یکشنبه این هفته اتفاق عجیبی در بورس تهران رخ داد و شاخص با افت 2388 واحدی، 2.7 درصد نزول کرد. این بی سابقه ترین سقوط شاخص بورس در تاریخ 47 ساله این بازار بود. در این روز اکثر نمادها در صنایع مختلف صف فروش بودند و تابلو، رنگ قرمز به خود گرفته بود. گرچه فردای همان روز بسیاری از صف فروش ها تبدیل به صف خرید شد اما این اتفاق باعث نگرانی اهالی بازار سرمایه شده است.
حسن بالازاده مشاور ارشد شرکت سرمایه گذاری دانایان پارس در مورد این اتفاق به خبرنگار بورس24 گفت: «ما باید بازار را آسیب شناسی کنیم که چرا یک روز تبدیل به روز سیاه بورس می شود. یکشنبه همه نمادها منفی بود و به صف فروش کشیده شدند، ولی امروز همان نمادها تبدیل به صف خرید شده اند. این موضوع مهمی است که با توجه به رشد و بزرگ شدن بازار، اگر به آن توجه نکنیم دوباره شاهد چنین روزهایی خواهیم بود. ما امروز در صدد آن هستیم که به بازار سرمایه کمک کنیم تا شاهد چنین روزهایی نباشیم. اگرچه اعتقاد داریم نوسان ذات بازار سرمایه و بورس است. اصلا ذات سهام همین است که نوسان داشته باشد. ولی چرا یکپارچه در مورد همه سهم ها این اتفاق می افتد؟ من به این موضوع که شاخص مثبت یا منفی شده کاری ندارم. اما این که یکدفعه همه نمادها منفی می شوند نشان می دهد ما از یک فقر تحلیلی رنج می بریم.»
بالازاده در توضیح فقر تحلیلی گفت: «دانشی که ما برای حضور در بازار سرمایه به آن احتیاج داریم، تحلیل است. یعنی خرید و فروش با فکر. اگر ما به صنعتی اعتقاد داریم، باید اعتقادمان بر اساس سودآوری و مهم تر از آن، تداوم سودآوری باشد. هرگز نباید اسیر جو شویم چون چشم انداز آن را می بینیم. اگر ما ناخواسته و بدون تحلیل و بر اساس تحلیل دیگران وارد صف های خرید می شویم، در زمان فروش هم همین حالت از نظر روانی به ما دست می دهد چون تحلیل برای خود ما نیست و فکر می کنیم چون همه فروشنده هستند، ما هم باید بفروشیم. اینجاست که می گویم ما ضعف تحلیل داریم. بزرگان بازار سرمایه ما نباید سکوت کنند. شاید سکوت بیش از حد در مورد فقر تحلیلی باعث می شود به یکباره شاخص 2 هزار واحد پایین بیاید یا هزار واحد رشد کند. نتیجه اش این می شود که چون خرید و فروش سهام با تحلیل نیست، عده ای در جو قرار می گیرند و یکباره بهترین سهم ها تبدیل به بدترین ها می شوند.»
مشاور شرکت سرمایه گذاری دانایان پارس ادامه داد: «عده ای پتانسیل سهم را نمی شناسند و بعضا سهم های با ارزش را به صف فروش می کشانند. ولی این مزیت بازار است که سهم پر پتانسیل، مجامع پرباری خواهند داشت. خیلی سهم ها تناسبی با سود خود ندارند و شاید در سال های آتی هم نتوانند خودشان را به آن جایگاه برسانند. ما نباید پیش خور کنیم. صنایع ما دارای ارزش هستند اما اگر بپذیریم تحریم ها تاثیر خود را روی صنایع ما گذاشته اند، این را هم می دانیم که این تاثیر یک شبه از بین نمی رود. بر فرض این که مشکلات جهانی ما حل شود، باید ظرفیت تولید را در نظر بگیریم و صنایعی که مشکل تحریمی آن ها حل شده را تحلیل کنیم که چه ظرفیتی دارند.»
