برندگان واگذاری سهام دولتی به بانک ها

بورس24 : هیات دولت در جلسه عصر یکشنبه و در اجرای ماده واحده قانون الزام دولت به پرداخت یارانه های کالاهای اساسی از طریق واگذاری باقی مانده سهام دولت در شرکت های پالایشی، صنعتی و بیمه ها و بانک ها، با واگذاری باقی مانده سهام دولت در تعدادی از شرکت های بورسی به بانک های ملت، صادرات و تجارت موافقت کرد.

در این جلسه وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان خصوصی سازی مکلف شدند مجموعاً معادل مبلغ 43,500 میلیارد تومان از باقی مانده سهام متعلق به دولت در شرکت های پالایش نفت تهران، تبریز، اصفهان، بندرعباس و شرکت های سرمایه گذاری ملی ایران، هپکو و ایران ترانسفو را به بانک های ملت، صادرات و تجارت واگذار نماید.

بر این اساس، انتقال گیرندگان مکلفند معادل 14,500 میلیارد تومان از بهای سهام مورد واگذاری را به نسبت میزان تعیین شده توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی، به صورت اقساط طی چهار قسط مساوی (ماهیانه تا پایان سال جاری) بدون سود فروش اقساطی به حساب سازمان هدفمندی یارانه‌ها نزد خزانه‌داری کل کشور واریز کنند تا با تخصیص سازمان برنامه و بودجه کشور، صرف پرداخت به مشمولین شود. لازم به ذکر است معادل ۲۹ هزار میلیارد تومان از سهام موضوع این تصویب نامه بابت تأدیه بدهی دولت به بانک‌های فوق واگذار می گردد. پرداخت کلیه کارمزد و هزینه های نقل و انتقال سهام موضوع این تصویب نامه بر عهده انتقال گیرندگان خواهد بود و نقل و انتقال این سهام از پرداخت مالیات نقل و انتقال معاف می باشد.

بررسی ها نشان می دهد مجموع مانده مطالبات سه بانک ملت، تجارت و صادرات در پایان شهریور ماه سال جاری رقمی بالغ بر 122 هزار میلیارد تومان بوده که سهم هر یک از بانک های صادرات و تجارت حدود 52 هزار و سهم بانک ملت حدود 17 هزار میلیارد تومان بوده است.

هر چند به لحاظ ریالی مانده مطالبات از دولت در دو بانک صادرات و تجارت تقریبا با هم برابر است اما بررسی ها نشان می دهد به دلیل مانده دارایی کمتر، وزن این مطالبات برای بانک تجارت بیشتر است به گونه ای که سهم مطالبات از دولت در بانک تجارت حدود 17 درصد از کل دارایی هاست این در حالی است که این عدد برای بانک صادرات حدود 13 درصد بوده است. با این وجود می توان گفت در صورت تخصیص عادلانه سهام بین سه بانک از سوی دولت، بانک تجارت از تصمیم گرفته شده بیشترین سود را خواهد برد.

هر چند که تنها بخشی از واگذاری های فوق در قالب رد دیون صورت پذیرفته و مابقی آن می بایست از طریق واریز منابع صورت گیرد ،اما کاهش (هرچند کم) مانده مطالبات از دولت به ویژه برای بانکی همچون بانک تجارت رامی توان به فال نیک گرفت. به دلیل این که به این مطالبات سودی تعلق نگرفته در بسیاری از تحلیل ها این قلم از داراییها به صورت معمول به صورت یک دارایی راکد و حتی گاه مشکوک الوصول در نظر گرفته می شود. با تحقق این امر بخشی از دیون مورد اشاره به سرمایه گذاری به حساب سرمایه گذاری ها منتقل خواهد شد که علاوه بر قابلیت نقدشوندگی بسیار بالاتر (نسبت به مطالبات از دولت) بانک می تواند از سود تقسیمی سالیانه این شرکت ها و همچنین رشد قیمت سهام آن ها منتفع گردد.

در کنار موضوع فوق، خبر بازگشت سهام سرمایه گذاری ملی ایران به بانک تجارت دیگر خبر مهم در خصوص این بانک ها در هفته های اخیر بوده است. موضوعی که از یک سو وزن مطالبات غیر جاری شرکت را کاهش داده و از سوی دیگر درجه نقدشوندگی دارایی های بانک را افزایش داده است. نکته قابل اشاره دیگر در خصوص سرمایه گذاری های بانک تجارت احتمال عرضه سهام شرکت های مولد نیروگاهی تجارت فارس و همچنین سرمایه گذاری ایرانیان در بورس است که می تواند به صورت قابل توجهی بنیه بانک را به لحاظ نقدینگی تقویت نماید که این امر هم بهبود درآمدهای بانک و هم کاهش هزینه های بانک (به ویژه هزینه های مالی) را در پی خواهد داشت.

تمامی این موارد در کنار سوددهی بیش از هزار میلیارد تومانی بانک در شش ماهه نخست سال و همچنین تراز مثبت قابل توجه بانک در سه ماهه پاییز باعث شده تا بانک تجارت وارد عرصه های جدید از سودآوری گردد. با این همه بازار در ماه های اخیر هیچ یک از خبر های مثبت مورد اشاره را در قیمت سهام این بانک لحاظ نکرده است. با توجه به تاثیر مستقیم موارد یاد شده بر سود خالص شرکت این بی اعتنایی نمی تواند دوام چندانی داشته باشد. انتشار صورت سود و زیان نه ماهه و یا انتشار اخباری مبنی بر عرضه اولیه سهام شرکت های زیرمجموعه می تواند توجه بازار را به این بانک جلب نموده و جاماندگی قیمتی سهام آن را در مدت کوتاهی جبران نماید.