عمدتا وقتی صحبت از تامین مالی در ایران به میان میآید، نگاه ها به سمت بانکها و بازار پول خواهد بود. در حالی که بازار سرمایه نیز میتواند محلی مناسب برای تامین مالی باشد.
بورس24 - گلناز شانهبند*: تامین مالی یکی از مفاهیم اصلی جذب نقدینگی و سرمایه برای تسهیل فعالیتهای اقتصادی شرکتهاست و هر بنگاه اقتصادی اگر قصد ادامه فعالیت و بهبود عملکرد خود را داشته باشد، باید با استفاده از این مکانیزم، منابع مالی و سرمایه جدید را به چرخه تولید یا خدمات خود وارد کند تا سود بیشتری نصیب سهامداران و شرکت شود.
عمدتا وقتی صحبت از تامین مالی در ایران نیز به میان میآید، نگاه ها به سمت بانکها و بازار پول خواهد بود. در حالی که بازار سرمایه نیز میتواند محلی مناسب برای تامین مالی باشد.
از سویی دیگر زمانی که هدف تامین مالی از بازار سرمایه باشد، در بیشتر موارد بنگاهه ای بزرگ، شفاف و دارای صورتهای مالی حسابرسیشده یا پذیرفتهشده در یکی از بازارهای بورس و فرابورس مخاطب اصلی خواهند بود. در این میان با توجه به موقعیت تامین مالی شرکتها در روش هایی نظیر انتشار انواع اوراق مالی اسلامی، بهخصوص اوراق مرابحه و اجاره که طی یکسال اخیر بسیار توسعه پیدا کرده است، شرکتهای سهامی خاص و غیربورسی نیز میتوانند از این روشها بهرهمند شوند.
بهعنوان مثال، شرکتهای صنعتی و معدنی طی ٣ ماه ابتدایی سال ١٤٠٢ انتشار اوراق بدهی بخش خصوصی ٦ همت بوده است که این امر از توسعه استفاده از ابزارهای تامین مالی در بازار سرمایه حکایت دارد.
باز سویی دیگر و با تاکید بر آمارها درخواهیم یافت؛ سهم ارزش بازار مالی در ایران بصورت ٣٩درصد بازار بدهی (شامل تسهیلات مالی و اوراق بدهی) و ٦١ درصد ارزش بازار سهام (شامل بورس و فرابورس) است.
البته اتفاق بسیار مثبتی طی دوسال اخیر در بازار سرمایه رخ داده که آن هم امکان تامین مالی در ارقام متوسط، کوچک و حتی خرد در بورس اوراق و بهادار است. به طوری که تا پیش از عملیاتی شدن ابزار تامین مالی جمعی و همچنین شروع به کار صندوق های سرمایهگذاری خصوصی، عمده روش های بازار سرمایه محدود به ارقام بزرگ برای بسیاری از شرکتهای بزرگ بود، ولی با توسعه نهادها و ابزارهای نوین در فرابورس، امکان تامین مالی شرکتهای کوچک و متوسط نیز از طریق »کرادفاندینگ« در سطح چند صدمیلیون تومان و چند میلیارد تومان فراهم شده است.
حال با توجه به شرایط بازارها و موارد ذکرشده، در شرایطی که بانکها با محدودیتهای شدیدی در تجهیز منابع و اعطای تسهیلات مواجه هستند و با در نظر گرفتن این شرایط، یکی از موانع اصلی تامین مالی بنگاه ها در بازار سرمایه ایران عدم آشنایی کافی بنگاه ها و مدیران مالی آنها با ابزارهای ایجادشده و موجود در این بازار است.
از سویی دیگر تأمین مالی یکی از مهمترین چالشهای پیشروی شرکتهای کوچک و بزرگ در دنیا به شمار می رود و هر شرکتی برای اجرای ایده ها و طرح های توسعهای کارشناسیشده خود و یا به دلایلی دیگر مانند تأمین سرمایه در گردش، به منابع و نقدینگی نیاز دارد، حال آنکه ممکن است در شرکت منابع بهاندازه کافی موجود نباشد و بنابراین بهناچار لازم است از طریق منابع دیگر اقدام به تأمین مالی کند. بدین منظور و به طور عام 2 روش جهت تأمین منابع مالی در شرکتها وجود دارد که عبارتند از روش استقراض و روش حقوق مالکانه.
هرچند تامین مالی صنایع از طریق بازار سرمایه موضوع جدیدی در کشور ما محسوب میشود و قانون مربوط به ابزارهای نهادها و بازارهای مالی جدید به سال ١٣٨٨ برمیگردد اما با تاکید بر آمارها و روند سرمایه پذیری شرکت ها سال های اخیر، می توان اذعان داشت؛ حرکتی نوین به سمت فعالسازی ظرفیتهای نهفته در بازار سرمایه برای تامین مالی شرکتها و طرحها آغاز شده ا زیرا یکی از کارکردهای اصلی بازار سرمایه، تامین مالی شرکتها یا فراهمکردن امکان دسترسی به منابع سرمایهگذاران است.؛ در صورتی که تصور بیشتر مردم از بورس خرید و فروش سهام است، این بازار در همه دنیا نقش مهمی در تامین مالی دارد.
با این شرایط می توان انتظار داشت؛ شرکتها با انتشار سهام و سایر اوراق بهادار در بازار بورس تامین مالی خواهند شد؛ به این صورت که شرکت با فروش بخشی از سهام خود در بازار سرمایه، بخشی از منابع مالی موردنیاز برای گسترش فعالیتها یا سایر موارد را تامین میکند. بهطور مثال، در روشه ای تامین مالی مثل افزایش سرمایه، ناشران میتوانند با مشارکت سهامداران و بدون نگرانی از بازپرداخت منابع، طرحهای توسعه کسبوکار خود را با دغدغه مالی کمتری اجرایی کنند.
از سویی دیگر روانهشدن منابع مالی به سمت بنگاه های تولیدی از طریق بورس، علاوه بر مهار تورم از طریق کنترل نقدینگی میتواند موجب افزایش تولید و بهرهوری در کشور و صنایع شود. شاید اصلیترین نقش بازار سرمایه در توسعه اقتصادی کشورها، تسریع جذب و تامین سرمایه صنایع و بنگاههای تولیدی است.
هرچند باقیماندن پول و سرمایه در دست مردم میتواند باعث رکود اقتصادی شود و جمعآوری سرمایههای جزئی و پراکنده و انباشت آنها برای تجهیز منابع مالی شرکتها به شمار می رود؛ از این رو امکان تامین مالی با حجم چند صد درصد در بازار سرمایه، پرداخت اصل بدهی در سررسید، معافیت مالیاتی، مشارکت سرمایه گذاران خرد، تنوع بسیار بالا در بازار سرمایه و وجود نهاد ناظر و نظارت دقیق از مزایای بازار سرمایه برای تامین مالی خود را عیان خواهد کرد.
*کارشناس بازارهای مالی
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.