انس جهانی طلا ؛ تحلیل عوامل موثر و پیش‌بینی‌ها

زهرا ونایی، کارشناس تحلیل سبدگردان اندیشه صبا: انس جهانی طلا به عنوان یکی از شاخص‌های اقتصادی برجسته، تأثیر عمیقی بر بازارهای مالی جهانی دارد. تغییرات قیمت این فلز تحت تأثیر عوامل متعدد قرار دارد و از گذشته به عنوان دارایی امن و اخیراً به عنوان سپری در برابر تورم مورد توجه سرمایه‌گذاران است. با توجه به وضعیت اقتصادی و ژئوپلیتیکی در سطح جهان، پیش‌بینی می‌شود که طلا همچنان در سبد سرمایه‌گذاری‌ها جایگاه ویژه‌ای داشته باشد. در ادامه به تحلیل عوامل مختلف مؤثر بر قیمت این فلز در اقتصاد جهانی می‌پردازیم.

 نرخ بهره

 سیاست‌های پولی فدرال رزرو ایالات متحده، به ویژه تصمیمات مرتبط با نرخ بهره، تأثیر مهمی بر قیمت جهانی طلا دارد. طبق داده‌های اخیر دفتر تجزیه و تحلیل اقتصادی ایالات متحده (U.S. Bureau of Economic Analysis)، شاخص هزینه‌های مصرف (PCE) از ۲.۶٪ به ۲.۵٪ کاهش یافته است. این کاهش ممکن است فدرال رزرو را به کاهش نرخ بهره وادار کند. داده‌ها نشان می‌دهند تورم به طور کلی کاهش یافته و شاخص PCE در بُعد سال به سال به ۲.۵٪  در جولای رسیده است، در حالی که  Core PCE مطابق ماه گذشته ۲.۶٪ است. گروهی از تحلیلگران وال استریت از جمله جی پی مورگان، مورگان استنلی، بانک آو آمریکا، گلدمن ساکس و نمورا پیش‌بینی می‌کنند که تورم سالانه Core PCE نیز در بُعد سالانه به ۲.۵٪ برسد که مطابق نرخ هدف فدرال رزرو است.

 این گزارش نشان‌دهنده پیشرفت مثبت سیاست‌های انقباضی فدرال رزرو بدون آسیب به اقتصاد است. بازار طلا به این داده‌ها واکنش مثبت نشان داد و  در 29 جولای قیمت معاملات آتی آن برای دسامبر 2024 به 2437 دلار در هر انس رسید.

از سوی دیگر، بهبود چشم‌انداز  تورمی، بازدهی بازده اوراق قرضه دولتی 10 ساله را که در ابتدای جولای 4.46 درصد بود، به 4.17 درصد در تاریخ 29 جولای رساند. این نرخ که در سه ماه اخیر نوسانات زیادی را تجربه کرده بطور کلی از تاریخ 29 مه در کانال نزولی قرار گرفته و احتمالات کاهش نرخ بهره فدرال رزرو را افزایش می­دهد.

گرچه تحلیلگران حضور ترامپ در انتخابات آمریکا را عامل تقویت شاخص دلار دانسته و با کناره­گیری بایدن  انتظار  افزایش بازده اوراق قرضه را داشتند اما این کاهش نشان داد بازار مستقل از حضور ترامپ در انتخابات روند خود را طی می‌کند.

انتظار می‌رود که مقامات بانک مرکزی در جلسه بعدی نرخ بهره را در محدوده قبلی حفظ کند تا تورم را به هدف 2% برساند. با این حال پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که اولین کاهش نرخ بهره ممکن است در ماه سپتامبر اتفاق بیفتد. علاوه بر آن بازار به شاخص تغییرات اشتغال بخش خصوصی آمریکا یا ADP نیز  توجه خواهد کرد. روز پنجشنبه شاخص مدعیان بیکاری آمریکا و شاخص ISM بخش تولیدی منتشر خواهد شد.

عوامل ژئوپلیتیکی

تنش‌های سیاسی: اقتصاد جهانی همچنان از تأثیرات جنگ اوکراین و روسیه رنج می‌برد که موجب افزایش قیمت سوخت در اروپا و سپس افزایش قیمت کالاهای استراتژیک مانند گندم و ذرت شده است. حال، نگرانی‌های جدید از جمله احتمال حمله رژیم صهیونیستی به لبنان وجود دارد که ممکن است روابط اعراب و غرب، به ویژه با آمریکا، را تحت تأثیر قرار دهد و منجر به افزایش قیمت حامل‌های انرژی شود. این وضعیت می‌تواند به افزایش تورم و اختلال در اقتصاد جهانی منجر شود. همچنین، انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا و احتمال پیروزی دوباره ترامپ چالش‌های جدیدی را به همراه دارد. هرچند انتخابات ریاست‌جمهوری به طور تاریخی تأثیر عمده‌ای بر قیمت طلا نداشته است، اما با توجه به سیاست‌های اتخاذ شده توسط دولت‌ها، تأثیرات با تاخیر زمانی واقع شده­اند. سابقه ترامپ نیز نشان‌دهنده ریسک‌های اقتصادی متعدد از جمله احتمال آغاز درگیری‌های تجاری جدید با چین است که می‌تواند به افزایش تورم و ایجاد چالش‌های جدید برای اقتصاد آمریکا منجر شود.

