در شرایطی که روابط ایران و روسیه در حوزه انرژی وارد فاز جدیدی شده است حسن روحانی در دیدار با رئیس جمهور روسیه تاکید کرده است توسعه مناسبات میان ایران و روسیه نه تنها به نفع دو کشور و دو ملت است بلکه همه ملت‌های منطقه از این رابطه بهره‌مند خواهند شد.
به گزارش نامه نیوز، در حالیکه که حدود 9 ماه از آغاز فعالیت دولت یازدهم سپری می شود وزارت نفت یکی از فعال ترین وزارتخانه های دولت تدبیر و امید بوده و البته عمده فعالیت های وزارت نفت در حوزه بین الملل و توسعه روابط با قدرت های اقتصادی دنیا بوده است.
اما با توافق مقدماتی ایران و گروه 1+5 درباره پرونده هسته ای ایران و آغاز دور نهایی مذاکرات هسته ای توسعه دیپلماسی انرژی جدی تر از گذشته در حال پیگیری است و اخبار فراوانی درباره توافق وزارت نفت ایران با قدرت های نفتی و گازی دنیا مطرح شده است.
روسیه که در سال های گذشته حضور پررنگی را در صنعت نفت ایران داشته است در فکر توسعه روابط نفتی با ایران است و در همین رابطه بحث های مختلفی همچون تهاتر نفت با کالا میان ایران و روسیه مطرح شده و وزیر نفت ایران نیز اخیرا در سفری به روسیه راههای توسعه روابطه اقتصادی میان دو کشور را مورد بررسی قرار داده است.
در همین رابطه علی شمس اردکانی رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران در گفت و گو با نامه نیوز می گوید «به هر حال روس ها کالاهایی دارند که به کار صنایع ایران بیاید. به عنوان مثال فولاد که در سال گذشته به میزان 10 میلیون تن به مبلغ 10میلیارد دلار از روسیه واردات داشتیم و متاسفانه هنوز در زمینه تولید فولاد خودکفا نیستیم».
وی همچنین می گوید «مهم ترین کالاهایی که هم اکنون باید نگران آنها بود کالاهایی است که هزینه آنها از طریق قاچاق سوخت تامین می شود. در واقع قاچاق کنندگان سوخت به دلیل پول بادآورده ای که نصیبشان می شود،هر کالای بی کیفیتی را خریداری کرده و وارد کشور می کنند و زیر قیمت اصلی به فروش می رسانندو دلیلش هم این است که سود آنها با ما به التفاوت قیمت سوخت تامین می شود. به عنوان مثال یک لیتر گازوئیل را 300 تومان در ایران خریداری می کنند و در ترکیه لیتری 3500 تومان به فروش می رسانند. در واقع حدود 10درصد از هر لیتر سود می کنند. با همین پولی که به دست می آورند، کالاهای بی کیفیت و بسیار نامناسب وارد بازار کشور می کنند. در واقع بلای جان اقتصاد کشور همین اتفاقات ناشی از عدم جلوگیری و برخورد با قاچاقچیان سوخت است.»
دانشمند: نباید به سمت تهاتر نفت با کالا برویم
اما مسعود دانشمند عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران در این رابطه در گفت و گو با نامه نیوز می گوید در بحث واردات کالا به جای نفت، ما محدودیم که به جای دریافت پول نفت، کالا از روسیه بخریم. حتما روسیه هم در فروش کالا به ایران شرایط خودش را به ما تحمیل می کند. بنابراین در مجموع این معامله ما ضرر می کنیم. از طرف دیگر آمریکا، کشور وضع کننده تحریم ها علیه ایران است و این کار ایران از نظر آنها دور زدن تحریم ها محسوب می شود. حال احتمال بدهیم که آمریکا و روس ها با هم گفت‌وگو کنند که طبیعتا حاصل این گفت‌وگو ها به نفع ایران نخواهد بود. بنابر این ما سودی از این قرارداد نخواهیم برد و این راه حل منطقی نیست.
قرارداد 20 میلیارد دلاری میان ایران و روسیه سرانجام امضا می شود؟
این در شرایطی است که اخیرا مذاکرات ایران و روسیه برای امضاء قرارداد ۲۰ میلیارد دلاری نفت در برابر کالا با جدیت بیشتری ادامه یافته و یک منبع آگاه در وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران خبر داده که این تفاهم نامه هنوز به امضا نرسیده است.
این منبع آگاه گفته است «قرارداد تهاتر نفت و کالا میان دو کشور در حال مذاکره است. این مذاکرات درباره فهرست و حجم کالاهاست.»
او همچنین درباره مبلغ این قرارداد که رسانه ها آن را بین 15 تا 20میلیارد دلار عنوان کرده بودند، می گوید« سقف این قرارداد 20میلیارد دلار تعیین شده است. اما این موضوع که در مرحله اول ارزش قرارداد چه میزان باشد در حال مذاکره است.»
این منبع آگاه در وزارت امور خارجه تاکید کرده است« قرارداد نفتی بین ایران و روسیه در چارچوب روابط تجاری کشورها با یکدیگر است. خرید و فروش نفت بخشی از روابط تجاری ایران و روسیه است که در چارچوب کمیسیون مشترک انجام می شود. این قرارداد، اقدامی بسیار مهم است که اگر محقق شود تاثیر بسیار مهمی در روابط اقتصادی دو کشور خواهد داشت.»
