افت سنگین 2.07 درصدی روز گذشته شاخص بورس اوراق بهادار موجب بازگشت این دماسنج به كانال 74 هزار واحدی و تثبیت هر چه بیشتر فضای نا آرام بهاری در بازار سرمایه شد تا به این ترتیب زیان فروردین ماه بورس به بیش از 5 درصد برسد و افت 4095 واحدی در كارنامه 12 روزه بورس 93 به ثبت رسد.
بورس تهران یكی از بدترین روزهای تاریخ خود را با ریزش شدید 1581 واحدی در روز گذشته سپری كرد تا در نهایت شك بسیاری از فعالان بازار را تبدیل به یقین كند كه سال جدید سالی كاملا متفاوت در مقایسه با تمایلات مثبت سال 92 خواهد بود.
نیمه‌های دی ماه سال گذشته بود كه شاخص پس از فتح قله 89724 با افزایش عرضه مواجه شد و پس از چند روز ریزش نصفه و نیمه به یك باره افت 2400 واحدی در یك روز اخطارهایی را مبنی بر پایان روزهای خوش بازار صادر كرد. اكنون شاخص كل حدود 16.5 درصد نسبت به سقف تاریخی خود ریزش كرده و بیش از 14800 واحد افت را تجربه كرده، اما با این حال همچنان فشار فروش به‌خصوص در یكی دو روز گذشته در بازار محسوس است و در طرف مقابل، جبهه خریداران نیز چندان قدرتمند ظاهر نمی‌شود.
در روزهایی كه به دلیل لغو برخی تحریم‌ها (مطابق توافق ژنو)، اهالی بازار در رویای شاخص 100 هزار واحدی بودند، به یكباره عرضه‌ها شدت گرفت.
ابتدا شایعاتی در خصوص تغییر مدیریتی در سازمان بورس و اوراق بهادار دلیل این مهم ارزیابی شد و پس از آن دولت و مجلس، به‌رغم وعده‌هایی كه به اهالی بازار سرمایه برای حمایت داده بودند، با تصویب نرخ بهره مالكانه و همچنین افزایش نرخ خوراك باعث بحرانی شدن شرایط بازار شدند.
به مرور با فروكش كردن تب خوراك پتروشیمی‌ها، از هیجان فروش در بازار كاسته شد و دیگر از صفوف فروش آنچنانی خبری نبود و بازار به تعادل رسید. البته به‌رغم افت 50 درصدی قیمت در برخی از نمادها، همچنان خریداران دل به خرید نمی‌دادند.
با این حال پس از نزدیك شدن دماسنج بازار سرمایه به محدوده 76 هزار واحد در نیمه دوم اسفند ماه، شرایط كمی بهتر شد.
شاخص در حدود 3000 واحد رشد كرد و با توجه به ریزش سنگین در روزها و هفته‌های قبل، فعالان بازار به پایان اصلاح و رونق بورس در سال 93 خوشبین شدند. اما دیری نپایید كه همه این رویاها بر باد رفت و بار دیگر كف قبلی شاخص كل بی‌اعتبار شد.
اگر به حواشی بازار نگاهی داشته باشیم، دور دوم هدفمندی یارانه، مذاكرات ایران و گروه 1+5 به‌منظور دستیابی به توافق نهایی و همچنین نرخ سپرده‌های بانكی مهم‌ترین تهدیدات كنونی بازار سرمایه هستند. از طرف دیگر این نكته را باید اضافه كرد كه سهامداران، دیگر آن اعتماد سابق را به بازار سرمایه ندارند و عملا دیوار اعتماد بین سرمایه‌گذاران و بازار سرمایه فرو ریخته است. همین امر باعث شده كه بخشی از نقدینگی از بازار خارج شود و بخش دیگر كه همچنان در بازار است با احتیاط بیشتری وارد معامله خرید شود.
