بورس چگونه بر تخلفات نظارت می کند؟ / معاملات خرد بدون تاثیر بزرگان ممکن می شود...

بورس24 : جزئیات طرح market impact و سامانه نظارت مبتنی بر هوش مصنوعی اعلام شد.

محمود گودرزی، معاون شرکت بورس تهران در مورد جزییات  طرح market impact به خبرنگار بورس24 گفت:  حدود دو  ماه گذشته با همکاری بازار و معاونت توسعه بورس تهران  ، طرحی تحت  عنوان مارکت ایمپکت یا اثر بازار  مطرح شد که هیئت مدیره بورس تهران هم خوشبختانه با کلیات طرح موافقت نموده است.

وی گفت:  آنچه باید بدانیم این است که، بازیگران عمده و  خرد در معاملات یک سهم  دخیل هستند، اما بعضا  معاملات خرد توسط بازیگران بزرگ بازار  تحت تاثیر قرار می گیرند.

 معاملات خرد بدون تاثیر بزرگان ممکن می شود، اگر ...

گودرزی گفت:  مارکت ایمپکت به دنبال این است که حد نصابی را برای هر نماد تعیین کند و بر اساس تاریخچه هر سهم ،  اجازه ندهد که خریداران و فروشندگان  بالاتراز حد نصاب مشخصی ، معامله کنند.

به گفته وی، مثلا فرض کنید،  اگر حد نصاب سهم بانک صادرات  ۱۵ میلیون سهم باشد،  مفهوم آن این است که هر شخصی بخواهد بالاتر از ۱۵ میلیون سهم  معامله کند، باید در بازار بلوک و (بازار دارک ) انجام دهد .

وی ادامه داد:  فرض کنید که یک سهامدار می خواهد ۳۰- ۴۰ میلیون سهم را بفروشد، اگر حد نصاب  نرمال ۳ میلیون است . سهامدار عمده فقط می تواند ۳ میلیون بفروشد، مابقی آن را هم می تواند  در بازار بلوکی معامله کند.  
 
گودرزی  گفت: دقت کنید که این  طرح سابقه جهانی دارد و کاری نیست که خودمان  ابداع کرده باشیم در دنیا بیش از ۳۰-۴۰ درصد از معاملات دارک انجام می شودو این حد نصاب ها هم در بورس های معتبر دنیا وجود دارد، مطالعات جهانی انجام  شده است  واساسا این  طرح برای بلند مدت بازار لازم است.  
 
 بازارگردان ها هم محدودیت معامله دارند، البته در بازار خرد

وی در مورد معاملات بازارگردان ها نیز گفت: بازار گردان  بایددر چهارچوب حداقل  تعهدات و سفارش انباشته رفتار کند، بازار گردان هم نمی تواند خارج از آن چهارچوب عمل کند.  تنظیم عرضه و تقاضا،   دامنه نوسان و نقد شوندگی   هدف ویژه  بازار گردان  هستند.  بازار گردان صرفا دنبال بالابردن و پایین آوردن سهم نیست، نقد شوندگی هدف اساسی است که بازار گردان باید به دنبال آن باشد .
 
وی افزود: بنابراین  فروشندگان  و خریداران بزرگ عملا در یک بازار دیگر معاملات خود را انجام می دهند و سهامداران خرد تحت تاثیر فروشنده های بزرگ بازار قرار نمی گیرند.
 
معاون شرکت بورس تهران  گفت: گرچه، هیچ طرحی  کاملا بدون عیب و نقص نیست، ولی این طرح  خیلی مفیدی است و به نظر می رسد که می تواند  به روند معاملاتی سهام کمک کند تا تحت تاثیر معاملات بزرگان بازار قرار نگیرد وحدودا  ۵ تا ۱۰ درصد از معاملات بازار به بازار بلوک منتقل می شود که انشاالله جزییات بیشتر طرح، از طریق رسمی اعلام می شود.

 سامانه نظارت مبتنی بر هوش مصنوعی است، گزارشات لحظه ای بررسی می شود

گودرزی در پاسخ به این سوال  که  آیا طبق گفته رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس ، نرم افزار های نظارتی ثبت تخلفات در بورس  دست کاری شده است؟  گفت: تا کنون بیش از ۱۲۰ پرونده تخلفاتی در حوزه  بازار گردانی   حدود  ۴۰۰ مورد بررسی معاملات بازارگردانی و بیش از ۱۰۰ مورد بررسی معاملات مشکوک انجام شده است،  بحث محدود سازی و بررسی کد های بر خط ، ایستگاه های معاملاتی، بحث معاملات هماهنگ همه و همه  از  این سامانه انجام می شود.  نظارت یک منطق صفر و یک  ندارد، بلکه منطق فازی  است، شاید  دکتر پورابراهیمی منظورشان این نبوده است که نظارت انجام نمی شود. واقعیتی که وجود دارد این است ما  سامانه هایی داریم که به لحظه به ناظر گزارش می دهند.

وی ادامه داد: ناظرین  سازمان بورس ، فرابورس و بورس تهران ، به محض اینکه معامله انجام می شود، می توانند با اسم و مشخصات ببینند که چه کارگزاری با چه حجم و   قیمتی معامله کرده است،  سامانه پیشرفته  بیدار  مبتنی بر هوش مصنوعی است و تمام خروجی هایی که ناظرین بخواهند با کد نویسی از آن استخراج و  بررسی می کنند.

 به گفته وی، سامانه هایی مختلفی  در خود بازار  وجود دارد  که  ، ناظر می تواند ورود و اعمال قانون کند ،  تمام مواردی که در دستور العمل معاملات و آیین نامه ها وجود دارد و هر آنچه که ناظرین می خواهند اجرا می شود‌ .

گودرزی گفت: تاکتیک های نظارتی متعددی وجود دارد، که همه این ها  کد نویسی  و در این سامانه ها تعبیه شده است. Business intelligence یا (BI) به صورت برنامه ریزی شده همه چیز را بررسی می کند.

وی گفت:   گرچه  به دلیل تحریم نتوانسته ایم برخی از سامانه ها را وارد کنیم، ولی همین سامانه های موجود چیزی از سامانه های نظارتی درجه یک دنیا کم ندارند، ولی گاها سیگنال هایی از طرف فضای مجازی به سمت بازار داده می شود که باعث ضرر و زیان مردم می شود. واقعیت  این است که سامانه های نظارتی ما به هیچ عنوان مختل نشده اند و دقیقا به ثانیه کارشان را انجام می دهند.