نرخ تامین مالیِ بازار سرمایه آنچه که به شما می گویند نیست

ولی نادی قمی

روی سخنم با طیفی از افراد بازار سرمایه است که با تامین مالی بنگاههای اقتصادی سر و کار دارند. این طیف که در مقایسه با همتایان‌شان در بانک‌ها ( بازار پول ) عموما جوان هستند، نرخ های تامین مالی بنگاه های اقتصادی را به نحوی حساب می‌کنند که هزینه تامین مالی به بالای ۴۰ درصد می‌رسد و این موضوع بهانه‌ای به دست دو گروه داده است.

نخست، بانک ها که به بهانه نرخ سود بالا در بازار سرمایه،بالا بودن نرخ سود سپرده‌ها و هزینه‌های اداری و تشکیلاتی بالا، نرخ تسهیلات را به اعداد و ارقام حدود ۳۶ درصد رسانده‌اند. دوم مدیران بنگاه های اقتصادی که هزینه تهیه منابع مالی از بازار سرمایه را گران تر از بازار پول قلمداد کرده و فشار مضاعفی جهت کاهش قیمت پول در بازار سرمایه ، وارد می‌کنند.در ابتدای شروع فعالیت‌های تامین مالی در بازار سرمایه که از فعالیت شرکت های تامین سرمایه شروع شد، نرخ اسمی اوراق بدهی( ساده یا موثر)، مبنای محاسبه تنزیل و نرخ موثر سایر وجوهی بود که در قالب تنخواه، کارمزد متعهد پذیره نویسی و کارمزد بازارگردان دریافت می‌شد.

در حال حاضر همه این وجوه در قالب نرخ بازده داخلی بر اساس نرخی مجازی که از فرایند تنزیل در قالب IRR به دست می‌آید محاسبه می‌شود. از این حیث نرخ به دست آمده مجازی است که فرصت سرمایه‌گذاری وجوه با این نرخ عملا در بازار وجود ندارد یا اینکه بسیار محدود است. با فرض امکان وقوع محال، سوال اینجاست که چرا فرصت های سرمایه‌گذاری پیش‌روی اعتباردهنده باید مبنای محاسبه هزینه مالی اعتبار گیرنده باشد.

حال وقتی به همتایان بازار پول مراجعه می‌شود، نرخ تسهیلات را ۲۳ درصد عنوان می‌کنند که سود آن به صورت فصلی یا دو ماه یکبار باید پرداخت شود و بین ۲۰ تا ۳۰ درصد مسدودی وجوه نیز لازم است.آن ها نرخ واقعی حدود ۳۶ درصد را ۲۳ درصد و بازار سرمایه نرخ واقعی حدود ۳۸ درصد را ۴۲ درصد اعلام می‌کند.

البته، تفاوت نرخ تامین مالی در بازار سرمایه با بازار پول با توجه به فرصت های بالقوه سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه، بلندمدت بودن تامین مالی، حجم بالا و نیز شفافیت و انضباط حاکم بر قراردادهای اعتباری بازار سرمایه کاملا قابل توجیه است.

خبره بازارهای مالی