با توجه به آن که حدود 800 شرکت در بازار سرمایه وجود دارند و موضوع رشد و توسعه حلقه ی مفقود شده در بازار به شمار می رود و دلیل اعظم آن که بسیاری از شرکت های ما در رنکینگ جهانی جایی ندارند ، بی اهمیتی به همین آیتم است ، در واقع به نظر می رسد که از پارامترهای مهمی که باید هیات مدیره سازمان بورس آن را مدنظر قرار دهد ، توجه به بحث واحد تحقیق و توسعه در شرکت ها است که می تواند ، آینده و حیات یک بنگاه اقتصادی را تضمین کند و با توجه به استاندارهای جهانی در جهت رشد گام بردارد.
بورس24 : «تراژدی رشد و توسعه در ایران» کتابی به قلم دکتر محمدرضا کارچی، جامعه شناس و پژوهشگر مسائل اجتماعی و فرهنگی ایرانی است.
این اثر در دسته ادبیات پژوهشی با موضوع توسعه اجتماعی - فرهنگی قرار می گیرد. کارچی در این کتاب به بررسی عمیق موانع و چالش های توسعه در ایران می‌پردازد.
این اثر، چهارمین کتاب نویسنده به شمار می رود که سفری به تار و پود توسعه‌ی کشور دارد و با بازخوانی مسیر های طی شده، فرصت های از دست رفته و چالش های پیش رو، مخاطب را درگیر پیشینه ی بیش از هفتاد سال شکل گیری نظام برنامه ریزی مدرن در کشور به دلایل گسست میان برنامه ریزی و عمل کردن کرده است.
وی در این کتاب به تحلیل و نقد سند چشم انداز ۲۰ ساله‌ی ایران می پردازد. این سند که در سال ۱۳۸۴ تدوین شد، اهدافی بلند پروازانه برای توسعه‌ی کشور در حوزه های مختلف تعیین کرده بود.
دکتر کارچی با بررسی این اهداف و مقایسه‌ی آن ها با نتایج حاصل شده، به موانع و چالش های پیش روی تحقق این چشم‌انداز می پردازد.
یکی از نکات مورد تأکید نویسنده، عدم مشارکت مؤثر نخبگان و جامعه در فرآیند تدوین و اجرای این سند است. او معتقد است که سلب مرجعیت از نخبگان و رزومه سازی های جعلی، مانع از بهره‌گیری از توانایی‌های واقعی در مسیر توسعه ایران شده است. همچنین، نبود سازمان‌های تحقیق و توسعه‌ی کارآمد، از دیگر موانع تحقق اهداف تعیین شده در سند چشم انداز است.
نویسنده با اشاره به اینکه جامعه‌ی ایران درگیر تفکر مقطعی و کوتاه مدت است، بر لزوم برنامه ریزی های بلند مدت و استراتژیک تأکید می‌کند. او بر این باور است که بدون تغییر در نگرش ها و ساختار های موجود، دستیابی به اهداف تعیین شده در سند چشم انداز ممکن نخواهد بود.
در مجموع ، نویسنده با نگاهی انتقادی به سند چشم انداز ۲۰ ساله‌ی ایران، بر لزوم بازنگری در رویکردها و ساختارهای توسعه ای کشور تأکید می کند و پیشنهاداتی برای بهبود وضعیت ارائه می دهد. این سند که در سال ۱۳۸۴ تدوین شد، اهدافی بلند پروازانه برای توسعه‌ی کشور در حوزه های مختلف تعیین کرده بود. کارچی با بررسی این اهداف و مقایسه‌ی آن ها با نتایج حاصل شده، به موانع و چالش های پیش روی تحقق این چشم انداز می پردازد.
به طور کلی کتاب به واکاوی توسعه در ایران پرداخته و با ارائه تاریخچه ای، مسیر‌هایی که تاکنون برای دستیابی به توسعه در کشور طی شده را مورد بررسی قرار می دهد تا دلایل شکست رشد را در ایران پیدا کند. در ادامه نیز به معرفی فرصت هایی که برای توسعه کشور از دست رفته و چالش هایی که سر راه کشور در آینده قرار دارد، پرداخته است.
