بهترین عرضه های اولیه سال ۲۰۲۱ مربوط به استارتاپ ها و کسب و کارهای نوپایی بود که در حوزه های مختلف فعالیت می کردند. حمل و نقل شهری، حمل و نقل بین المللی، مسافرت، خدمات بانکی، معاملات رمز ارزها و...
بورس24 : در فوریه ۲۰۲۱، قیمت سهام اپلیکیشن دوست یابی Bumble بیش از ۶۰ درصد نسبت به زمان عرضه اولیه افزایش یافت. در مارس ۲۰۲۱، قیمت سهام پلتفرم بازی آنلاین Roblox در یک روز ۵۴ درصد رشد کرد که بالاترین میزان افزایش قیمت یکروزه پس از عرضه اولیه بود.
پس از یک سال پررونق برای عرضههای اولیه سهام شرکتهای استارتاپ، سرمایهگذاران منتظر ادامه این روند در سال ۲۰۲۲ هستند. در سال ۲۰۲۱ بیش از ۴۰۰ شرکت فناوری که در حوزه های مختلف فعالیت می کنند، سهام خود را در بورسهای جهان عرضه اولیه کردند و داغ ترین دوره IPO را از سال ۲۰۰۰ رقم زدند.
این شرکت ها در همه حوزه ها تحولات بزرگی ایجاد کرده اند، به گونه ای که می توان مدعی شد در سال های پیش رو بازارهای سهام جهان به تسخیر عرضه های اولیه استارتاپ ها و شرکت های ارائه دهنده خدمات بر اساس نرم افزار (SaaS) در خواهند آمد.
تایید این ادعا را می توان در رشد سریع کسبوکارهای نوپا و استارتاپ ها و تغییر چهره اقتصاد و مالیه جهان در دو دهه گذشته مشاهده کرد. از زمان پیدایش اینترنت و گسترش استفاده از آن در سراسر جهان، هزاران نوع خدمت به شکل آنلاین درآمدهاند و این نشاندهنده رشد سریع پلتفرمهای ارائهدهنده این خدمات است.
در مجموع در سال ۲۰۲۱ بازارهای سهام جهان شاهد عرضه اولیه سهام ۲ هزار و ۶۸۲ شرکت بودند. این در حالی است که در دو سال گذشته، جهان با یکی از بدترین بحرانهای بشری یعنی همهگیری بیماری کرونا دست به گریبان بوده است.
بهترین عرضه های اولیه سال ۲۰۲۱ مربوط به استارتاپ ها و کسب و کارهای نوپایی بود که در حوزههای مختلف فعالیت میکردند. حملونقل شهری، حملونقل بینالمللی، مسافرت، خدمات بانکی، معاملات رمزارزها، املاک و مستغلات، هوا و فضا، آموزش، طراحی و ساخت خانه، کشاورزی، بهداشت، خرید و فروش، خدمات تاسیسات خانگی و... از جمله حوزههایی هستند که شرکتهای استارتاپی IPO شده در آن فعالیت می کنند.
به گفته کارشناسان، به دلیل موقعیت ممتاز این شرکتها و توان بالقوه آنها برای رشد در سالهای آینده، سرمایهگذاران امیدوارند که روند عرضه اولیه سهام دیگر شرکتهای فناوری و استارتاپها در سال ۲۰۲۲ نیز ادامه پیدا کند.
تحلیلگران بازار معتقدند، رونق چشمگیر عرضههای اولیه در سال گذشته موجب شده که بسیاری از شرکتهای استارتاپی موفق به جمع شرکتهای در نوبت عرضه اولیه ملحق شوند و انتظار میرود امسال هم شاهد رونق IPO در حوزه فناوری باشیم.