این در شرایطی است که روزنامه لبنانی دیلی‌استار در گزارشی اعلام کرده الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه گفته است، مذاکرات وی با بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران به توافق نهایی بر سر یک قرارداد احتمالی نفت در برابر کالا بین دو کشور نرسیده است. وی ابراز امیدواری کرد، این قرارداد در دیدار مقامات دو طرف در پاییز نهایی شود.
آمریکا: به صورت جدی نگران قرارداد نفتی ایران و روسیه هستیم
اگرچه هنوز این قرارداد نهایی نشده است اما مقام های آمریکایی نسبت به امضای آن ابراز نگرانی کرده اند. روزنامه «وال استریت ژورنال» روز جمعه به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی نوشته است « ما نسبت به این قرارداد نگرانی های جدی داریم. ما آشکارا و به صورت شفاف نگرانی های خود را به هر دو طرف نسبت به انجام این قرارداد یا هر قرارداد دیگری اعلام می کنیم.» این مقام آمریکایی همچنین با اشاره به اینکه ممکن است این قرارداد در لیست تحریم های آمریکا باشد، گفته است:« اگر چنین قراردادی انجام شود مغایر با قرارداد موقت انجام شده در اواخر ماه نوامبر میان ایران و 1+5 است و ممکن است باعث اعلام تحریم های آمریکایی به تمام افراد دخیل در این قرارداد شود.»
همچنین در همین رابطه یک منبع آگاه روسی از آماده بودن تمامی اسناد مسکو خبر داده و گفته است تنها مورد باقی‌مانده نهایی شدن قیمت نفت است.
این منبع رقم قرارداد را بین ۱۵ تا ۲۰ میلیارد دلار برآورد کرده و گفته است احتمالا ارزش قرارداد در مرحله اول حدود ۶ تا ۸ میلیارد دلاری خواهد داشت.
دیدار روحانی و پوتین و توسعه روابط اقتصادی
در شرایطی که روابط ایران و روسیه در حوزه انرژی وارد فاز جدیدی شده است حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی در حاشیه سفر اخیر خود به چین با ولادمیر پوتین رئیس جمهور روسیه دیدار ور گفت و گو کرده در این دیدار تاکید کرده است توسعه مناسبات میان ایران و روسیه نه تنها به نفع دو کشور و دو ملت است بلکه همه ملت‌های منطقه از این رابطه بهره‌مند خواهند شد.
همچنین پوتین در این دیدار گفته است ایران و روسیه همسایگان دیرینه و شرکای مطمئنی برای یکدیگر هستند و مواضع دو کشور حتی در شرایط بحران‌زده بین‌المللی در یک جهت بوده است. ایران و روسیه پروژه‌های مشترک در حال پیشرفتی با یکدیگر دارند، اما امکانات و ظرفیت‌های فراوان دیگری هم در دو کشور وجود دارد که باید از آنها در جهت توسعه روابط استفاده کنیم.
گاز ایران از چه راهی به اروپا می رسد؟
اما علاوه بر موضوع تهاتر نفت با کالا میان ایران و روسیه اخیرا موضوع صادرات نفت ایران به اروپا نیز حاشیه های فراوانی را به همراه داشته است و ماجدی معاون وزیر نفت در امور بین الملل و بازرگانی گفته است امکان صادرات گاز ایران به اروپا از سه مسیر وجود دارد. مسیر ابتدایی که از ترکیه خواهد بود بیشترین امکان فراهم شدن را دارد. به گونه‌ای که بخشی از گاز روسیه نیز این مسیر تامین خواهد شد.
ماجدی مسیر دوم صادرات گاز ایران به اروپا را عراق، سوریه و لبنان و در ادامه به اروپا اعلام و گفته است سومین مسیر، مسیر ارمنستان، گرجستان خواهد بود که از زیر دریای سیاه می‌گذرد و مقدمات ارسال گاز به اروپا فراهم می‌شود.
وی همچنین راههای صادرات گاز ایران به اروپا را تشریح کرد و می گوید ایران می تواند با احداث 640 کیلومتر خط لوله جدید از دهلران تا مرز بازرگان صادرات گاز به اروپا را از طریق ترکیه انجام دهد. معاون وزیر نفت با بیان اینکه در حال حاضر خط لوله برای این مساله کافی نیست گفت: در حال حاضر 600 کیلومتر خط لوله آماده است. صادرات نخستین محموله گاز ایران به عراق نیز با ظرفیت 5 تا 7 میلیون متر مکعب در بهار سال آینده صورت خواهد گرفت.
وزارت نفت: قصد داریم حداقل تا سه سال آینده گاز را به اروپا صادر کنیم
این اتفاقات در شرایطی رخ داده است که مقامات کشورهای غربی بارها در اظهارات خود از صادرات گاز ایران به اروپا ابراز نگرانی کرده اند و ماجدی در این رابطه گفته است این برداشت برخی است که می‌گویند تحریم‌ها دور زده می‌شود اما ما قصد داریم تا حداقل سه سال آینده گاز را به اروپا صادر کنیم.
معاون وزیر نفت در امور بین الملل و بازرگانی با بیان اینکه در این باره کلیه مسائل سیاسی و تحولات را در نظر می گیریم، گفته است اگر هر کشوری بخواهد از کشور دیگری گاز بخرد حق آن کشور است و ما نمی توانیم دراین باره چالشی ایجاد کنیم چرا که بازار جهانی جای رقابت است و گاهی تحریم‌ها و مشکلات موجود در قراردادها تعلل ایجاد می کند. اما نباید بگذاریم تعلل ایجاد شده در قراردادها مانع از فعالیت کشورها برای قراردادهایشان بشود.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.