دنیای اقتصاد / بورس اوراق بهادار تهران هفته گذشته برای دومین هفته پیاپی با افت مواجه بود و تلاش‌های اولیه برای به تعادل رساندن بازار بی‌نتیجه باقی ماند.
در حالی كه بازار در ابتدای هفته پایانی دی ماه شرایط مناسبی را با رسیدن به مرز بازدهی 130درصد و شاخص نزدیك به 90هزار واحد تجربه می‌كرد، اما شرایط رو به ضعف گذاشته و شاخص با كاهشی چشمگیر در این مدت به 82هزار و 28واحد رسید؛ افتی سریع و غافلگیر‌كننده كه اكثر معامله‌گران را با شرایطی سخت مواجه كرده است.
از دیدگاه كارشناسان این افت برآیند چند پدیده توامان بوده است؛ رشد شدید بازار در خلال ایام بعد از توافق ژنو كه موجب نگرانی مسوولان بازار شد، سبب شد تا عرضه‌های سازمان خصوصی‌سازی و سرمایه‌گذاران حقوقی به شدت بالا رود. همین عرضه‌های سنگین نیز بازار را به سوی نمادهای كوچك هدایت كرد تا اكثر سرمایه‌گذاران در نمادهای كوچك با مشكلات بنیادی درگیر شوند. تعمیق اشتباه بازار در گروه‌های خودرویی و بازار پایه نیز بر پیچیدگی شرایط افزود. در این میان بروز شایعات متعدد و ضعف غیر‌قابل انكار مجموعه روابط عمومی‌های نهادهای بازار كه عملا بستر رشد شایعات را فراهم كردند در كنار نگرانی از روند بررسی لایحه بودجه و اظهار نظرهای برخی از نمایندگان كه عملا توجیهی برای آنها نمی‌توان یافت سبب شد تا بازار در آستانه كاهش سریع و گسترده قرار گیرد.
این در حالی است كه بازار سهام نیز به صورت سنتی با ضعف دست به گریبان بوده است؛ نبود استراتژی مشخص و متعدد در میان سرمایه‌گذاران عمده و حقوقی و همچنین مشكلات قدیمی نظیر حجم مبنا كه كشف قیمت تعادلی را دشوار می‌سازد نیز بر دشواری بازار افزود. متاسفانه در بورس تهران به دلیل ضعف سنتی تحلیل عملا بازار با جریان یكدست حركتی در میان حقوقی‌ها و حقیقی‌ها مواجه است. در این شرایط زمانی كه بازار در حال رشد است هر دو گروه حقیقی و حقوقی تقریبا با شدتی مساوی به خرید می‌پردازند و در هنگام فروش هر دو گروه مجددا همسو عمل می‌كنند و از این رو همواره بازار با جریان غالب حركتی مواجه است. این امر در شرایطی كه تنش فوری رخ نداده و بازار عملا با تغییر جدی نیز مواجه است، به چشم می‌خورد تا بازار به جای برخورد و برآیند تحلیل به محلی برای حركتهای توده‌ای تبدیل شود. دراین فضا زمانی كه تئوری شكست خورده‌ای نظیر حجم مبنا نیز همچنان همانند قانونی مقدس به اجرا در می‌آید عملا كشف قیمت تعادلی به یك فرآیند چالشی فرسایشی تبدیل خواهد شد.
نمونه بارز چنین شرایطی را در نماد مپنا در هفته‌های اخیر شاهد بودیم. جایی كه به دلیل وجود حجم مبنا نماد مدیریت پروژه‌های نیروگاهی 17روز طول كشید تا با صف خرید از نرخ 10هزار و 911ریال به 13هزار و 242ریال معادل 21درصد رشد كند، اما در هنگام افت تنها 5روز كاری لازم بود تا همین راه را برعكس طی كرده و از 13هزار و 242ریال به 10هزار و 940ریال بازگردد. این امر عملا كاركرد تله حجم مبنا را نشان می‌دهد؛در حالی كه به دلیل صف خرید و عدم كشف قیمت هر روزه افراد حقیقی و حقوقی تشویق به نشستن در صف خرید شده و سهام رشد آرامی را به نمایش می‌گذارد، زمانی كه سرانجام 5هزار و 258نفر حقیقی و حقوقی در طی 17روز قادر به خرید سهم می‌شوند ظرف 5روز افت تمامی بازدهی از میان رفته و عملا فرصتی نیز برای فروش در اختیار سهامداران قرار نمی‌گیرد.
