«فملی» تا سال ١۴١٠ دچار چه تحولاتی می‌شود؟/ گفت و گو با اردشیر سعدمحمدی...

بورس24 : مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران معتقد است: با توجه به ارتقای جایگاه فلز مس در برنامه‌ریزی‌های آتی جهانی و افزایش سهم آن در صنایع، باید با یک رویکرد توسعه‌گرایانه و برنامه‌ریزی دقیق، ضمن بهبود آموزش‌ها در همه سطوح و برخورداری از دانش روز، از غافله جهانی عقب نمانیم و به درستی از این نعمت خدادادی در کشورمان استفاده کنیم.

آنچه در ادامه می‌آید، مشروح گفت وگو با «اردشیر سعدمحمدی» مدیرعامل جهادی، خوش فکر و اجرایی شرکت ملی مس است. مردی که سال‌ها در عرصه‌های مختلف مدیریتی دولتی در ایمیدرو و همچنین بخش های فولاد و مس عاشقانه فعالیت کرده و از دغدغه‌ها و برنامه‌های این روزهای خود در یکی از موفق‌ترین شرکت‌های بخش معدن و صنایع معدنی ایران می‌گوید.

مدیری که به جوان‌گرایی، استفاده از دانش روز، خلاقیت و نوآوری به عنوان واقعیت‌های بدیهی یک استراتژی موفق اعتقاد دارد.

*‌ با توجه به رکوردشکنی‌های پیاپی شرکت ملی مس، اقبال عمومی به این شرکت در داخل و روند مثبت صادراتی، مهمترین استراتژی‌های این شرکت برای آینده چیست؟

استراتژی داخلی شرکت ملی مس بر اساس شرایط اقتصاد بین الملل شکل می‌گیرد، اکنون تقاضای بازار برای مس 24 میلیون تن است و با توجه به اتفاقات اخیر که رشد کامودیتی‌ها را رقم زده پیش‌بینی می‌شود طی سه تا چهار سال آینده میزان تقاضا از میزان تولید بسیار بیشتر شود.

هفت موسسه بین المللی برای سال 2025 متوسط سالیانه قیمت مس را بالای هفت هزار دلار پیش‌بینی کرده‌اند، بنابراین سرمایه‌گذاری در این بخش می‌تواند منطقی و اقتصادی باشد.

از آنجایی که فرصت تا آن زمان کوتاه است، ایران باید بتواند بخشی از این افزایش تقاضا را پوشش دهد و اگر دیر بجنبیم رقبا جایگزین ما خواهند شد و گوی سبقت را از ما خواهند ربود.

افزایش تقاضایی که اتفاق خواهد افتاد به دو دلیل عمده است. نخست، سرمایه‌گذاری بین‌المللی در زیرساخت‌ها است به طوری که اکنون سالیانه چهار تریلیون دلار سرمایه‌گذاری در موضوع زیرساخت‌ها از جمله زیرساخت‌های ریلی، جاده‌ای، فرودگاهی، خطوط برق و غیره در حال انجام است و تا سال 2035 این سرمایه‌گذاری‌ها ادامه خواهد یافت.

از آنجایی که مصرف مس در زیرساخت‌ها بالاست، بنابراین تقاضای بین‌المللی برای آن نیز افزایش خواهد داشت، از جمله در 10 سال آینده دست‌کم 30 درصد خودروهای جهان برقی خواهند شد و در حالی که مصرف مس در هر خودروی امروزی بین چهار تا هفت کیلوگرم است، در خودروهای برقی به بیش از 89 کیلوگرم خواهد رسید.

کشور چین تاکنون 60 میلیارد دلار برای برقی شدن خودروهای خود سرمایه‌گذاری کرده و بخشی از افزایش تقاضای بازار نیز به همین دلیل است.

** برنامه‌ریزی برای افزایش تولید کنسانتره

نوع ژنز خاک‌های ایران، همچنین تکنیک‌های مورد استفاده در کشورمان، مس ایران را در رده مس های خوب و با کیفیت جهان قرار داده و به همین دلیل، عمده سرمایه گذاری های ما در کشور به سمت تولید کنسانتره خواهد بود. با توجه به اینکه افزایش سرمایه شرکت ملی مس مصوب شده و دهم آذرماه مجمع عمومی شرکت را برگزار خواهیم کرد، عمده سرمایه گذاری های ما به سمت ایجاد کارخانه های کنسانتره خواهد رفت.