آمارها سخن می گویند
در فوریه ۲۰۲۱، قیمت سهام اپلیکیشن دوستیابی Bumble بیش از ۶۰ درصد نسبت به زمان عرضه اولیه افزایش یافت. در مارس ۲۰۲۱، قیمت سهام پلتفرم بازی آنلاین Roblox در یک روز ۵۴ درصد رشد کرد که بالاترین میزان افزایش قیمت یکروزه پس از عرضه اولیه بود.
در جولای ۲۰۲۱، شرکت نرمافزار زبان Duolingo در نخستین جلسه معاملاتی به عنوان یک شرکت بورسی، ۳۶ درصد بازده نصیب سرمایهگذاران کرد.
در نوامبر ۲۰۲۱، عرضه اولیه سهام شرکت خودرو برقی Rivian به عنوان یک استارتاپ بیش از ۱۳ میلیارد دلار جذب کرد و بزرگترین IPO آمریکا از سال ۲۰۱۴ لقب گرفت.
این آمارها نشاندهنده اهمیت استارتاپها برای بازارهای سهام است. به ویژه با توجه به اینکه جهان هنوز از پیامدهای بحران ویروس کووید ۱۹ رهایی نیافته است، عرضه اولیه سهام شرکتهای استارتاپی و کسبوکارهای مبتنی بر پلتفرمهای اینترنتی خون تازهای در رگهای بازارهای سهام تزریق می کند.
اگر چه برخی کارشناسان معتقدند، بهدلیل تغییرات گسترده در پایان سال ۲۰۲۱ و اوایل امسال، از جمله افزایش نرخ تورم، گسترش سویه اومیکرون و تمایل فدرال رزرو به افزایش نرخ بهره، سهام این شرکتها تحت فشار قرار گرفته و ممکن است در سال ۲۰۲۲ شاهد عرضههای چندانی نباشیم اما بسیاری میگویند، با بهبود نسبی شرایط، اشتهای سرمایهگذاران برای حضور در بازار عرضههای اولیه دوباره افزایش مییابد و تلاش شرکتهای استارتاپی برای تامین مالی و توسعه فعالیتها از مهمترین عوامل برای تداوم عرضههای اولیه به شمار میرود.
استارتاپ های آماده
وبسایت Crunchbase معتقد است که سال ۲۰۲۲ سال پررونق دیگری برای عرضههای اولیه خواهد بود. این وبسایت تعدادی از شرکتهای استارتاپی را که احتمال عرضه اولیه سهام آنها در سال ۲۰۲۲ وجود دارد، معرفی کرده است.
در اینجا نگاهی به مهم ترین عرضه های احتمالی امسال داریم:
Service Titan
شرکت Service Titan ارمنستان در حوزه مدیریت خدمات خانگی فعالیت می کند. آرا مهدسیان و واهه کوزویان، بنیانگذاران این شرکت هستند.
آنها در ابتدا یک نرمافزار برای کمک به پدران مقاطعهکار خود تولید کردند اما بعد متوجه شدند که فرصتهای بزرگتری در این زمینه وجود دارد، بنابراین شرکت خود را در سال ۲۰۱۳ راه اندازی کردند.
در اپلیکیشن این شرکت خدماتی همچون لولهکشی، سیمکشی، نصب تهویه و سیستمهای سرمایشی-گرمایشی و... ارائه میشود. در مارس ۲۰۲۱، این شرکت با ارزش ۸.۳ میلیارد دلار توانست ۵۰۰ میلیون دلار تامین مالی انجام دهد.
این بزرگترین رقم تامین مالی برای یک شرکت خصوصی نرمافزاری به شمار میرود. پیشبینی میشود که این شرکت تا سه ماه دوم ۲۰۲۲ عرضه اولیه سهام خود را انجام دهد.
Cohesity
موهیت آرون بیش از ۱۵ سال صرف ساخت سیستمهای IT کرده است. او را اغلب پدر فناوری hyperconvergence (فناوری پیچیدهای که برنامههای ذخیرهسازی، محاسبه و شبکه را یکجا ارائه میکند) میدانند.
