چراغ سبز خصوصی سازی برای واگذاری خودروسازان و تودلی ها

بورس24 : روزهای آغازین 1401 بود که وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد : بلوک‌های 40 و 25 درصدی سهام دولت در سایپا و ایران‌خودرو از طریق بورس واگذار می‌شود.

سید رضا فاطمی امین وزیر صنعت، معدن و تجارت گفته بود : بلوک 40 درصدی سهام دولت در سایپا و بلوک 25 درصدی سهام دولت در ایران‌خودرو که مربوط به خود سهامداری دولت است، از طریق بورس به بخش خصوصی واگذار می‌شود.

وی تأکید کرده بود : دولت نباید سهامداری کند و سهام دولت از این طریق به مردم واگذار می‌شود.

وی این نکته را‌‌‌‌‌‌‌‌ هم گفته بود که در صنعت خودروسازی دو مافیا وجود دارد که 1.5 مافیا با واگذاری‌ سهام دولت حل می‌شود و در نظر داریم، اوایل امسال سهام دولت به صورت بلوکی از طریق بورس عرضه شود.

وزیر صنعت، معدن و تجارت همچنین درمورد اینکه سهام سایپا و ایران‌خودرو به خاطر تسهیلات بانکی در وثیقه بانک‌ها قرار دارد، گفته بود : بلوک 40 درصدی سهام دولت در سایپا و بلوک 25 درصدی سهام دولت در ایران‌خودرو وثیقه نیست و به صورت بلوکی از طریق بازار سرمایه ارائه می‌‌شود.

فاطمی امین این را‌‌‌‌‌‌‌‌ هم گفت که دولت در ایران‌خودرو 6.7 درصد از طریق سازمان گسترش و نوسازی صنایع سهام دارد که این سهام وثیقه بانک‌ها است و همچنین در سایپا نیز 17 درصد سهام متعلق به سازمان گسترش است که این دو بلوک را‌‌‌‌‌‌‌‌ نمی‌توان واگذار کرد، اما 25 درصد از سهام دولت در ایران‌خودرو و 40 درصد از سهام دولت در سایپا مربوط به خود سهامداری (خگستر ، ورنا و وساپا و تعاون خاص ایران خودرو) است که آزاد بوده و آنها را‌‌‌‌‌‌‌‌ از طریق بازار سرمایه واگذار می‌کنیم.

وی این را‌‌‌‌‌‌‌‌ هم گفته بود که طبق گفته رئیس جمهور واگذاری مدیریت ایران‌خودرو و سایپا به بخش خصوصی انجام می‌شود و کسی که بتواند 40 درصد سهام سایپا را‌‌‌‌‌‌‌‌ بخرد می‌تواند دو صندلی هیات مدیره را‌‌‌‌‌‌‌‌ به دست بگیرد و مدیرعامل را‌‌‌‌‌‌‌‌ او تعیین کند. در حال حاضر یک صندلی از هیات مدیره در اختیار صندوق بازنشستگی کشوری است.

وزیر صنعت، معدن و تجارت اظهار داشته بود: با واگذاری سهام دولت در این دو شرکت خودروسازی هم مشکل سهامداری حل می‌شود و هم پول جدید وارد شرکت می‌شود و ساختار حاکمیت شرکتی و سهامداری هم بهتر می‌شود.

حال یک مقام خصوصی سازی از آخرین فرآیند این واگذاری ها سخن گفته است.

محمد تقی آذر شب سرپرست معاونت واگذاری سهام و بنگاه های سازمانی خصوصی سازی در خصوص واگذاری سهام خودرو سازان توسط سازمان خصوصی سازی به خبرنگار بورس24 گفت: سازمان خصوصی سازی تمام بنگاه ها و شرکت های دولتی مشمول واگذاری‌ را فهرست نموده و قرار شده به صورت داخلی تقویم زمانبندی احصا کنیم و پس از تائید توسط هیات واگذاری به ترتیب واگذاری ها را انجام دهیم.

وی گفت: تقویم زمانبندی واگذاری، در هیات واگذاری مصوب می شود و بر اساس این تقویم واگذاری خودرو سازان انجام خواهد شد.

وی افزود:  شرکت‌های خودروساز به دلیل این که، سهام شرکتهای تحت پوشش خودشان را می فروشند به عنوان بخشی از اموال و دارایی های خود، می توانند اقدام به واگذاری کنند.

به گفته وی، به استناد بند ب ماده ۲۵ قانون برنامه و بودجه،  البته برای واگذاری باید قبلا از سازمان خصوصی‌سازی اجازه این کار گرفته شود‌. در تبصره این قانون گفته شده که برای فروش اموال و املاک بنگاه های در حال واگذاری، سهام را اگر جزیی از اموال در نظر بگیریم باید قبل از فروش از سازمان خصوصی‌سازی اجازه بگیرند و سازمان معمولا بعد از وصول درخواست، مجوز وزیر صمت را گرفته و برای شرکت مشمول واگذاری می فرستد تا مقدمات فروش را انجام بدهد.