اکنون ظرفیت تولید 1.1 میلیون تنی کنسانتره مس در کشور وجود دارد که 700 هزار تن آن در مس سرچشمه، 150 هزار تن آن در خاتون آباد میدوک و 300 هزار تن آن در سونگون آذربایجان شرقی است.

در نظر داریم این ظرفیت را به 2.5 میلیون تن افزایش دهیم و بر این اساس برای احداث و راه اندازی کارخانه های جدید تولید کنسانتره به ظرفیت 1.4 میلیون تن سرمایه گذاری شده است.

در سال 1400 به دنبال افتتاح سه کارخانه هستیم که شامل واحد 100 هزار تنی کنسانتره درآلو، 150 هزار تنی دره زا و همچنین کارخانه تولید فلوتاسیون از سرباره های ذوب است.

بیش از 50 سال است که سرباره های ذوب بر روی زمین مانده که ثروتی عظیم است و با تبدیل آنها به کنسانتره، ارزش افزوده بالایی ایجاد خواهد شد.

همچنین احداث کارخانه 200 هزار تنی سرچشمه، فاز 2 میدوک به ظرفیت 150 هزار تن، فلوتاسیون سرباره های ذوب خاتون آباد، فاز 3 سونگون به ظرفیت 150 هزار تن و برنامه ریزی برای فاز 4 کنسانتره سازی سونگون، از جمله دیگر پروژه هاست.

** سرمایه گذاری های مورد نیاز

در مجموع برای دست یافتن به این استراتژی 29 طرح تعریف شده که تحقق آنها نیازمند دو میلیارد و 480 میلیون یورو و 25 هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری است. در این پیوند سعی داریم تا از پول های کم هزینه از جمله افزایش سرمایه 10 هزار میلیارد تومانی ناشی از سود انباشته شرکت استفاده کنیم که قطعا سود سرشاری برای شرکت ملی مس و سهامداران به دنبال خواهد داشت.

این در حالی است که با یک تغییر تکنیکی فنی، کوره سرچشمه به سیستم فلش تغییر یافته و 280 هزار تن مس کاتدی تولید می کند، همچنین در خاتون آباد با همین سیستم 120 هزار تن مس کاتدی تولید می شود که البته ظرفیت واقعی آن 150 هزار تن است.

در سونگون، اما به دلیل مسائل زیست محیطی از روش «حمام های ذوب یا SKS» که مبدع آن چینی ها هستند استفاده می شود تا از نظر فنی آلودگی ها را کاهش و راندمان کار را افزایش دهیم.

ما باید برای کارخانجات کنسانتره و ذوب به تامین مواد اولیه بپردازیم و باید خوراک آنها را در معادن شکل دهیم. به همین منظور پارسال 70 هزار متر اکتشاف و حفاری انجام شد و برنامه امسال 100 هزار متر حفاری است و تا پایان آبان‌ماه 60 هزار متر آن انجام شده است.

** رونمایی از محدوده جدید اکتشافی، به زودی

سال گذشته 528 میلیون تن ذخیره جدید با عیار نیم درصد اکتشاف کردیم و امسال با توجه به کشف یک محدوده بسیار خوب در اندازه های بزرگ در کرمان و همچنین اکتشافات انجام شده در آذربایجان، به عددی چشمگیر در اکتشافات خواهیم رسید که به زودی این خبر مسرت بخش را اعلام خواهیم کرد.

اکنون حد عیار در کشورمان 25 درصد و در جهان 11 درصد است. این اختلاف به دلیل تکنیک های فنی مورد استفاده است. اما باید بتوانیم با کاهش حد عیارمان از این نعمت خدادادی به خوبی استفاده کنیم.

یکی از موضوعات، کاهش هزینه ها و استفاده از تکنیک های جدید که می تواند به کاهش حد عیار بینجامد و در این صورت افزایش اشتغال، بهبود بازاریابی و فروش بیشتر در انتظار خواهد بود.