آرون در تیم سازنده سیستم گوگل فایل حضور داشت. همچنین در سال ۲۰۰۹ در تاسیس شرکت Nutanix مشارکت داشت. این شرکت در سال ۲۰۱۶ عرضه اولیه سهام خود را انجام داد. اما پیش از آن، آرون استارتاپ خود را با نام Cohesity پایهگذاری کرد.
این شرکت، نسل بعدی سیستم پشتیبان را برای حفاظت از دادهها ارائه و استفاده از هوش مصنوعی و اپلیکیشنها را تسهیل میکند. این شرکت با ارزش ۲.۵ میلیارد دلار توانست در آوریل ۲۰۲۰ مبلغ ۲۵۰ میلیون دلار تامین مالی کند. انتظار میرود سهام این شرکت تا سه ماه دوم امسال عرضه شود.
Qlik Technologies
بیورن برگ و استفان گسترلیوس در سال ۱۹۹۳ این شرکت سوئدی فعال در حوزه نرمافزار تحلیل تجاری را پایه گذاری کردند.
در دو دهه بعد، این شرکت محصول خود را توسعه داد و سرانجام در سال ۲۰۱۰ سهام آن با قیمت ۱۰ دلار عرضه شد. در سال ۲۰۱۶ شرکت خصوصی «توما براوو» Qlik را به قیمت ۳ میلیارد دلار خریداری کرد.
این قیمت معادل ۳۰.۵ دلار برای هر سهم بود. تحت مالکیت جدید، Qlik به فعالیت خود ادامه داد و امروز ۳۸ هزار مشتری دارد. پیشبینی می شود که عرضه اولیه سهام این شرکت تا سه ماه دوم امسال انجام شود.
Mobileye
در سال ۱۹۹۹ پرفسور آمنون شاشوا یک سیستم دید تکچشمی اختراع کرد که در دوربینها و نرمافزار شناسایی خودروها مورد استفاده قرار گرفت. او شرکت Mobileye را بر پایه همین فناوری تاسیس کرد و به پیشتاز در بازار سیستم کمک راننده تبدیل شد.
فناوری Mobileye به افزایش ایمنی خودروها کمک زیادی کرد. این شرکت برای بازار سهام ناآشنا نیست. نخستین عرضه اولیه سهام شرکت Mobileye در تابستان ۲۰۱۴ انجام شد و این شرکت با ارزش ۵.۳۱ میلیارد دلار توانست ۲۰۸ میلیون دلار تامین مالی کند. اما سه سال بعد، شرکت اینتل آن را به قیمت ۱۵.۳ میلیارد دلار خریداری کرد.
با این حال، روند توسعه این شرکت متوقف نشد بلکه با ارتقای بخش مشتریان جهانی اینتل و سرمایه گذاری تحقیق و توسعه توانست درآمد سالانه خود را از ۳۵۰ میلیون دلار در سال ۲۰۱۶ به یک میلیارد دلار در پایان ۲۰۲۰ افزایش دهد. پیش بینی می شود که عرضه اولیه سهام Mobileye در نیمه نخست ۲۰۲۲ انجام شود.
Databricks
اندکی بیش از یک دهه قبل گروهی از دانشجویان علوم کامپیوتری دانشگاه کالیفرنیا یک سیستم باز برای مدیریت داده های کلان خلق کردند. این پلتفرم همگام با نیاز روزافزون به سیستمهایی همچون هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی با اقبال گستردهای روبهرو شد.
چند سال بعد، آنها شرکت Databricks را راه اندازی کردند تا این نرم افزار را برای شرکت ها تجاری سازی کنند. در عرض چند سال تعداد مشتریان این شرکت (شامل برخی شرکت های بزرگ) به ۵ هزار رسید.