عدم كشف قیمت عادلانه به دلیل مساله حجم مبنا موجب می‌شود تا بازار روند فرسایشی خود را ادامه داده و خروج از این چرخه نیازمند تزریق نقدینگی باشد. به دلیل فرسایشی بودن افت جریان ابطال سرمایه‌گذاری‌ها در صندوق‌ها نیز روند تشدید یابنده‌ای را متناسب با زمان افت پیدا می‌كنند و افراد سرمایه‌گذار با تداوم افت در طول چند هفته بر میزان ابطالی‌ها به صورت تصاعدی می‌افزایند، تا كلاف بازار سردرگم‌تر شود.
از دیدگاه كارشناسان، بازار اینك نیازمند هماهنگ‌سازی فعالان است؛ امری كه چند هفته پیش به صورت افراطی برای افزایش عرضه‌های صورت گرفت اینك باید به صورت افراطی در مورد خرید به كار گیرد.در همین رابطه دیروز رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در رابطه با افت بازار گفت: معمولا افراد حرفه‌ای در شرایط افزایش قیمت، سهام خود را می‌فروشند و با كاهش شاخص‌ها، خریداری می‌كنند.
صالح آبادی افزود: با توجه به كاهش قیمت طلا و مسكن و ارز؛ جذابیت بازار سهام افزایش یافته است و سودآروی سهام حتما بیشتر خواهد شد.
در همین حال با افت بازار انتشار اوراق اختیار فروش تبعی نیز در دستور كار قرار گرفته است اوراق اختیار خرید و فروش در صورت انتشار منظم می‌تواند به تعادل بازار كمك شایانی كند.
در این رابطه معاون بازار شركت بورس از اعلام آمادگی سهامداران عمده حقوقی بزرگ از جمله ساتا، غدیر، هلدینگ نفت و گاز پارسیان، تاپیكو، بانك ملت و گروه سرمایه‌گذاری امید برای انتشار اوراق اختیار فروش تبعی از هفته آینده، با هدف تضمین قیمت سهام تحت مدیریت خبر داد.
در همین راستا تاپیكو اولین شركتی خواهد بود كه از امروز اوراق اختیار فروش خود را منتشر خواهد كرد، براساس اعلام وب‌سایت بورس این اوراق با حق اعمال نرخ 5هزار و 650ریال در تاریخ انتهای شهریور سال آینده خواهد بود.
در تحولات اقتصادی معامله‌گران شاهد سخنان امید بخش رئیس‌جمهوری دكتر روحانی در اجلاس ژنو بودند. این سخنان تاریخی اطمینان و اعتمادی را به برنامه‌های اقتصادی رئیس جمهور افزایش داده است. رئیس‌جمهوری ایران در سخنرانی افتتاح نشست داووس، بر آمادگی كشورش برای همكاری در زمینه انرژی تاكید و از مشاركت اقتصادی در حوزه انرژی استقبال كرد.
او از سیاستمداران و سرمایه‌گذاران جهانی دعوت كرد به ایران بروند و مهمان‌دوستی ایرانیان را تجربه كنند. آقای روحانی در حاشیه اجلاس داووس با بعضی از مدیران حوزه انرژی دیدار كرده است.
خبرگزاری رویترز گزارش داده كه رئیس‌جمهوری و وزیر نفت ایران در جلسه با مدیران نفتی گفته‌اند تا سپتامبر ۲۰۱۴ پروژه‌های جدید سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی ایران اعلام خواهد شد. این سخنان به دلیل تاكید دولت بر اعتدال نیز اهمیت دارد، اعتدال دولت موجب می‌شود كه انتظار نرود دولت نرخ حامل‌های انرژی را چند برابر كند.در همین حال با كاهش تحریم‌ها و اجرا توافق‌نامه ژنو امیدواری‌ها به اقتصاد كشور افزایش یافته است بازگشت رونق اقتصادی، افزایش صادرات غیر‌نفتی، كاهش معوقات بانكی و سرعت یابی طرح‌های توسعه‌ای از جمله مواردی است كه هم اكنون در اقتصاد كشور به چشم می‌خورد.