 تنش‌های اقتصادی: بخشی از افزایش اخیر قیمت طلا به دلیل تقاضای بالای ناشی از خریدهای گسترده بانک‌های مرکزی بوده و سرمایه‌گذاران خرد نقش کمرنگی در آن داشته‌اند. به گزارش مجمع جهانی طلا، خالص خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی در فصل اول سال 2024، حدود 290 تن بوده که در مقایسه با 286 تن در مدت مشابه سال 2023، افزایش یافته است. افزایش ریسک‌های اقتصادی طی سه سال اخیر موجب افزایش تقاضا برای این فلز شده است. در سه ماهه اول 2024، چین، ترکیه، هند و قزاقستان به عنوان بزرگ‌ترین خریداران و ازبکستان، تایلند و فیلیپین به عنوان بزرگ‌ترین فروشندگان شناخته شده‌اند. چین از اکتبر سال 2022 به طور منظم در حال خرید ماهانه طلاست. این روند نشان‌دهنده استراتژی کشورهای مختلف برای کاهش وابستگی به دلار آمریکاست که به عنوان ابزار فشار در تنش‌های سیاسی و اقتصادی استفاده می‌شود.

از سوی دیگر، گسترش گروه +BRICS و حمایت این گروه از نظام چندقطبی و ارزهای مبتنی بر طلا نیز بر جذابیت طلا مؤثر است. عوامل جمعیتی و اقتصادی قابل توجه این گروه می‌تواند داینامیک‌های ژئوپولیتیکی را تغییر داده و چالش‌هایی برای سلطه دلار آمریکا ایجاد کند. به این ترتیب، ادامه خریدهای بالا توسط کشورهای غیرعربی و ظهور اقتصادهای مبتنی بر طلا در بلندمدت، با تغییر در تعادل ژئوپولیتیکی همراه خواهد بود.

با توجه به تأثیرات متقابل سیاست‌های پولی فدرال رزرو، عوامل ژئوپولیتیکی و تنش‌های اقتصادی بر قیمت طلا، می‌توان نتیجه گرفت که این دارایی در شرایط کنونی همچنان جذابیت خود را حفظ خواهد کرد. در شرایطی که تورم تحت کنترل است و نرخ بهره ممکن است کاهش یابد، طلا به دلیل نوسانات سیاسی و اقتصادی جهانی که عدم قطعیت را افزایش می‌دهند، همچنان در مرکز توجه سرمایه‌گذاران قرار خواهد گرفت.

پیش‌بینی‌ تحلیلگران نشان می‌دهد که این فلز گرانبها در سال ۲۰۲۴ و حتی تا سال ۲۰۲۵، در محدوده قیمتی بالاتری معامله خواهد شد و حمایت قیمتی در محدوده ۲۴۰۰ تا ۲۵۰۰ دلار و پس از آن افزایش قیمت تا ۲۷۰۰ دلار در سال ۲۰۲۵ دور از ذهن نخواهد بود.

طبق تحلیل تکنیکال نیز، انس طلا در روند بلندمدت بازار صعودی است. اما حرکات صعودی بازار بعد از رسیدن به نرخ ۲۴۸۳ دلار محدود شده اند و طلا مجدداً به فاز خنثی بازگشته است. در روند کوتاه مدت اگر بازار به بازگشت نزولی اخیر ادامه دهد و از نرخ ۲۳۸۸ دلاری عبور کند، می توان شاهد کاهش قیمت طلا ابتدا تا حمایت جزئی ۲۳۵۰ دلاری بود. برای این که روند صعودی بلندمدت انس تا سطوح بالاتر احیا شود، باید سقف قیمتی اخیر در نرخ ۲۴۸۳ دلار  و مقاومت مهم 2540 به طور قطعی شکسته شود تا به هدف 2700 دلار پیش­بینی شده توسط  تحلیلگران برسد.

این پیش‌بینی‌ها بر اساس تحلیل‌های اقتصادی، داده‌های تورمی و روند خرید بانک‌های مرکزی استوار هستند. بنابراین، سرمایه‌گذاران باید به دقت تغییرات بازار و سیاست‌های اقتصادی را رصد کرده و استراتژی‌های سرمایه‌گذاری خود را به‌روز کنند تا از مزایای احتمالی افزایش قیمت طلا بهره‌مند شوند.