رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار جزئیات راه اندازی بازار ایده در فرابورس و نحوه معاملات دارایی های فکری در این بازار را تشریح کرد.
دکتر علی صالح آبادی در گفتگوی تفصیلی با سنا، گفت: موضوع بورس ایده در قانون برنامه پنجم توسعه نیـز دیده شده است که با راه اندازی بازار دارایی های فکری در فرابورس، عملا بورس ایده در کشور اجرایی خواهـد شد.
وی با بیان اینکه براساس برنامه ریزی های صورت گرفته، بازار دارایی های فکری در نیمه دوم سال جاری راه اندازی خواهد شد، افزود: بسیاری مواقع دانشگاهیان و مخترعان و مبتکران دارای ایده ها و ابتکارات جدیدی هستند، اما به دلیل عدم ارتباط نظام مند با صنعت قادر به معرفی ایده ها و ابتکارات خود به صنعت و در نتیجه تجاری سازی این ایده ها و اختراعات نیستند و بنابراین، رابطه بین دانشگاه و صنعت به خوبی برقرار نمی شود. این در حالیست که ایران در نوآوری ها و اختراعات در دنیا جزو کشورهای پیشرو بوده است و بویژه جوانان در این عرصه بسیار فعال بوده انـد.
سخنگوی سازمان بورس در ادامه، انواع دارایی های فکری قابل معامله در فرابورس را تشریح کرد و گفت بطور کلی، اختراعات و اکتشافات، برندها (نام های تجاری) و طرح های صنعتی، در بازار دارایی های فکری قابل معامله خواهند بود.
صالح آبادی افزود در بخش اختراعات و اکتشافات، افرادی که اختراعی دارند و اختراع خود را در اداره ثبت مالکیت صنعتی به ثبت رسانده اند، می توانند آن اختراع و یا اکتشاف را در قالب patent در بازار دارایی های فکری عرضه کنند و صاحبان بنگاه ها و صنایعی که به این اختراع نیاز دارند، می توانند یا این اختراع را از صاحب ایده خریداری کرده و یا در تجاری‌سازی آن، با صاحب اختراع مشارکت کنند. به این ترتیب تامین منابع مالی لازم برای عملیاتی کردن ایده و اختراع که اغلب، منابع مالی قابل توجهی نیز می باشد، ازطریـق بازار ایده صورت خواهد گرفت.
وی برندها (نام های تجاری) و طرح های صنعتی را از دیگر انواع دارایی‌های فکری قابل عرضه و معامله در فرابورس دانست و گفت: امروزه در عرصه بین المللی، یکی از دارایی های بسیار سودآور، نام های تجاری یا اصطلاحا برندها هستند، برای مثال برخی هتل های مشهور و صاحب نام در دنیا در بسیاری از کشورها با نام تجاری خود، شعبه دارند و هر مشتری که در هتل های تحت برند هتل اصلی اقامت کند، درصدی از درآمد حاصل از آن باید به هتل اصلی و صاحب برند پرداخت شـود. به همین علت، صاحبان برند در دنیا اگر چه ممکن است صرفا یک ساختمان بیشتر در یک کشور نداشته باشند، اما با واگذاری امتیاز استفاده از نام تجاری خود به اشخاص دارای صلاحیت، سالیانه درآمد بسیار زیادی بدست می آورند.
رئیس سازمان بورس با بیان اینکه در کشور ما نیز شرکت های بزرگ و صاحب نامی وجود دارند که پس از سال ها فعالیت و صرف زمان و هزینه زیاد برای تبلیغات و بازاریابی، توانسته اند نام تجاری قابل قبول و محبوبی به دست آورند، گفت: با راه اندازی بازار ایده در فرابورس، این گونه شرکت ها می توانند اجازه استفاده از برند خود را تحت شرایط و الزامات مشخص، به شرکت های صاحب صلاحیت و توانمند واگذار کرده و از این طریـق، درآمد قابل قبولـی بدست آورند.
وی افزود: به علاوه راه اندازی بازار ایده، امکان عرضه و تجاری سازی طرح های صنعتی را فراهم می کند، برای مثال شخصی ممکن است، طراحی خاصی در صنعت خودرو انجام داده و طرح مذکور را در اداره ثبت مالکیت صنعتی، به ثبت رسانده باشد. با راه اندازی بازار ایده، این فرد می تواند امتیاز کلی طرح و یا اجازه استفاده از آن طرح را به متقاضیان فروخته و از این طریق، کسب درآمد کنـد.
