمایه‌گذاران منتقد از طولانی شدن روند این مذاكرات به جهت اطمینان بخشی به سرمایه‌گذاری‌های خود در تولید یا بازارهای مختلف، سعی در پارك منابع خویش در بانك‌ها و ورود آن به چرخه فعالیت در زمان اعلام نتایج مذاكرات هسته‌ای داشته كه همین مهم باعث رخوت و كسادی در بازارها و از جمله بورس تهران شده است.
• اما بی‌رمقی در بازار سهام دلیل دیگری نیز دارد. ادامه سیاست‌های نظارتی پیشین، بدون توجه به تغییرات فضای اقتصادی كشور نیز از جمله دلایل كسادی بورس تهران به شمار می‌رود. برای نمونه عدم تغییر در پارامترهایی مانند حجم مبنا كه در 11 سال گذشته در بورس تهران استفاده شده است یا عدم تجدید نظر در محدودیت درصد نوسان سهام كه اكنون سال‌ها است در بازار سهام وجود دارد، خود را در شرایط كسادی بازار بیشتر نمایان می‌سازند و بازار را دچار رخوت می‌كنند. هر‌چند شاید اجرای سیاست انتشار اطلاعات بیشتر در بازار، چندان مهم ننماید، اما تغییر رویه نشر اطلاعات از سه ماه به یك ماه به طور قطع رونق را به بازار باز می‌گرداند و شادابی را در بازار نمایان می‌سازد. در این مسیر تكرار رویه‌های پیش‌بینی خود شكلی از تعلل در تغییرات تصمیم‌گیری را نمایان می‌سازد و بازار را همچنان در كسادی نگاه می‌دارد و سرمایه‌گذاران را از بورس می‌راند.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.