پاسخی به شائبه‌ های مطرح شده در مورد نظارت بر معاملات الگوریتمی

بورس24 : در روزهای اخیر شائبه‌ هایی مبنی بر عدم آمادگی سخت‌ افزاری و زیرساخت‌ های لازم برای نظارت بر معاملات الگوریتمی در واحدهای نظارتی سازمان بورس و ارکان شکل گرفته بود که در این خصوص نکته‌ قابل ذکر این است که، نظارت‌ های سازمان بورس و ارکان محدود به مشخصه و یا نوع خاصی از معاملات نیست و هر گونه فعالیتی که منجر به نقص قوانین و یا بر هم زدن روند طبیعی معاملات گردد، خواه آن فعالیت به‌ صورت الگوریتمی صورت گرفته و خواه به‌ صورت عادی انجام‌ شده باشد، شناسایی و با شخص متخلف برخورد لازم صورت می‌ گیرد.

در حال حاضر معاملات الگوریتمی که از الزامات ماده ۱۰ دستورالعمل اجرایی معاملات برخط تبعیت می‌نمایند، در سامانه معاملات دارای برچسب‌های جداگانه بوده و قابل شناسایی می‌باشند. با این حال افرادی که به صورت غیر مجاز و از طریق کدنویسی بر بستر برخط خود اقدام به استفاده از الگوریتم می‌نمایند، بطور قطع قابل شناسایی نبوده و صرفا از طریق مطالعه رفتار سهامداران، موارد مشکوک به استفاده از معاملات الگوریتمی شناسایی می‌‏گردد.

در حال حاضر مجموع نسبت حجم و ارزش معاملات الگوریتمی مجاز به حجم و ارزش کل معاملات در بازه زمانی ۷ ماهه نخست سال ۱۴۰۱ بسیار اندک بوده و حدود ۱% می‌باشد که عمده استفاده‌کنندگان از معاملات الگوریتمی نیز بازارگردان‌ها هستند.

نمایی از سامانه‌های نظارتی سازمان بورس که در آن معاملات الگوریتمی از عادی، قابل تفکیک و شناسایی است.

همچنین با توجه به ماهیت معاملات الگوریتمی و امکان استفاده هر کاربر بر خط از ربات‌ها و ماشین‌های سفارش‌گذاری بدون ثبت لاگ الگوریتمی، شناسایی دقیق این گونه معاملات بدون توجه به نوع فعالیت صورت گرفته امکان‏‌پذیر نمی‌باشد. لذا تنها راه شناسایی معاملات الگوریتمی غیرمجاز، شناسایی الگوهای رفتاری این معاملات است؛ الگوهایی که بعضاً با رفتارهای سهامداران عادی نیز می‌تواند تشابه داشته باشد.

بنابراین نظارت‌ های صورت گرفته در واحدهای نظارتی قائم به فرد انجام دهنده معاملات اعم از انسان یا ربات نیست و هرگونه فعالیتی که منجر به نقص قوانین و یا بر هم زدن روند طبیعی معاملات گردد، خواه آن فعالیت به‌ صورت الگوریتمی صورت گرفته و خواه به‌ صورت عادی انجام‌ شده باشد، شناسایی و با شخص متخلف برخورد لازم صورت می‌‏ گیرد.