وقت کُشی مسئولان بورس در بازنگری محدودیت حجم مبنا ؛ توپ در زمین نهاد ناظر است

بورس24 : دو هفته پیش، بیش از ۵۰۰۰ سهامدار بورس ایران در کمپینی گسترده خواستار بازنگری در حجم مبنا شدند؛ موضوعی که به سرعت در رسانه‌های ایران بازتاب یافت و توجه‌ها را به خود جلب کرد.

حجم مبنا؛ مانع نوسانات منطقی قیمت سهام

حجم مبنا به حداقل تعداد سهامی گفته می‌شود که باید در یک روز معاملاتی معامله شود تا قیمت پایانی سهم بتواند نوسان کامل روزانه (۳ درصدی) داشته باشد. این محدودیت برای کنترل نوسانات غیرمنطقی قیمت و کاهش تاثیر معاملات با حجم پایین به کار می‌رود.اما سبب شده تا سهام کوچک و متوسط از رشد اخیر بورس ایران جا بمانند.

وعده پیگیری سازمان بورس برای اصلاحات کلان

حجت الله صیدی، رئیس سازمان بورس، در هفته گذشته وعده داد که بررسی‌های همه‌جانبه‌ای درباره حجم مبنا، دامنه نوسان و مدل محاسبه شاخص در حال انجام است. همچنین محمد علی شیرازی، مدیرعامل فرابورس، اعلام کرده بود : مطالعاتی برای تجدیدنظر در حجم مبنا در حال انجام و رصد مستمر این موضوع است.

حالا پس از گذشت این مدت هنوز هیچ تصمیم عملیاتی در این خصوص اتخاد نشده و سهامداران مسئولان اجرایی و نظارتی بازار سرمایه را به وقت کشی و ترک فعل متهم می کنند.

گفت‌وگو با معاون توسعه شرکت بورس درباره اصلاح حجم مبنا

علی عباس کریمی، معاون توسعه بورس اوراق بهادار تهران، در گفت‌وگو با بورس24 اعلام کرد: با بهبود شرایط بازار و افزایش حجم معاملات، ضرورت اصلاح حجم مبنا بیشتر شده است. با این حال تصمیم نهایی نیازمند برگزاری جلسات کمیته تخصصی و تصویب هیئت مدیره سازمان بورس است.

مراحل تصمیم‌گیری برای تغییر حجم مبنا

کریمی توضیح داد که ابتدا اصلاحات در کمیته‌ای تخصصی نهایی می‌شود و سپس برای تصویب به هیئت مدیره سازمان بورس ارائه می‌گردد.

پیشنهادات اصلاح مدل حجم مبنا

وی افزود: مدل پیشنهادی براساس سهام شناور و ارزش معاملات شرکت‌ها خواهد بود تا فرمول حجم مبنا به شکل دقیق‌تری اصلاح شود. سایر نهادها مانند فرابورس و کانون‌های سرمایه‌گذاری نیز نظرات خود را ارائه کرده‌اند و بررسی‌ها ادامه دارد.

اختیارات سازمان بورس در تعیین حجم مبنا

کریمی تاکید کرد: پیشنهادهای حجم مبنا معمولاً توسط بورس‌ها ارائه می‌شود و تایید نهایی با هیئت مدیره سازمان بورس است.

هدف از اصلاح حجم مبنا

هدف اصلاح، تدوین فرمولی متناسب با شرایط گوناگون شرکت‌ها است تا تفاوت روند معاملات شرکت‌های بزرگ و کوچک در نظر گرفته شود.

مشکلات شرکت‌های کوچک با حجم مبنای فعلی

شرکت‌های کوچک از حجم مبنای فعلی ناراضی هستند؛ به‌طور مثال حجم مبنای یک شرکت در فرابورس ممکن است تا ۳۲ میلیون سهم برسد که مدیران معتقدند با حجم مبنای کمتر می‌توانند کنترل بهتری روی سهم خود داشته باشند.

ویژگی‌های فرمول پیشنهادی اصلاح حجم مبنا

فرمول اصلاح شده، وضعیت شرکت‌های بزرگ و کوچک را جداگانه در نظر می‌گیرد و بیشتر بر روند معاملات تمرکز دارد؛ اگر شرکتی ارزش معاملات پایینی دارد، حجم مبنای سنگین برای آن تعیین نخواهد شد. این فرمول نسبتا پیچیده بوده و ۷-۸ فاکتور مرتبط را دربر می‌گیرد که باید دقیق بررسی شوند.

زمان احتمالی نهایی شدن اصلاح

کریمی درباره زمان نهایی شدن اصلاح گفت: همه چیز به تصمیم سازمان بورس به ویژه اداره نظارت بر بورس ها و بازارها وابسته است و منتظر جلسات و بررسی‌های نهادهای مربوطه هستیم.

مقایسه حجم مبنا در شرکت‌های کوچک و بزرگ

وی تاکید کرد: حجم مبنای شرکت‌های کوچک نباید بیشتر از شرکت‌هایی بزرگ‌تر مانند فولاد مبارکه باشد. فرمول تعیین حجم مبنا باید ضمن در نظر گرفتن ارزش بازار، سهام شناور و حجم معاملات از چنین ناهمخوانی‌ها جلوگیری کند.