در کتاب «تراژدی رشد و توسعه در ایران» به نخبگانی اشاره می شود که توانایی عبور از موانع رشد در کشور را دارند اما دور نگه داشتن آن ها از برنامه ریزی های کشوری باعث شده تا از این ظرفیت در کشور استفاده نشود. همچنین در بخشی از این کتاب برنامه های کوتاه مدت و نداشتن افق دید بلند مدت از دلایل اصلی موانع رشد معرفی شده است. نویسنده در این کتاب با مقایسه توسعه کشورهای مختلف در بیش از هفتاد سال گذشته با عصر حاضر به عمق جاماندگی ایران از توسعه می پردازد. چین، ترکیه و کره جنوبی از کشورهایی هستند که با ارائه آمار رشد در بخش های مختلف این کشورها به عنوان قیاسی برای شکست توسعه در ایران از آن ها استفاده شده است.
نویسنده در این کتاب به این موضوع می پردازد که در ایران در صد سال گذشته توسعه همواره در غیاب مردم طراحی و اجرا شده و این در حالی است که مشارکت مردم امکان میسر شدن این روند را فراهم می‌کند. در واقع کتاب به این موضوع پرداخته است که چرا با وجود برنامه ریزی های مدرن چرخ پیشرفت های فرهنگی و اجتماعی در کشور می لنگد.
یکی از نکات برجسته‌ی کتاب، تأکید بر طراحی و اجرای توسعه در غیاب مردم است. نویسنده، معتقد است که در صد سال گذشته، توسعه در ایران همواره بدون مشارکت مردم طراحی و اجرا شده است، در حالی که مشارکت مردمی می تواند امکان پذیری و موفقیت این روند را تضمین کند. او بر لزوم تشکیل سازمان های تحقیق و توسعه تأکید دارد و آن را از مهم‌ترین الزامات مسیر توسعه می داند.
این کتاب با نگاهی انتقادی به اسناد و برنامه‌های توسعه‌ی کشور، دلایل عدم تحقق اهداف توسعه‌ای را تحلیل می‌کند و با استفاده از ابزارهای جامعه شناسی، عوامل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مؤثر بر روند توسعه را بررسی کرده و پیشنهاداتی برای بهبود وضعیت ارائه می‌دهد. کارچی در این اثر تلاش کرده تا دریچه‌ای نو برای رشد و توسعه ی ایران باز کند و با بازخوانی مسیرهای طی شده و تحلیل فرصت های از دست‌رفته، راهکارهایی برای برون رفت از وضعیت موجود و رسیدن به توسعه‌ی پایدار پیشنهاد دهد.
با توجه به آن که حدود 800 شرکت در بازار سرمایه وجود دارند و موضوع رشد و توسعه حلقه ی مفقود شده در بازار به شمار می رود و دلیل اعظم آن که بسیاری از شرکت های ما در رنکینگ جهانی جایی ندارند ، بی اهمیتی به همین آیتم است ، در واقع به نظر می رسد که از پارامترهای مهمی که باید هیات مدیره سازمان بورس آن را مدنظر قرار دهد ، توجه به بحث واحد تحقیق و توسعه در شرکت ها است که می تواند ، آینده و حیات یک بنگاه اقتصادی را تضمین کند و با توجه به استاندارهای جهانی در جهت رشد گام بردارد.
به این ترتیب، برای داشتن افق دیدی با ساختار اصلاح از کشور عزیزمان و گذر از تله های متعددی که کشور برای رشد و توسعه در آن گرفتار شده و علیرغم گذشت چهاردهه از آغاز حکومت ، چرخ توسعه در ایران و همچنین بازار سرمایه با وجود پیشینه ی 76 ساله ی استقرار نظام برنامه ریزی مدرن با گسستگی عمیق میان برنامه ریزی و اجرا ، همچنان مواجه است ، خواندن این کتاب عمیقا پیشنهاد می شود.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.