سخنگوی سازمان بورس در ادامه، ضمن تشریح سازوکار پذیرش و معاملات دارایی های فکری در بازار ایده فرابورس، گفت: نخستین گام برای پذیرش دارایی های فکری، اعم از اختراع و اکتشاف، نام تجاری و طرح صنعتی، ثبت آن در اداره ثبت مالکیت صنعتی است، سپس کمیته عرضه فرابورس طرح مذکور را ازنظر دارا بودن شرایط لازم برای عرضه در بازار دارایی های فکری، مورد بررسی قرار داده و درصورت تأئید، عرضه ایده مذکور در بازار دارایی های فکری، به تصویب می رسد.
وی ادامه داد برای عرضه یک دارایی فکری در فرابورس، باید طرح تجاری (business plan) توسط مشاوران مورد تأئید سازمان بورس تهیه و طرح مذکور همراه دارایی فکری، در فرابورس عرضه شود. این طرح تجاری که باید دربرگیرنده مواردی همچون بازار محصول، توجیهات اقتصادی و مالی طرح و سایر جزئیات مورد نیاز برای تصمیم گیری خریداران دارایی فکری باشد، در واقع همانند امید نامـه ای است که هنگام انتشار اوراق مشارکت یا اوراق اجاره، به بازار منعکس می شود.
صالح آبادی همچنین در تشریح نحوه معامله دارایی های فکری در فرابورس گفت: معامله ایده ها در فرابورس، بنا به نظر و انتخاب صاحب ایده، به دو شکل قابل انجام خواهد بود: در روش نخست، دارایی فکری در قالب یک ورقه بهادار، در فرابورس عرضه شده و پس از کشف قیمت، متقاضیان آن را خریداری می کنند.
وی در تبیین روش نخست افزود: بر اساس مصوبه اخیر شورای عالی بورس، طرح ها، اختراعات و اکتشافات، به منزله اوراق بهادار مبتنی بر دارایی فکری تلقی شده و در قالب یک ابزار مالی، در فرابورس قابل عرضه می باشد، بنابراین اگر به عنوان مثال طرحی درخصوص کاهش میزان مصرف سوخت خودرو توسط یکی از مبتکران کشور طراحی و در اداره ثبت مالکیت صنعتی، به ثبت رسیده باشد، این طرح در قالب یک ورقه بهادار مبتنی بر دارایی فکری، در فرابورس عرضه شده و به فروش می رسد.
سخنگوی سازمان بورس در ادامه سخنان خود، به دومین روش معامله دارایی های فکری در فرابورس اشاره کرد و گفت: در این روش، یک یا چند دارایی فکری (شامل اختراع، طرح صنعتی و یا برند) در قالب یک شرکت سهامی خاص در بازار فرابورس عرضه شده و سهام این شرکت به صورت بلوکـی و یک جا، توسط متقاضیان دارایی فکری مورد نظر از داخل و یا احیانـا خارج کشور، خریداری می شود.
صالح آبادی موضوع کارمزد معاملات در بازار ایده را مورد توجه قرار داد و گفت: به منظور افزایش جذابیت این بازار، کارمزد معاملات در بازار دارایی های فکری پائیـنی درنظر گرفتـه شده است.
رئیس سازمان بورس همچنین به پارک های علم و فناوری در موفقیت بورس ایده اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه پارک های علم و فناوری، بانک جامعی از افراد صاحب ایده در اختیار داشته و با آنها در ارتباط هستند، می توانند بازار دارایی های فکری و مزایای آن را به نحو مطلوب، به صاحبان ایده معرفی و آنها را به این سمت هدایت کنند، بنابراین در شکل گیری بازار ایده نقش بسیار مهمی دارنـد، به همین دلیل نیز از چند سال گذشته که موضوع راه اندازی بورس ایده مطرح شد، جلسات متعددی با پارک های علم و فناوری بویژه پارک علم و فناوری پردیس برگزار و با آنها در این خصوص هماهنگ شده است.
دبیر شورای عالی بورس در پایان، با بیان اینکه تجربه بورس ایده در سایر کشورها نیز وجود داشته و در طراحی بازار دارایی های فکری در ایران، از این تجربیات استفاده شده است، گفت: انتظار داریم با راه اندازی بازار دارایی های فکری، شاهد توفیقات خوبی در زمینه تأمیـن منابع مالـی موردنیاز برای تجاری سازی طرح ها، اختـراعات و اکتشافات، برقراری ارتباط نظام منـد میان صنعت و دانشگاه و بهره گیـری از ایده های خلاقانه در راستای ارتقـاء صنعت، تجاری سازی برندها و ایجاد فرصت های کسب درآمد برای صاحبان برند، اشتغال زایی در کشور و در نهایت، حفظ نخبگان در داخل کشور و استفاده از ظرفیت های بالای آنها در راستای ارتقاء جایگاه ایران در عرصه بین المللی باشیم.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.