علی قدسی، مدیر عامل Databricks چند بار از برنامه این شرکت برای عرضه اولیه سهام خبر داده است. انتظار میرود که این شرکت سرانجام در سال جاری سهام خود را در بورس عرضه کند.
در سال ۲۰۰۵ استیوهافمن و آلکسیس اوهانیان اپلیکیشنی برای سفارش غذا از طریق اس ام اس را تولید و عرضه کردند. این اپلیکیشن درخشش چندانی نداشت.
بلافاصله آنها ایده ساخت اپلیکیشن Reddit را عملی کردند. این اپلیکیشن پیامرسان اجتماعی قصد دارد سهام خود را در ماههای نخست ۲۰۲۲ عرضه کند.
البته به گفته کارشناسان، با توجه به بازار داغ رقابت در میان پلتفرم های اجتماعی و حضور استارتاپ های قدرتمندی همچون Pinterest و Bumble ممکن است عرضه اولیه سهام Reddit آن گونه که مورد نظر مدیران آن است، پیش نرود.
Instacart
در سال ۲۰۱۰ آپوروا مهتا با جدا شدن از شرکت آمازون، کسبوکار خود را راهاندازی کرد و پس از ارائه چند محصول ناموفق، سرانجام شرکت Instacart را تاسیس و اپلیکیشن آن را تولید کرد.
اپلیکیشن Instacart خدمات تحویل خواربار و خرید از فروشگاه ها را ارائه می کند و در واقع، رابط بین خریداران و فروشندگان است. Instacart یکی از شرکت هایی است که رشد انفجارگونه خود را مدیون همه گیری ویروس کووید ۱۹ است.
بیماری کرونا موجب شد تا میلیون ها نفر برای خرید مواد غذایی و نیازهای خانگی به استفاده از اپلیکیشن هایی همچون Instacart روی آورند. این شرکت از سیستم حمل و نقل پیچیده ای برخوردارست و با بیش از ۴۰۰ خرده فروش و ۳۰ هزار فروشگاه ارتباط دارد.
توضیح ساده این ارتباط گسترده این است که شبکه Instacart با ۸۰ درصد خانوارهای آمریکایی و بیش از ۷۰ درصد خانوارهای کانادایی ارتباط برقرار کرده است! در اکتبر ۲۰۲۰ این شرکت برای عرضه سهام خود با چند بانک مشاوره کرد و انتظار می رفت که در سال ۲۰۲۱ بورسی شود. اما به دلایلی از این کار چشم پوشی کرد.
حال انتظار می رود این اتفاق در سال ۲۰۲۲ رخ دهد. در آخرین دور تامین مالی، ارزش این شرکت به ۳۹ میلیارد دلار رسید که تقریبا دو برابر ارزش آن در میانه سال ۲۰۲۱ است. بنابراین پیش بینی می شود که عرضه اولیه سهام Instacart با استقبال گسترده ای رو به رو شود.
Plaid
وقتی در سال ۲۰۱۳، زاک پرت و ویلیامهاکی شرکت Plaid را تاسیس کردند، اپلیکیشنهایی برای ارائه خدمات مالی مختلف عرضه کردند که چندان مورد توجه عمومی قرار نگرفتند.
آنها دریافتند که توسعه زیرساختها برای یک استارتاپ فین تک بسیار دشوار است. بنابراین فعالیت خود را روی تولید اپلیکیشنی متمرکز کردند قادر به اجرای برنامه تایید هویت، مدیریت اعتبارات، انجام تراکنش های بانکی و... باشد. آنها موفق شدند و این فناوری به سرعت توسعه پیدا کرد.
اگر چه این شرکت تاکنون درخواستی برای عرضه سهام خود در بورس ارائه نکرده است، اما کارشناسان معتقدند IPO یکی از گزینه های جذاب برای توسعه فعالیت های این شرکت به شمار می رود؛ بنابراین می توان انتظار داشت که این اتفاق در سال ۲۰۲۲ رخ دهد.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.