سند تحول چه گفته بود؟

شایان ذکر است ، چند روزی است که سند تحول صنعت خودرو سازی در فضای مجازی و به طور غیر رسمی دست به دست می‌چرخد.

در این سند تاکید شده که به منظور اصلاح ساختار خودرو سازان و بر اساس سند تدوین شده توسط وزارت صمت، اصلاح ساختار حاکمیت شرکتی،  در راستای کاهش هزینه های غیرعملیاتی ، افزایش بهره وری و تامین بخشی از سرمایه مورد نیاز برای اجرای پروژه های طراحی و توسعه محصول خودرو سازان ،  باید واگذاری سهام در اختیار شرکت های تحت پوشش خودروسازان تا نیمه دوم اردیبهشت ماه انجام شود.

هفته پیش امیر صباغ مدیر اقتصادی و توسعه سرمایه‌گذاری سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی( ایمیدرو) در خصوص احتمال واگذاری سهام خودرو سازان در نیمه دوم اردیبهشت ۱۴۰۱ به خبرنگار بورس  ۲۴ گفته بود: ایدرو مسئول است که گزارش ارزیابی دارایی های خودرو سازان را نهایی کند و طبق آنچه که ما مطلع هستیم احتمالا هفته سوم همین ماه طبق زمان بندی این واگذاری اتفاق بیفتد.

وی گفته بود : پس از اتمام گزارش ارزیابی دارایی ها، با شرکت های علاقه مند به خرید مذاکرات لازم انجام و موضوع جمع‌بندی می‌شود.

به گفته‌ وی، به هر حال عدد ارزش این واگذاری مهم است، باید صبر کنیم این رقم مشخص شود و خریداران مذاکرات لازم را انجام دهند و سپس  وزارت صمت این موضوعات را شفاف‌سازی خواهد نمود.

هفته گذشته هم خبرگزاری ایرنا پاسخ کارشناسی وزارت صمت به نمایندگان مجلس شورای اسلامی درباره برنامه واگذاری سهام خودروسازان را این گونه اطلاع رسانی کرد : «برنامه اصلاح ساختار سهامداری و مالی شرکت‌های خودروساز از سوی وزارت صمت ابلاغ‌شده و در قالب پروژه اصلاح ساختار مالی و سهامداری، شرکت‌های خودروساز موظف به فروش و واگذاری اموال و سهام شرکت‌های غیر مولد خود و تزریق منابع مالی در حوزه توسعه کمی و کیفی محصولات هستند.»

مدیرعامل ایران خودرو چه گفته بود؟

سه هفته پیش نیز مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو خبر مهمی درباره آماده سازی شرکت های زیرمجموعه برای واگذاری سهام اعلام کرده بود.

مهدی خطیبی مدیر عامل شرکت ایران خودرو در حاشیه برگزاری ضیافت افطار با خبرنگاران در پاسخ به پرسش خبرنگار بورس24 مبنی بر این که برنامه واگذاری سهام «خودرو» متعلق به زیرمجموعه ها از جمله «خگستر» به کجا رسید؟پاسخ داده بود :در رابطه با دستور رئیس جمهور مبنی بر واگذاری سهام دولت به بخش خصوصی ، گروه صنعتی ایران خودرو ۱۰۰ درصد آمادگی خود را اعلام کرده است.

وی گفته بود : در حال حاضر حدود ۳۰۰ کارشناس رسمی دادگستری مشغول ارزش‌گذاری کل گروه هستند، در ۷۷ شرکت کار ارزش گذاری تقریبا به مرحله پایانی رسیده است، البته باید این مهم را در نظر گرفت که ابنیه، ملک و ماشین آلات این گروه بسیار گسترده است.

به گفته وی، پیش نیاز واگذاری تعیین قیمت است، شرکت گسترش سرمایه‌گذاری ایران خودرو «خگستر» بخشی از این مجموعه است که باید سهام ایران خودرو و سایر دارایی ها را واگذار کند، در سایر شرکت ها از جمله تعاونی خاص ایران خودرو هم این رویه ادامه دارد. بالغ بر ۸۰ درصد کار انجام شده است و به زودی و تا پایان اردیبهشت ماه تمام کار به نتیجه نهایی می رسد.

مدیر عامل گروه صنعتی ایران خودرو  در خصوص زمان واگذاری گفته بود : واگذاری به مالک ایران خودرو  یعنی سازمان گسترش و نوسازی مرتبط است، طی یکی دو روز گذشته ، جلسه ای با معاون اول رئیس جمهور برگزار شد و مشتریان واجد شرایط مورد بررسی قرار گرفتند که پس از ارزیابی بتوانند سهام را به صورت بلوکی واگذار کنند.

گفتنی است ، در پی این دستور وزیر صمت شرکت های «خگستر» ، «ورنا» ، «تعاونی خاص کارکنان ایران خودرو» ، «وساپا» ، «سمند» و سایر شرکت ها ملزم شدند که سهام خود در ایران خودرو و سایپا و سایر دارایی های قابل واگذاری را برای عرضه آماده کنند که چندی پیش مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو از آماده سازی و نهایی شدن قیمت گذاری خبر داده است.