اما در این میان، سوال مطرح شده این است كه وضعیت دماسنج بازار سرمایه در روزهای آتی چگونه خواهد بود و آیا موج مثبتی به این بازار بازخواهد گشت یا همچنان باید در انتظار افت‌های بیشتر بود؟ برای پاسخ به این سوال و پیش‌بینی روند آتی بازار سرمایه نظر تحلیلگران بازار را در زمینه وضعیت آتی شاخص جویا شدیم؛ آنها معتقدند: شاخص بورس در وضعیت ریزش و اصلاح قرار دارد و هنوز سیگنال قابل اتكایی مبنی بر اتمام اصلاح و ارزندگی قیمت‌ها در نمودار‌ها مشاهده نمی‌شود. این آهنگ ریزش به گونه‌ای است كه شاخص تا محدوده 73 هزار و 350 واحد نزول كند و در صورت شكست این سطح نیز، حمایت شاخص كل حوالی 71 هزار و 900 واحد قرار دارد كه اگر این سطح نیز از دست رود شاهد سقوط بازار به كانال 60 هزار واحد خواهیم بود. جزئیات بیشتر را در گزارش زیر می‌خوانیم:
عوامل موثر در افت بورس
در این میان، مهرداد خالقی از تحلیلگران تكنیكال بازار سرمایه در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» به بررسی تاثیر سه عامل هدفمندی یارانه‌ها، مذاكرات هسته‌ای و نرخ سپرده‌های بانكی بر بازار سرمایه پرداخت و گفت: بسیاری از كارشناسان و فعالان بازار سرمایه، در برهه كنونی هدفمندی یارانه‌ها را مهم‌ترین پارامتر تاثیرگذار بر وضعیت بورس می‌دانند؛ به‌رغم اینكه دولت شیب افزایش حامل‌های انرژی را 20 تا 25 درصد اعلام كرده است، با این حال ابهامات باقی مانده همچنان باعث می‌شود كه فعالان بازار در خرید محتاط باشند.
وی ادامه داد: اكنون مهم‌ترین موضوع تعیین سقف درآمد خانوارهای یارانه‌بگیر است و پس از آن تعیین قیمت بنزین و گازوئیل در اولویت دوم قرار دارد. گمانه زنی‌های مختلفی در این مورد شنیده می‌شود، اما احتمال اینكه یارانه‌های نقدی به درآمدهای زیر یك میلیون و 600 هزار تومان تعلق بگیرد بالاست. از طرف دیگر در مورد بنزنین دو سناریو وجود دارد؛ اول تك نرخی شدن بنزین در قیمت‌های 700 تا 800 تومان و دومی نرخ جداگانه برای سهمیه نیمه یارانه‌ای و آزاد است.
خالقی خاطر نشان كرد: هر چند دور دوم هدفمندی بر بازار سرمایه و سود شركت‌ها (به‌خصوص صنایع انرژی بر) بی‌تاثیر نیست، اما باید اذعان كرد كه جنبه روانی این موضوع بیشتر بر بازار تاثیر دارد.
این تحلیلگر در ادامه با اشاره به مذاكرات هسته‌ای، اظهار كرد: با روی كار آمدن دولت جدید در ایران، مذاكرات هسته‌ای رنگ و بوی جدی تری به خود گرفته است؛ دولت مصمم است كه پرونده هسته‌ای را هر چه زودتر حل و فصل كند تا اولین گام را برای حل مشكلات اقتصادی كشور بردارد.
خالقی ادامه داد: در روزهای پایانی اسفند‌ماه شاهد رقابت بانك‌ها برای جذب نقدینگی موجود در جامعه بودیم. این رقابت تا حدی بود كه گاه شاهد اعطای سودهای روز شمار 20 تا 25 درصدی از جانب بانك‌ها بودیم. حتی سودهای 22 و 23 درصدی بانك‌های معتبر عملا سود مركب 25 درصدی را برای سپرده‌گذاران به ارمغان خواهد آورد. وی خاطرنشان كرد: سود 25 درصدی با ریسك صفر مسلما باعث خروج بخشی از نقدینگی موجود بورس شده است؛ زمانی كه سرمایه‌گذار با ریسك صفر چنین سودی را به دست می‌آورد، قطعا برای وسوسه شدن جهت سرمایه‌گذاری در بازار پرمخاطره‌ای چون بورس، باید چشم انداز سود 50 درصدی برای او ترسیم شود تا ترغیب به سرمایه‌گذاری شود. كه این مهم با حال و روز كنونی بازار چندان همخوانی ندارد. این در حالی است كه دولت نیز برای كنترل تورم ناگزیر به اتخاذ این سیاست است تا به این واسطه تورم مهار شود.