در بازاری که تحلیل وجود ندارد، شایعه و اخبار درست و نادرست، سکان هدایت را در دست می گیرند. بالازاده در مورد این موضوع گفت: « زمانی که تحلیل نداریم، هرآنچه که انجام می شود بر اساس شنیده هاست. شنیده ها هم شایعات هستند. گاه درست از آب درمی آیند و گاه اشتباه. ولی بحث من این است که چون تحلیل نداریم، بر اساس شنیده ها این کارها را انجام می دهیم. افرادی هم هستند که می توانند اطلاعات غلط بدهند که زیان این برای بازار سرمایه است. زمانی که بازارهای موازی مدیریت شده اند و زمانی که می گوییم پول باید وارد چرخه صنعت و تولید شود و نباید سمت سکه و ارز برود، باید تحلیل های خوبی هم به بازار داده شود تا پول جذب چه صنعتی شود که برای سهامدار سود داشته باشد. ما باید به اصل سرمایه گذاری توجه کنیم. حتما نباید وارد صنعتی شویم که در کوتاه مدت 200 درصد سود بدهد. باید وارد صنعتی شویم که تداوم سودآوری داشته باشد. اصول سرمایه گذاری این طوری است. اگر وارد صنعتی شویم که در کوتاه مدت و به طور مقطعی سود می دهد، در بلند مدت به مشکل می خوریم.»
عموم مردم که تخصصی در بازار سرمایه ندارند چگونه باید تحلیل کنند؟ مشاور شرکت سرمایه گذاری دانایان پارس در پاسخ به این سوال گفت: «برای افرادی که تخصصی در بحث مالی و سرمایه گذاری ندارند، در بخش صندوق ها فکری اندیشیده شده است. مدیران صندوق های ما اصولا مدیران متخصصی هستند. یعنی مجوزهایی که می گیرند بر اساس تخصص آن هاست. پس ما می توانیم به مردمی که پول های خرد را وارد بازار می کنند بگوییم که از طریق صندوق های سرمایه گذاری وارد بازار شوند. قطعا در صندوق هم با نظارت هایی که می شود، تحلیل وجود دارد چراکه صندوق باید پاسخگوی افرادی که سرمایه گذاری کرده اند باشد. آن ها با تحلیل سرمایه گذاری می کنند.در مورد بازارهای مالی هم کتاب های زیادی وجود دارد که مردم می توانند این کتاب ها را مطالعه کنند و با در نظر گرفتن ریسک ها، صنعت ها را بشناسند.»
او ادامه داد: «مشکلی که داریم این است که وقتی حجم معاملات را رصد می کنیم، بعضا می بینیم که 95 درصد خریدارهای ما شخصیت های حقیقی هستند و حقوقی ها کماکان ایستاده اند. این جای تامل دارد که چرا این همه حقوقی دست نگه داشته اند ولی حقیقی ها خرید می کنند. جای تامل دارد که چرا حقوقی ها به سمت سهم های بنیادی می روند ولی حقیقی ها تحت تاثیر جو، خرید می کنند. این نشان می دهد یک جای کار ما ایراد دارد.»
بالازاده در پایان به مسئولان بازار توصیه کرد که به فکر ارائه تحلیل به بازار باشند تا دیگر اتفاقاتی شبیه یکشنبه سیاه این هفته تکرار نشود: «اتفاقات یکشنبه نشان داد اگر به بازار تحلیل ندهیم و به فکر آن نباشیم، این اتفاقات تکرار شدنی است. اگر این تکرار ادامه داشته باشد، هم سرمایه مردم از بین می رود هم اعتماد آن ها به بازار سرمایه. برای اینکه سرمایه سهامدار و اعتماد آن ها از بین نرود به نظرم همه تحلیلگران و مسئولان ما مسئولیت شرعی دارند. جدا از مسئولیت قانونی، مسئولیت شرعی هم در این رابطه وجود دارد. بازار ما نیاز دارد که مسئولان به آن ورود کنند و سرمایه گذاران را به سمت سهم های بنیادی سوق بدهند تا در آینده بازاری پویا داشته باشیم. این تنها راه ماست. اگر غیر از این باشد نمی توانیم چشم انداز روشنی نسبت به آینده بازار بورس داشته باشیم.»
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.