ترخیص کالا از گمرک یکی از مهمترین مراحل در زنجیره تأمین تجارت بینالمللی است که میتواند تعیینکننده موفقیت یا شکست یک کسبوکار باشد. این فرآیند که شامل تشریفات قانونی و اداری برای آزادسازی کالاهای وارداتی یا صادراتی است، اگر با دقت و برنامهریزی انجام نشود ممکن است به تأخیرهای پرهزینه، افزایش هزینههای انبارداری، یا حتی توقیف کالا منجر شود. اما چگونه میتوان این مسیر پیچیده را با سرعت و کارایی بیشتری طی کرد؟

ترخیص کالا از گمرک یکی از مهمترین مراحل در زنجیره تأمین تجارت بینالمللی است که میتواند تعیینکننده موفقیت یا شکست یک کسبوکار باشد. این فرآیند که شامل تشریفات قانونی و اداری برای آزادسازی کالاهای وارداتی یا صادراتی است، اگر با دقت و برنامهریزی انجام نشود ممکن است به تأخیرهای پرهزینه، افزایش هزینههای انبارداری، یا حتی توقیف کالا منجر شود. اما چگونه میتوان این مسیر پیچیده را با سرعت و کارایی بیشتری طی کرد؟
در این مطلب، پنج نکته کلیدی و کاربردی را بررسی میکنیم که نه تنها زمان ترخیص را کاهش میدهند، بلکه آرامش خاطر و زمانبندی درست را برای تاجران و بازرگانان به ارمغان میآورد.
1.آمادهسازی دقیق و کامل اسناد پیش از ورود کالا
مدارکی مانند فاکتور تجاری، لیست بستهبندی، بارنامه، گواهی مبدأ و مجوزهای خاص (مانند مجوزهای استاندارد یا بهداشت) ستون فقرات ترخیص کالا هستند. اگر این اسناد ناقص، نادرست یا دیر ارائه شوند، گمرک حق دارد کالا را متوقف کند و این اتفاق به معنای تأخیر و هزینه اضافی برای صاحب بار است.
پس برای تسریع در این مرحله، پیش از رسیدن محموله به گمرک همه مدارک را بادقت و با کمک ترخیصکاران و متخصصان حوزه حمل و ترخیص بررسی کنید و از صحت اطلاعات مطمئن شوید. به عنوان مثال، ارزشگذاری کالا در فاکتور باید با واقعیت و استانداردهای گمرکی همخوانی داشته باشد تا از مشکلات احتمالی مانند اتهام کماظهاری یا بیشاظهاری جلوگیری شود. همچنین، استفاده از نسخههای الکترونیکی این اسناد و ثبت آنها در سامانههای آنلاین گمرکی مانند سامانه epl میتواند زمان پردازش را به شکل قابلتوجهی کاهش دهد.
2.بهرهگیری از کارگزاران گمرکی با تجربه و معتبر
ترخیص کالا از گمرک فرایندی تخصصی است که نیازمند دانش عمیق از قوانین گمرکی، تعرفهها و رویههای اجرایی است. کارگزاران گمرکی (یا حقالعملکاران) با سالها تجربه میتوانند مانند یک راهنمای حرفهای شما را از میان پیچیدگیهای این مسیر عبور دهند. آنها نه تنها با جزئیات قوانین آشنا هستند، بلکه روابط حرفهای با کارکنان گمرک دارند و میتوانند موانع احتمالی را پیشبینی و برطرف کنند.
انتخاب یک ترخیصکار مجرب بهویژه در گمرکهای پرتردد مانند شهید رجایی بندرعباس یا فرودگاه امام خمینی، میتواند زمان ترخیص را از هفتهها به چند روز کاهش دهد. البته باید دقت کنید که کارگزار انتخابی دارای مجوز رسمی و سابقهای قابل اعتماد باشد تا از ریسکهای احتمالی مانند تأخیر یا سوءاستفاده جلوگیری شود.
3.استفاده هوشمندانه از سامانههای دیجیتال گمرک
در دنیای امروز فناوری حرف اول را میزند و گمرکها نیز از این قاعده مستثنی نیستند. در ایران سامانه جامع امور گمرکی (EPL) امکان ثبت اظهارنامه، پیگیری مراحل ترخیص و حتی پرداخت هزینهها را به صورت آنلاین فراهم کرده است. این سامانه با حذف نیاز به حضور فیزیکی در بسیاری از مراحل، سرعت و شفافیت را به فرآیند ترخیص افزوده است.