وی در ادامه تصریح كرد: البته در خبرها داشتیم كه اعطای سود بالای 20 درصد توسط بانك‌ها از ابتدای اردیبهشت متوقف خواهد شد. همین امر می‌تواند باعث جلوگیری از خروج نقدینگی باقی‌مانده از بازار سرمایه شود.
آهنگ ریزش قدرتمند است
خالقی در ادامه به بررسی وضعیت شاخص از منظر تكنیكال پرداخت و گفت: به لحاظ تكنیكی، مدت‌ها است كه میانگین متحرك 21 روزه، نقش مقاومتی سنگین را در نمودار شاخص كل ایفا می‌كند. پس از افت سنگین شاخص كل روز 16 دی‌ماه، شاخص دیگر نتوانست بالای این خط خود را تثبیت كند و هر بار، با نزدیك شدن به این خط عرضه‌ها در بازار تشدید شد و شاهد آغاز رالی نزولی جدید بودیم؛ به عبارتی دیگر شاخص كل هر بار كف جدید را پایین‌تر از كف قبلی می‌ساخت و سقف جدید از شكست سقف قبلی ناتوان بود.
وی ادامه داد: از منظر الیوتی بسیاری از كارشناسان اعتقاد دارند كه در موج 4 از 3 بزرگ الیوتی قرار داریم و همچنان موج 5 شاخص كل می‌تواند شاخص را فراتر از سقف قبلی هدایت كند یا حداقل در صورتی كه موج پنجم به صورت ارتدكس ظاهر شود باز هم شاخص تا نزدیكی سقف قبلی صعود خواهد كرد. وی خاطرنشان كرد: اما با توجه به بزرگ شدن موج ریزشی كنونی احتمال وقوع این فرضیه كمرنگ‌تر می‌شود. به نظر می‌رسد در این میان یك موج مفقود شده داریم یا اینكه محتمل‌ترین شمارش برای شاخص كل مطابق سناریوی زیر خواهد بود.خالقی ادامه داد: بررسی نمودار شماره 1 صرفا موج 3 الیوتی بزرگ را نشان می‌دهد كه حوالی 89 هزار و 724 واحد به پایان رسیده است؛ این موج به صورت ممتد در بازار ظاهر شده و
5 ریز موج آن در نمودار قابل شمارش است. هر آنچه را پس از سقف موج 3 اتفاق افتاده می‌توان در قالب موج 4 الیوتی توجیه كرد، اما با توجه به پیچیده بودن امواج اصلاحی، فعلا نمی‌توان تعریف درستی از ساختار اصلاحی داشت.
این تكنیكالیست در ادامه افزود: اگر از نمای نزدیك به ریزش اخیر دقت كنیم، افت و خیز‌های اخیر شاخص كل را می‌توان در داخل یك كانال نزولی محصور كرد، به‌طوری‌كه كف كانال حوالی 74200 – 74400 واحد قرار دارد كه می‌توان از آن به عنوان اولین حمایت پیش روی شاخص كل نام برد. اما آهنگ ریزش به گونه‌ای است كه با توجه به ساختار كندل‌های قدرتمند، احتمال شكست این سطح و افت بیشتر بازار تا حوالی تراز 50 درصد فیبوناچی اصلاحی موج
5 از 3 وجود دارد. این تراز حوالی 73350 – 74000 واحد قرار دارد.
