برندگان ماه ١٨درصدی بورس

دنیای اقتصاد / نخستین ماه از فصل پاییز برای بازار سرمایه ایران را شاید بتوان به عنوان رویایی‌ترین ماه بورس در تاریخ 46 ساله آن نام برد. ماهی كه در آن شاخص بورس رشدی بیش از 18 درصدی را از خود بر جای گذاشت و دماسنج این بازار پروازی 11 هزار و 291 واحدی را تجربه كرد و از همه مهم‌تر اینكه ارزش روزانه معاملات در برخی از روزهای این ماه پرجنب و جوش به اعدادی نجومی یعنی نزدیك به هزار میلیارد تومان هم بالغ شد. در توجیه این شرایط اعجاب‌انگیز بورس دلایل مختلفی مطرح می‌شود از ورود نقدینگی جدید گرفته تا خوش‌بینی‌های سیاسی و خودنمایی بورس به عنوان تنها گزینه سرمایه‌گذاری و كسب سودهایی به مراتب بالاتر از سیستم بانكی.

به این اتفاقات ثبات مدیریتی در بورس را هم اضافه كنید كه سبب شده تا سرمایه‌گذاران روی خوش‌تری به این بازار نشان دهند، چراكه نهاد ناظر بازار سرمایه در مدت هشت سال گذشته توانست با توسعه آهسته اما پیوسته بازار سرمایه و ایجاد بازارهای جدید، حساب بورس را از سیاست تا حد قابل توجهی جدا كند و به اصطلاح بازار سرمایه‌ای‌ها عمق بازار را بیشتر نماید و این بازار بتواند تقریبا سوای از تحولات سیاسی و اجتماعی كشور و برخی هیاهوهای موجود به جذب نقدینگی برای بخش تولید بپردازد. بورس صدرنشین، سكه و دلار حاشیه‌نشین اما صرف‌نظر از رشد اعجاب‌انگیز بورس در مهرماه گذشته، رصد عملكرد 7ماهه بورس حاكی از سود 91 درصدی سهامداران این بازار است، به این معنی كه شاخص بورس اوراق بهادار تهران از ابتدای سال جاری تاكنون رشدی معادل 34957 واحد را به خود دیده است، یعنی تنها 3 هزار واحد پایین‌تر از كل رشدی كه بورس از ابتدای فعالیت خود تاكنون داشته است. اما در همین مدت بازارهای موازی بورس یعنی ارز، سكه، طلا و مسكن همگی یكپارچه قرمزپوش بودند و عملا بحث سرمایه‌گذاری در این بازارها با چشم‌انداز روشنی كه در عرصه سیاسی به چشم می‌خورد، عملا به حاشیه رفته و كمتر كسی حاضر به قبول ریسك سرمایه‌گذاری در بازارهایی است كه البته بیشتر با روحیه سفته‌بازانه سازگار، است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد كه دلار آمریكا كه قیمت 3 هزار و 400 تومانی را در ابتدای سال به خود دیده بود، در پایان مهرماه سال جاری قیمت 3 هزار و 10 تومانی را شاهد بوده است كه این تغییرات به معنای افت 47.11 درصدی است، حال آنكه همین ارز حساس و مورد توجه سال گذشته به اندازه كل بازدهی كنونی بورس یعنی 97 درصد سود به سرمایه‌گذاران رسانده بود. در همین حال، سكه بهار آزادی كه سال گذشته با رشد 87 درصدی خیل دارندگان نقدینگی را روانه سبزه میدان برای خرید كرده بود، از ابتدای سال جاری تاكنون زیانی برابر با 25.29 درصد را نصیب خریدارانش كرده و قیمت یك میلیون و 350 هزار تومانی این مسكوك پرطرفدار به 955 هزار تومان در پایان مهر 92 رسیده است. هر گرم طلای 18 عیار ایرانی هم در این مدت همسو با دلار و سكه چیزی جز زیان نصیب سرمایه‌گذاران نكرده است و نمایشگر قیمت طلای 18 عیار پرطرفدار ایرانیان از افتی معادل 27 درصد در 7 ماه گذشته از سال حكایت می‌كند و قیمت هر گرم طلا هم از عدد 132 هزار و 900 تومان اول سال به 97 هزار تومان تا پایان مهرماه سال جاری رسیده است. این در حالی است كه هر اونس طلا در بازارهای جهانی در این مدت از عدد هزار و 576 دلار با 22.16 درصد افت به هزار و 314 دلار رسیده است. البته طلا در سال گذشته 7.2 درصد منفی بود. بر این اساس، شرایط اونس تقریبا در سال جاری همسو با طلا، سكه و ارز در ایران بوده است، اما در سال 91 حركتی برخلاف این بازارهای غیرشفاف سرمایه‌گذاری داشته است. اما در بازار مسکن هم آمارهای رسمی از ادامه افت قیمت آپارتمان حکایت دارد.

