گزارش مرکز آمار نشان می دهد؛ شرایط بحرانی ساخت و تولید مسکن در کشور

بورس24 : بازار ساخت و تولید مسکن چهارمین سال رکود را پشت سر می گذراند و شرایط در این بازار بیش از هر زمان دیگری بحرانی شده است.

بحران رکود ساخت و تولید مسکن یک بعدی نیست به این معنا که فقط سازنده ها نیستند که از رکود آسیب می بینند بلکه آسیب بزرگتر متوجه خریداران مسکن است که سال آینده اگر معاملات خرید و فروش مسکن رونق بگیرد نبود خانه فروشی شدت بیشتری پیدا خواهد کرد.

گزارش مرکز آمار که بتازگی درباره اقتصاد ایران منتشر شده است حکایت از آن دارد که در بهار و تابستان امسال به ترتیب 37 هزار فقره و 48 هزار فقره پروانه ساختمانی در کشور برای تولید مسکن صادر شده است. این پروانه ها توسط شهرداری شهرها صادر می شود.

هر پروانه ظرفیت ساخت 3 واحد مسکونی دارد. بنابراین در فصل تابستان امسال ماهانه حدود 45 هزار واحد مسکونی در کشور ساخته شده است. تازه این ساختمان های احداثی بسیار بعید است که کار ساخت شان تمام شده و به بازار عرضه شده باشد چرا که بحران قیمت مصالح ساختمانی روند تکمیل ساختمان های مسکونی را کند کرده است.

اما همین تعداد ساخت و ساز و خانه سازی در کشور طی نیمه اول امسال از نظر کارشناسان مسکن فاجعه ساختمانی به حساب می آید.

در بازار مسکن کشوری طی ماه های گذشته متوسط 15 هزار واحد مسکونی در هر ماه بین خریداران و فروشنده ها معامله شده است. این رقم البته با توجه به رکود عمیق معاملات مسکن، حجم بسیار پایینی است چرا که در سال 97 حداقل 60 درصد بیشتر از این رقم معامله خرید و فروش مسکن در شهرها انجام می شد. در تهران میزان فروش آپارتمان در یکسال اخیر به میانگین 5 هزار واحد مسکونی در هر ماه کاهش پیدا کرده است در حالی که معاملات خرید و فروش واحد مسکونی در سال های قبل از این رکود شدید، ماهانه حداقل 10 هزار واحد مسکونی بود.

وضع موجود مشخص می کند میزان فروش مسکن در تهران و شهرها با میزان ساخت مسکن سر به سر شده است که این برابری اصلاً چیز خوبی نیست. چون که در صورت رونق احتمالی معاملات خرید مسکن بعد از یک دوره کاهش قیمت ها، کسری پنهان خانه و آپارتمان در بازار سر باز می کند و کار را برای تثبیت قیمت مسکن بسیار سخت خواهد کرد.

اگر معاملات خرید و فروش مسکن رونق بگیرد نبود واحد مسکونی برای فروش باعث عدم تعادل شدید در بازار خواهد شد؛ اتفاقی که سال 96 و 97 در معاملات مسکن شهر تهران و دیگر شهرها رخ داد و باعث جهش بیش از 50 درصدی قیمت مسکن شد.

میانگین قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در کشور از متری 7 میلیون تومان رد شده است که نسبت به سال گذشته 96 درصد رشد از خود نشان می دهد.

خریداران مسکن در شهرهای کشور بخاطر نبود واحد مسکونی نوساز به خرید خانه های پیر پناه آورده اند. میانگین عمر بنای واحدهای مسکونی فروخته شده در کشور به 12 سال رسیده است که دو سال بیشتر از میانگین سال های گذشته است.

البته مقصر رکود ساخت و ساز و رکود معاملات خرید مسکن، زمین است.

قیمت زمین در یکسال گذشته با شیب تند تری نسبت به قیمت مسکن افزایش پیدا کرد. قیمت هر مترمربع زمین در کشور به 7 میلیون و 300 هزار تومان رسیده که از قیمت مسکن بیشتر است. میانگین قیمت زمین نسبت به سال گذشته رشد 102 درصدی از خود نشان می دهد. کاملاً مشخص است رشد شدید قیمت مسکن از کجا نشات می گیرد.

زمین بیش از 70 درصد از قیمت تمام شده ساخت مسکن را به خود اختصاص می دهد. بنابراین بخش زیادی از رکود تولید مسکن بخاطر گران شدن نهاده اصلی تولید مسکن است.

نکته نگران کننده این آمارها آن است که در فاصله بهار تا تابستان امسال قیمت زمین در کشور نزدیک به 30 درصد افزایش یافت اما قیمت مسکن زیر 25 درصد گران شد.

سازنده ها برای رهایی از وضع موجود از دولت خواسته اند قدرت خرید مردم در بازار مسکن را بالا ببرد.

برای افزایش قدرت خرید مسکن لازم است وام ها تقویت شوند.

سازنده ها و انبوه سازان اعلام کرده اند نیازی به وام ساخت و ساز ندارند چون حتی اگر بهای ساخت مسکن با وام به آنها داده شود امکان فروش برایشان وجود ندارد.

سازنده ها به دنبال افزایش وام خرید مسکن هستند تا امکان فروش برایشان فراهم شوند.

انبوه سازان می گویند رکود ساختمانی محصول رکود معاملات مسکن و آن هم محصول جهش قیمت مسکن است.