وی خاطرنشان كرد: در صورت شكست این سطح نیز، حمایت مینوری شاخص كل حوالی 71900 واحد قرار دارد كه اگر این سطح نیز از دست رود شاهد سقوط بازار به كانال 60000 واحد خواهیم بود كه با توجه به نزدیكی به فصل مجامع امكان وقوع آن چندان بالا نیست.
سناریوی قدرتمندتر؛ وضعیت ریزش و اصلاح
احسان حاجی از دیگر تكنیكالیست‌های بازار سرمایه نیز معتقد است: با برگشت و دستیابی مجدد محدوده 74هزار واحدی عملا شاخص وارد فاز جدید حركات خود شده است و با فشار فروش و ترس سهامداران عملا حمایت‌های روانی و كف‌های تكنیكی بازار را كم اثر و بی رنگ ساخته است. شاید اگر قیمت‌گذاری روزانه هیچ محدودیتی نداشت، در مدت زمان كوتاه‌تری (و البته افت روزانه بیشتر) با بیست یا سی درصد اصلاح، بورس تهران منطقه تعادلی خویش را كشف و بلافاصله به روال عادی خود باز‌می‌گشت. این محدودیت‌های چهار و پنج درصدی قیمت ها است كه برای سهامداران و فعالان بازار اثرات ریزش را طولانی‌تر كرده و خستگی مفرطی در شاكله بازار ایجاد كرده است.
وی ادامه داد: همان‌طور كه در گفتارهای تحلیلی گذشته نیز به مراتب به این موضوع اشاره شده است، علامت‌های كم قدرتی مبنی بر نزدیك شدن به هفته‌های پایانی اصلاح و شروع وضعیت تعادل را می‌توانیم در بازار ببینیم. در این حالت ایستادن بازار از ریزش‌های پی در پی و جلوگیری از ساخت كف‌های جدیدتر (تشكیل یك كف دوبل) می‌تواند امید تعادل در بازار و بازگشت كمی از آرامش از دست رفته را برای سهامداران به ارمغان بیاورد.
بنا به عقیده حاجی بعد از این مرحله تنها بازگشت فشار‌های خرید تا میزان عبور شاخص از مرز 80 هزار واحدی است كه به ما اجازه نام‌گذاری روند صعودی بر روی شاخص را خواهد داد.
وی ادامه داد: اما به هرحال سناریوی قدرتمندتر فعلی می‌گوید كه شاخص بورس در وضعیت ریزش و اصلاح قرار دارد و هنوز سیگنال قابل اتكایی مبنی بر اتمام اصلاح و ارزندگی قیمت‌ها (از دید روانی و نه از دید مالی) در نمودار‌ها مشاهده نمی‌شود. در این زمان‌ها كوچك‌ترین وضعیت مثبت بازار به سرعت به عنوان فرصتی برای خروج تلقی شده و به همین دلیل روزهای متعادل و مثبت بازار دوام چندانی نمی‌آورند. بنابراین مناطق اعلام شده پیشین در محدوده 74هزار واحدی، 71800 واحدی و نهایتا كف قدرتمند (محدوده) 65 هزار واحدی كماكان به قوت خود باقی هستند. این تحلیلگر در ادامه خاطرنشان كرد: هر چند كه داشتن دید بلند و صبر در بازارهای مالی همیشه برگ برنده خواهد بود و بازیگران حقوقی با استفاده از همین استراتژی عموما و به طور میانگین در وضعیت بهتری نسبت به سهامداران خرد عمل می‌كنند و ذكر این نكته كه در قیمت‌های كنونی بسیاری از شركت‌ها در P/Eهای بسیار مناسب و ارزنده معامله شده و خرید آنها جذابیت ویژه‌ای دارد، اما به سهامداران خرد پیشنهاد می‌شود تا در چنین جوی از بازار از خرید‌های قابل توجه امتناع كرده و تا برگشت تعادل و صدور سیگنال‌های جدید مبنی بر برگشت بازار صرفا نظاره‌گر باشند و كسب تجربه كنند.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.