آمارهای رسمی حکایت از آن دارد که رشد قیمت مسکن در7 ماه گذشته از سال برابری می‌کند با نرخ تورم. اما در حالی که در 3 ماهه اول سال قیمت مسکن در تهران 50 درصد رشد کرده بود، در یك ماه اخیر 14 درصد افت كرده است. بر این اساس در این شرایط هنوز نمی‌توان گفت كه بازدهی بازار مسكن منفی بوده است، اما می‌توان گفت كه این بازار مطابق با تورم پیش رفته است. در گروه‌های بورسی چه خبر بود؟ شاخص بورس اوراق بهادار تهران در 7ماهه گذشته از سال بازدهی 9.91 درصدی را به ثبت رسانده، در حالی كه بازدهی بازار ارز ،طلا و مسكن در این مدت منفی بوده و سپرده بانكی نیز در این دوره 7ماهه سود 12 درصدی نصیب سرمایه گذاران کرده است. همه این اتفاقات در شرایطی رخ می دهد که بازار سرمایه به طور متوسط در این مدت 9.91 درصد سود نصیب سهامداران نموده و تمامی بازارها را پشت سر گذاشته است. از نكات قابل توجه این كه در 7 ماه گذشته از سال در بین همه صنایع بورسی به جز یك گروه بقیه گروه‌ها با بازدهی مثبت مواجه بوده‌اند. اما در عملكرد 7ماهه شاخص‌ها شاهد بازدهی بیش از 282 درصدی شاخص گروه محصولات كاغذی هستیم، گروهی كه شامل دو سهم كاغذ سازی ایران و كارتن ایران است.دو سهمی كه روند صعودی خوبی را طی چند ماه اخیر در پیش گرفته و بازدهی بسیار خوبی را نصیب سهامداران خود كرده‌اند. اما در پله دوم بهترین بازدهی عملكرد 7ماهه شاخص‌ها شاهد بازدهی 233درصدی شاخص گروه محصولات فنی و مهندسی هستیم، گروهی كه شامل دو سهم مپنا و تكین كو است. اساسا رشد بی‌امان و قابل توجه مپنا در چند ماه اخیر این گروه را در پله دوم بیشترین بازدهی صنایع بورسی قرار داده است.

اما سومین رتبه بیشترین بازدهی 7ماهه سال 92 نصیب شاخص كانی‌های غیر فلزی شده است كه شامل تك سهم‌هایی مانند نسوز ایران، نسوز آذر و شركت‌های شیشه ساز همدان، شیشه و گاز، پشم و شیشه و چند نماد كوچك دیگر است. بر این اساس سهامداران این صنایع را شاید بتوان به عنوان خوش اقبال ترین سرمایه‌گذاران بورس 92 معرفی کرد. این گروه زیان‌ده باقی ماند اما در پروسه 7 ماهه شاخص محصولات چوبی همچنان با بازدهی منفی 15درصدی بیشترین زیان را در بین صنایع بورسی به ثبت رسانده است، گروهی كه تك سهم فیبر ایران را در خود جای داده است. این گروه تنها گروهی بود كه در 7ماهه گذشته از سال با بازدهی منفی همراه بوده است.