برای آنهایی که هرگز ازدواج نمی کنند

روزنامه «رسالت» در صفحات مجازی روز دوشنبه خود مطلبی با عنوان « آنهایی که هرگز ازدواج نمی کنند!» منتشر کرده و در آن به معضل افزایش مجردهای قطعی در جامعه و رشد طلاق پرداخته است.
 
در این مطلب آمده است: هر چند کارش تمام شده اما انگیزه ای برای رفتن به خانه ندارد. این جوان، سال هاست که از خانه پدری جدا شده، ازدواج نکرده و به تحصیل و کار مشغول است.
 
هر چند بعضی وقت ها احساس غربت می کند ولی راهی برای پایان دادن به این تنهایی ندارد. همدم روزها و شب های او در همه این سا ل ها اینترنت، ماهواره و کتاب است.
 
حالا دیگر مثل قبل تحمل این تنهایی ها را ندارد. با بی حوصلگی به خانه می رسد. کسی نیست به او خوشآمد بگوید. خانه سوت و کور است. نه صدایی هست و نه بوی غذایی به مشام می رسد که نشانگر حضور زندگی در خانه باشد.
 
همه این ها بیانگر شیوه جدیدی از زندگی در هزاره سوم است، پدیده شومی به نام تجرد قطعی.
 
معضلی اجتماعی که در آن پسر یا دختر جوان به مرحله ای می رسند که امکان و شرایط اولیه لازم برای ازدواج را از دست می دهند.
 
این مسئله بیشتر برای دختران مهم است، زیرا اگر دختر از سن خاصی بگذرد، احتمال ازدواج او پایین می آید؛ البته نه اینکه دیگر فرصت ازدواج برای او پیش نیاید؛ بلکه احتمال آن به حداقل می رسد.
 
تجرد قطعی به دو صورت اتفاق می افتد؛ حالت اول زمانی است که دختر یا پسر جوان به دلیل فراهم نبودن شرایطی از قبیل؛ نبود امکانات مالی، تصمیم های غلط خود و یا خانواده، پیدا نکردن فرد مناسب و مورد نظر خویش، سیاست های غلط جمعیتی و کاهش باروری در کشور و یا هر عامل اثرگذار دیگری که قدیمی ها از آن به عنوان ˈقسمتˈ یاد می کردند بختش باز نمی گردد و ازدواج نمی کند.
 
حالت دوم زمانی است که جوان خود عالمانه و آگاهانه و با نیت فرار از مسوولیت ها و محدودیت های احتمالیِ زندگی مشترک قید ازدواج را می زند.
 
حالت اول که تأثیر عوامل محیطی در بروز آن اثرات زیادی دارد موضوع این بحث نیست، اما حالت دوم که در آن جوان به این نیاز فطری و غریزی خود از روی اختیار پشت می کند موضوع اصلی این نوشتار است.
 
زمانی می توان با اطمینان از این رخداد اجتماعی به عنوان یک معضل سخن گفت که بدانیم متأسفانه عده زیادی از افراد متأهل نیز به دنبال راهکارهایی برای دستیابی به تجرد قطعی هستند؛که افزایش چشمگیر طلاق های توافقی وعاطفی بهترین نشان این امر است.
 
به بیان دیگر امروزه تعداد جوان هایی که به طلاق می اندیشند به طرز قابل توجهی در حال افزایش است.
 
تا جایی که تقریباً همه متولیان امر خانواده نگران این مسئله شده اند؛ بر اساس آمار در برخی شهرها مانند تهران از هر چهار ازدواج، یکی به طلاق منجر می شود. که این امر خود می تواند زنگ خطری برای جوانان باشد.
 
خانواده پایه و اساس شکل گیری هر جامعه ای است. در صورت هرگونه تغییر و تحول در جامعه، بالطبع شاهد تغییراتی در این نهاد نیز هستیم. افزایش سن ازدواج دختران و بروز پدیده تجرد قطعی در بین آنان، از زمره این تحولات است که در نتیجه تغییرات کلان در سطح جامعه حادث شده است.
 
زمان ازدواج و تشکیل خانواده از عوامل مختلفی تأثیر می پذیرد. توسعه و نوسازی در دنیای جدید با تغییر سریع و قابل توجه شرایط اقتصادی و اجتماعی افراد، تغییر در زمان ازدواج و تأخیر آن را موجب شده است.
 
فروپاشی نظام های خانوادگی گسترده، جایگزینی اقتصاد تجاری و صنعتی به جای اقتصاد کشاورزی سنتی، پیچیده ترشدن تقسیم کار اجتماعی، گسترش تحصیلات همگانی و مشارکت بیش تر زنان در فعالیت های اقتصادی و اجتماعی خارج ازخانه،عواملی هستند که در تأخیر ازدواج نقش دارند.
 
از طرفی، نباید از نظر دور داشت که پدیده افزایش سن ازدواج و در ادامه بروز تجرد قطعی باعث اختلال در کارکرد طبیعی نهاد خانواده شده و به دنبال این امر به طور طبیعی شاهد وجود نابسامانی هایی در سطح جامعه خواهیم بود.
 
نابسامانی هایی چون شیوع انواع فسادهای اجتماعی ، بحران میل جنسی، فرار دختران و ... جوان پژوهی بحث گسترده ای در سطح جهان و کشور است نه به خاطر تعداد و درصد جوانان که در کشور وجود دارند بلکه به این دلیل است که در این دوره در کشور توجهی ویژه به این گروه شده و قبل از هر چیزی باید شناخت جامعی در این رابطه داشته باشیم.
 
هر چند سازمان های مختلفی که متولی امر ازدواج جوانان و تشکیل خانواده پایدار در کشور هستند تلاش زیادی در این راستا انجام می دهند اما باید گفت: با توجه به تلاش های فرهنگ غربی برای اضمحلال نظام خانواده از طریق ماهواره و اینترنت این تلاش ها نیازمند توسعه، تدبیر و عزم همگانی است که تنها از عهده یک وزارتخانه همچون ˈوزارتخانه ورزش و جوانانˈ خارج است.
 
صدا و سیما، رسانه ها، دولت، شورای عالی انقلاب فرهنگی، حوزه و دانشگاه و هر فرد یا نهاد دیگری که می تواند به امر تشکیل و تداوم خانواده پایدار کمک کند مسوول است تا این سنت تشکیل خانواده که محبوب ترین نهاد نزد پیامبر اکرم (ص) است را زنده نگه دارد تا در اعماق وجود جوانان ریشه یابد.