برای بهرهبرداری حداکثری از این ابزار پیش از ورود کالا، اطلاعات را در سامانه ثبت کنید و اظهارنامه را تکمیل نمایید. این کار باعث میشود که به محض ورود محموله بخش مهمی از تشریفات انجام شده باشد و کالا سریعتر به مرحله ارزیابی و صدور مجوز برسد. همچنین، آشنایی با مسیرهای گمرکی (سبز، زرد، قرمز) که توسط سیستم مدیریت ریسک تعیین میشود، به شما کمک میکند تا آمادگی لازم برای هر سناریو را داشته باشید.
4.شناخت دقیق تعرفهها، هزینهها و مقررات گمرکی
یکی از بزرگترین موانع در ترخیص سریع کالا ناآگاهی از تعرفهها و قوانین است. هر کالا دارای کد تعرفه (HS Code) خاصی است که حقوق گمرکی، مالیات بر ارزش افزوده و مجوزهای مورد نیاز آن را تعیین میکند. عدم تطابق کد تعرفه با کالای اظهارشده یا نادیده گرفتن تغییرات اخیر در قوانین میتواند منجر به جریمه، توقیف یا حتی بازنگری کامل اظهارنامه شود.
پیش از شروع فرآیند ترخیص، کد تعرفه کالای خود را از منابع معتبر (مانند کتاب تعرفه گمرکی یا وبسایت رسمی گمرک) بررسی کنید و از بهروز بودن اطلاعات مطمئن شوید. به عنوان مثال، برخی کالاها ممکن است به دلیل سیاستهای تجاری جدید، نیازمند مجوزهای اضافی از وزارتخانههای مربوطه (مانند وزارت صمت یا سازمان غذا و دارو) باشند. این آگاهی، شما را از غافلگیریهای ناخوشایند نجات میدهد و فرآیند را روانتر میکند.
علاوهبراین، پرداخت به موقع هزینههای گمرکی از جمله حقوق و عوارض گمرکی، انبارداری و سایر هزینهها از تأخیر در ترخیص کالا جلوگیری میکند. قبل از ورود کالا به گمرک هزینههای احتمالی را محاسبه و برای پرداخت آنها برنامهریزی کنید. البته پرداخت آنلاین و استفاده از روشهای پرداخت الکترونیکی میتواند این فرآیند را سرعت ببخشد.
5.هماهنگی دقیق بین حملونقل و ترخیص
اگر کالای شما زودتر از آماده شدن مدارک به گمرک برسد، هزینههای انبارداری روی دستتان میماند. از سوی دیگر، تأخیر در حمل و نقل بین المللی (فرقی ندارد که حمل هوایی باشد یا حمل زمینی و حمل دریایی) ممکن است برنامه فروش یا توزیع شما را مختل کند.
برای جلوگیری از این مشکلات، با شرکت حمل و نقل خود برنامهریزی دقیقی انجام دهید و زمان تقریبی ورود کالا را با زمان آمادهسازی مدارک و ثبت اظهارنامه هماهنگ کنید. به عنوان مثال، در حمل دریایی از بندرعباس که یکی از پرترافیکترین گمرکهای ایران است، پیشبینی دقیق زمان تخلیه کانتینر و شروع فرآیند ترخیص میتواند از هزینههای اضافی جلوگیری کند. همچنین، در صورت امکان از روشهایی مانند حمل یکسره برای کالاهای فاسدشدنی یا حساس استفاده کنید تا تشریفات انبارداری حذف شود.
جمعبندی: اهمیت شرکت ترخیص کار
ترخیص سریع و موفق کالا از گمرک، نتیجه ترکیبی از آمادگی، دانش، و همکاری با متخصصان است. آمادهسازی دقیق اسناد، استفاده از سامانههای دیجیتال، شناخت قوانین، و هماهنگی حملونقل، همگی با حضور یک شرکت ترخیصکار و حملونقل بینالمللی مجرب به بهترین شکل محقق میشوند. این شرکتها، با تسلط بر قوانین گمرکی و تجربه گسترده، فرآیند را نه تنها سریعتر، بلکه دقیقتر میکنند و آن را از یک چالش وقتگیر به یک مزیت رقابتی تبدیل میسازند.
انتخاب یک شرکت معتبر، از اهمیت ویژهای برخوردار است. پیش از تصمیمگیری، سابقه، تخصص، و نظرات مشتریان قبلی را بررسی کنید تا اطمینان یابید که شریکی قابل اعتماد در کنار خود دارید. در همین راستا پیشنهاد میکنیم برای امور گمرکی و ترخیص بار از گمرکات کشور از کارشناسان شرکت پست بین المللی پی اس پی اکسپرس کمک بگیرید. این شرکت با بیش از ده سال سابقه در به طور ویژه در حوزه ترخیص کالا از گمرک فرودگاه امام خمینی نیز فعالیت میکند و خدمات متنوعی در بخش حمل و نقل بار نیز ارائه میدهد.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.