قدیمی ترین سهامدار بورس : فعالان بازار سرمایه با یک آبنبات خوشحال نشوند

بورس24 : بازار سرمایه در نخستین روز از هفته دوم اردیبهشت ماه در دقایق ابتدایی می رفت که مثبت شود و مسیر دو روز گذشته خود را ادامه دهد اما رفته رفته فشار عرضه ها از تقاضا پیشی گرفت و عدم حمایت قوی از بازار موجب شد تا بسیاری از نمادهای شاخص ساز رنج منفی زده و حتی تا صف فروش نیز پیش روند. در این میان صف فروش برخی از نمادها جمع آوری شد اما به محض جمع شدن صفوف فروش شاهد تشکیل صف های فروش پرحجمی در این نمادها بودیم. ایران خودرو یکی از این سهم هاست. تقریبا در میانه بازار شنبه صف فروش خودرو جمع شد اما به سرعت 80 میلیون صف فروش برای این سهم تشکیل شد و این شرایط تا به امروز دوشنبه ادامه دارد.

از این گونه تحرکات آن هم در آستانه رویدادهای مثبت مذاکرات هسته ای ، می توان به این نحو تعبیر کرد که برخی نمی خواهند که بازار حرکت رو به بالایی داشته باشد و گویی عامدانه جلوی رشد بازار را می گیرند. اما به راستی آیا تزریق نقدینگی به تنهایی می تواند بازاری مطلوب پدید آورد یا برای داشتن یک بازار کارا و متعادل به عوامل دیگری نیز نیاز داریم؟

سهامداران باید برای احقاق مطالبات خود با هم وفاق داشته باشند

در همین باره با علیرضا عسکری مارانی پیشکسوت بازار سرمایه گفت و گو کردیم و نظر او را در خصوص عدم تداوم در رشد بازار را پرسیدیم. او به بورس24 گفت: وقتی سهامداران و فعالان بازار سرمایه با یک آبنبات نیز خوشحال می شوند متاسفانه روند فعلی بازار ادامه خواهد داشت. اخیرا در قالب چند بند اعلام شد که قرار است به بازار سرمایه نقدینگی تزریق شود. البته نمی توان گفت که مشکل فعلی بازار کمبود نقدینگی نیست. بلکه مشکل اصلی ما بخش واقعی اقتصاد است.

او در ادامه ابراز داشت: سهامداران باید برای گرفتن مطالبات خود از سیستم اقتصاد کشور با یکدیگر وفاق داشته باشند. دولت فعلی یا دولت بعدی باید تکلیف خود را با بخش واقعی اقتصاد روشن کند. تا زمانی که تکلیف دولت با بخش واقعی اقتصاد روشن و شفاف نباشد نمی توان انتظار تحول مثبتی را در بازار داشت.

مشکل فعلی بازار نقدینگی است اما ریشه اصلی مشکلات در بخش واقعی اقتصاد است

وی افزود: چند نکته کلیدی در بخش واقعی اقتصاد وجود دارد که باید به آن ها توجه داشت و مشکلاتی که در این خصوص وجود دارد مرتفع شود. یکی از مهمترین مسائلی که اکنون در بخش واقعی اقتصاد وجود دارد مکانیزم های قیمت گذاری غیرمنصفانه و غیرکارشناسی است. مکانیزم هایی که در دهه های گذشته تصمیم گیری شده هم اکنون نیز بر مکانیزم قیمت گذاری کالا و خدمات حاکم هستند. اما باید بدانیم که این روش ها در شرایط ابرتورمی کارایی ندارد.

او در ادامه بیان داشت: یکی دیگر از این مشکلات جلوگیری از صادرات است. دولت به غلط تحت عنوان حمایت از مصرف داخلی کاذب قیمت گذاری را غیرمنصفانه انجام می دهد و از سوی دیگر از صادرات جلوگیری می کند. این موضوع در بخش واقعی اقتصاد غلط است. وقتی دولت به صنعتی سوبسید نمی دهد حق قیمت گذاری در آن صنعت را ندارد.

عسکری مارانی به موضوع برداشته شدن معافیت های مالیاتی نیز اشاره کرد و گفت: وقتی سرمایه گذاران را برای سرمایه گذاری در مناطق آزاد تشویق می کنند و به آن ها قول ممنوعیت مالیاتی می دهند حالا در شرایط کافی نبودن بودجه ، دولت حق ندارد معافیت های مالیاتی این سرمایه گذاران را حذف کند. این موضوع مصداق بارز دست در جیب دیگران کردن است.

او اظهار داشت: اگر ما از بخش واقعی اقتصاد آسیب نبینیم حتی اگر نقدینگی هم نباشد مردم از بازار سهام استقبال خواهند کرد. زیرا در آن صورت همه شرایط شفاف و بدون ابهام است. در حال حاضر مردم نمی دانند که مسئولین چه فکری دارند و در خصوص مسائل گوناگون چه استراتژی دارند. افزون بر این که اگر یکبار برای همیشه تکلیف همه پرونده های فساد اقتصادی توسط قوه قضاییه مشخص شود مردم اینقدر نگران اینگونه مسائل نخواهند بود. مسائلی که در حال حاضر بسیار شبهه آمیز است.

مسائل و ابهاماتی که در شرکت ها وجود دارد و باید مرتفع شود

این پیشکسوت بازار سرمایه در ادامه سخنانش به موضوع حاکمیت شرکتی نیز تاکید کرد. او بیان داشت: از سال های قبل موضوع حاکمیت شرکتی در بورس مطرح شده اما در حال حاضر حاکمیت شرکتی ما از بین رفته است. زیرا مدیران بنگاه های بزرگ توسط وزرا انتخاب می شوند.

او اضافه کرد: در شرکت ها موضوعات مهمی وجود دارد که موجب به وجود آمدن ابهام در بازار سرمایه می شود. مثلا تقسیم سود شرکت ها به شکل منصفانه ای انجام نشده که از آن جمله می توان به شرکت های فولاد مبارکه، ملی مس و هلدینگ خلیج فارس اشاره کرد. طی دو سال گذشته موضوع کرونا موجب شده تا سهامداران امکان حضور در مجامع را نداشته باشند و این امر موجب شده تا بسیاری از شرکت ها سودهای تقسیمی کمی داشته باشند و بخش قابل توجهی از سود در این شرکت ها انباشت شده و شرکت ها با نقدینگی زیادی همراهند. نباید اجازه دهیم که شرکت ها از این سودهای انباشته جهت خرید سهم استفاده کنند. یا با وجود این سودهای انباشته هیچگونه توسعه ای در شرکت ها اتفاق نیفتد. در حال حاضر ما شرکت های زیادی را می شناسیم که انباشت نقدینگی زیادی دارند.

مارانی ادامه داد: یکی دیگر از مسایل مهمی که در خصوص بازار باید به آن توجه داشت بحث اطلاعات نهانی شرکت ها و زمان انتشار آن اطلاعات قبل از توقف نمادهاست. به عنوان مثال اتفاقی که در سال گذشته در خصوص نمادهای پالایشی رخ داد. موضوع IPOهای ارزان نیز باید مورد توجه قرار گیرد. نباید اجازه دهیم که IPO ها ارزان انجام شود.

او در پایان تاکید کرد: با وجود همه این مشکلات اگر بخش واقعی اقتصاد درست عمل کند همه عناصر بازار مانند مردم، صندوق ها، بازارگردانها و غیره کار خود را درست انجام می دهند. امیدواریم دولت بعدی تکلیف خودش را با بخش واقعی اقتصاد کشور مشخص کند.