در تحولات مربوط مدیر بخش فروش رنو در بیانیه‌ای از آغاز صدور مجدد قطعات خودرو توسط این شركت به ایران با رفع محدودیت‌های مبادلات مالی خبر داده است.
در همین حال با نزدیكی زمان بررسی لایحه بودجه در صحن مجلس كه احتمالا از روز سه‌شنبه شروع می‌شود، بحث در مورد برخی موارد از جمله عوارض معدنی مورد توجه است.در موضوع گاز پتروشیمی‌ها نیز هفته گذشته مجلس سرانجام به صورت منطقی تصمیم به واگذاری موضوع تعیین قیمت گاز به وزارت نفت گرفت، جایی كه انتظار می‌رود قیمتی مناسب برای گاز تعیین شود.
در بازار چه خبر بود؟
بازار روز چهارشنبه همچنان با كاهش شاخص همراه شد، هر چند افت قیمت‌ها به انگیزه معامله‌گران برای خرید افزوده است.این شرایط موجب شده است بازار با پاتك‌های پی‌در‌پی برای جمع آوری صف‌های فروش مواجه شود كه مهم‌ترین حركت در مورد مپنا صورت گرفت. در همین حال با انتشار گزارش‌های 9ماهه بازار حداقل در مورد وضعیت بنیادی شركت‌های گروه‌های پتروشیمی، دارو، بانك‌ها، پالایشگاه‌ها و معدنی - فلزی اطمینان نسبی را به‌دست آورده كه نسبت پی بر ای این گروه‌ها به لحاظ بنیادی قابل دفاع است این امر، اما در مورد گروه‌هایی نظیر تجهیزات و خودرو همچنان در ابهام قرار دارد.
در گروه تجهیزات صف فروش مپنا با خرید 20میلیون سهم جمع‌آوری شد كه مجددا صف فروشی برای این نماد تشكیل شد.
در گروه ساختمانی، امیدهای اولیه برای ایجاد رونق در گروه ساختمانی با توجه به رشد بهای اوراق تسهیلات مسكن به یاس تبدیل شده است. با رشد قیمت تسهیلات مسكن هم اكنون خریداران باید نزدیك به 5میلیون تومان بابت خرید اوراق و دریافت وام پرداخت كند كه با توجه به بهره وام رقم نهایی بسیار سنگین‌تر می‌شود كه همین امر نیز مانع رویكرد گسترده به وام جدید شده است. رشد بی‌سابقه قیمت اوراق تسهیلات لزوم اتخاذ سیاستی در مورد جلوگیری از سفته بازی در این اوراق را كه فشار مستقیمی را به اقشار ضعیف خریدار خانه وارد می‌سازد، مورد تاكید قرار می‌دهد.
در گروه دارویی، نماد تیپیكو پس از دو روز حضور در بازار با عرضه‌های سنگینی مواجه شد هر چند كه این نماد زیر ارزش خالص دارایی‌های معامله شده و جریان گزارش‌های 9 ماهه شركت‌های زیر مجموعه آن حكایت از احتمال رشد سود آوری شركت دارد، اما وضعیت بازار سهام موجب شد تا عرضه‌های سنگینی در این نماد رخ دهد.
در گروه بانكی، پست بانك شاهد عرضه یك بلوك 5درصدی در نرخ 11هزار و 919 ریال بود كه خریداری برای آن پیدا نشد.
در گروه حمل و نقل، توسعه بندری سینا روز چهارشنبه متوقف شد تا احتمال تعدیل مثبت این نماد در بازار شنیده شود.
در گروه خودرویی، تلاش‌هایی برای جمع‌آوری صف‌های فروش نمادهای خوردویی به ویژه خودرو و گروه بهمن صورت گرفت.
در مجموع بازار روز چهارشنبه هر چند خریداران بیشتری داشت، اما همچنان شاخص با افت هزار و 224واحدی همراه شد و به 82هزار و 28واحد رسید. ارزش معاملات نیز در بورس و فرابورس به 332میلیارد تومان رسید.در كل هفته نیز شاخص با افت 3.83 درصدی به بازدهی 115.6 درصد عقب‌نشینی كرد.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.