علیرضا باغانی؛ دنیای اقتصاد / روز دوشنبه قرار بود 105 میلیون سهم شركت نفت سپاهان در بورس تهران عرضه شود، اما تنها 85 میلیون سهم این شركت در قیمت 1750 تومان عرضه شد و 20 میلیون سهمیه اختصاص پیدا كرده به معامله‌گران برخط به‌رغم وجود تقاضاهای مكرر خرید و ورود سفارش‌های خرید در سامانه معاملات راس ساعت 12:20، به «آنلاین‌ها» نرسید.
تا به اینجای كار همه چیز عادی جلوه می‌كند و دلیل عدم انجام معامله 20 میلیون سهمی «شسپا» كه سهمیه معامله‌گران آنلاین بود، اختلال در سیستم معاملات عنوان شده بود، اما ساعتی پس از پایان معاملات بورس، حجم معاملات این نماد عرضه اولیه‌ای تا عدد 88 میلیون و 577 هزار سهم در سامانه معاملات به نمایش گذاشته شد! به این معنی كه حدود 3.6 میلیون سهم پس از انجام معاملات 85 میلیون سهمی «شسپا» معامله شده است و به تعبیری واضح‌تر عده‌ای از معامله‌گران موسوم به «آنلاین» توانسته‌اند حدود 3.6 میلیون سهم این شركت ارزنده را به دست آورند.
آن هم در شرایطی كه سیستم معاملات در روز عرضه مختل بود و ناظر بازار اعلام كرده بود كه هیچ معامله‌گر آنلاینی سهام نفت سپاهان را به دست نیاورده است. باری؛ عرضه اولیه نفت سپاهان به پایان رسید و هر چند قرار است امروز (چهارشنبه) به متقاضیان آنلاین باقیمانده، از این سهم 1750 تومانی اختصاص پیدا كند، اما انجام این حراج در بورس تهران بار دیگر اوج بی نظمی و اختلال را در اداره عرضه‌های اولیه این بازار به نمایش گذاشت و البته اختصاص سهام به برخی معامله‌گران آنلاین آن هم بعد از ساعت معاملات نیز باردیگر اصل رعایت عدالت در عرضه‌های اولیه بورس را زیر سوال برده است. بنابراین لازم است چند موضوع از سوی مدیران و متولیان بازار سرمایه مورد شفاف‌سازی قرار گیرد:
1. دلیل عدم ثبت سفارش خرید همه معامله‌گران آنلاین كه متقاضی خرید 20 میلیون سهم نفت سپاهان بوده‌اند؛ چه بوده است؟
2. چرا سهمیه بالای 1200 برگه سهمی برای معامله‌گران آنلاین تعیین شد و اساس سهمیه‌بندی‌ها در این عرضه بزرگ چه بود و از چه قوانین و مقرراتی تبعیت می‌كرد؟
3.چرا پس از پایان عرضه روال 85 میلیون سهمی،حدود 3.6 میلیون سهم به حجم معاملات «شسپا» اضافه شده و سهام این شركت به عده‌ای از معامله‌گران خاص و اساسا آنهایی كه دسترسی به سامانه معاملات آنلاین ویژه داشته‌اند؟
4.سامانه آنلاین تحت كارگزاری‌ها چیست؟ چه تفاوتی با سامانه‌ای دارد كه در اختیار مردم عادی است و اساس فلسفه وجودی این سامانه آنلاین چیست؟ آن هم در حالی كه خود كارگزاری‌ها دسترسی مستقیم به سامانه معاملات دارند و عملا در اختیار داشتن یك سامانه آنلاین مجزا و ویژه توسط كارگزاران چیزی فراتر از نیازها است.
5.آیا خرید حدود 3.6 میلیون سهم از طریق آنلاین‌های تحت كارگزاری‌ها، منافی عدالت سهامداری نیست و دلیل عدم ابطال این معاملات تا این لحظه چه بوده است؟
...و در آخر تا كی باید از كیك شیرین عرضه‌های اولیه، افراد و گروه‌های خاص بیشترین سهم را ببرند و مگر شعار بازار سرمایه ایران اسلامی، كسب سود در شرایط عادلانه و حلال نیست...؟
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.