** رتبه جمهوری اسلامی ایران

جمهوری اسلامی ایران به 36.5 میلیون ذخیره مس خالص و هفت میلیارد تن ذخایر کانسنگ در رتبه هفتم جهان قرار دارد، با این حال با اینکه 4.2 درصد ذخایر جهان را در اختیار داریم اما تنها 1.3 درصد تولید جهانی را انجام می دهیم که در تلاشیم تا این اعداد را متوازن کنیم.

هر یک میلیون تن ذخیره با عیار چهار دهم درصد که اکتشاف شود، ارزشی حدود 10 میلیارد تومان دارد و به داریی های شرکت ملی مس اضافه می شود.

امروز مطابق الگوی جهانی اکتشاف، هر محدوده یک کد سه رقمی EFG دریافت می کند که به استناد آن ارزش آن محدوده شکل می گیرد. ما نیز باید بتوانیم ارزش کارهای اکتشافی خود را ارائه کنیم. باید اکتشاف را به امکان بهره برداری تبدیل کنیم تا خوراک کارخانجات فلوتاسیون را شکل بدهد.

همچنین به زودی برای اجرای سیستم IPPC را در معادن سونگون و سرچشمه عملیاتی خواهیم کرد که سیستم روز جهانی است.

** لزوم کاهش هزینه های تولید

در عین حال، معادن مان در حال حرکت به سمت عمق است و با شیوه های سنتی موجود هزینه هایمان افزایش خواهد یافت. در صورتی که از الگوهای بین المللی استخراج استفاده کنیم، هزینه ها کاهش خواهد یافت.

اکنون در زمینه هزینه های تمام شده کاتد مس، ایران با هزینه کمتر از سه هزار دلار در صدک پنجاهم قرار دارد و در این صدک هم جزو متوسط ها هستیم.

برای افزایش تناژ تولید نیز نیازمند تجهیزات جدید هستیم و باید بتوانیم تغییر رفتاری به لحاظ نوع تجهیزات داشته باشیم.

در حالی که تراک‌های موجود در ایران 136 تنی است، امروز در معادن جهان از تراک های 550 تنی استفاده می‌شود و به همین دلیل تعداد لاستیک بیشتر، تعداد رانندگان بیشتر، ترافیک بیشتر در معدن داریم و ما نیازمند شاول های بزرگتر هستیم. باید به مرور شرایط طراحی و تکنیک هایمان را تغییر دهیم تا از این طریق در سیستم ها تحول ایجاد کنیم.

** لزوم آموزش های نوین و تکنیک های جدید

به منظور نیل به استراتژی های جدید، نیازمند آموزش های نوین و تکنیک های جدید هستیم تا بتوانیم افزایش ظرفیت و تولیدمان را از نظر عملی محقق کنیم.

در حالی که سالیانه 185 میلیون تن عملیات معدنی در شرکت مس انجام می شود و 51 میلیون تن تولید ماده معدنی به همراه دارد و برای ارتقای کار و بهبود عملکرد و بهره وری، برنامه هایی برای ماشین آلات، نیروی انسانی و غیره داشته باشیم. آموزش هایی که باید در همه سطوح طراحی شده و بتوانیم هر روز خود را با آخرین تغییرات و فناوری روز جهان تطبیق دهیم.

** تدوین برنامه جامع مس

به این منظور یک برنامه جامع تهیه و تدوین شده که بر مبنای آن تا سال 1410 به ظرفیت کامل در بخش مس خواهیم رسید، این برنامه اکنون به منظور نقد، تحلیل و ارزیابی در اختیار پیشکسوتان صنعت مس قرار داده شده است و در مجموع، استراتژی ما بر اساس یک تفکر بین المللی و اقتصاد بازار شکل داده شده تا به جایگاه بالاتری در عرصه جهانی دست یابیم.

** تحریم های بی‌تاثیر

تاکنون تحریم ها نتوانسته تاثیری در پیشبرد اهداف و برنامه های شرکت داشته باشد و همه پروژه ها با قوت در حال پیگیری است.

با توجه به اینکه شرکت ملی مس بر اساس ارزیابی موسسه بین المللی «پایا» رتبه A+ را از نظر پایداری مالی و ارزیابی شفافیت کسب کرده، با این رتبه همه بانک های بین المللی می توانند به ما وام بدهند، اما تاکنون وامی نگرفته ایم. همچنین برای طرح ها و پروژه های خود می توانیم اوراق مشارکت به چاپ برسانیم.

بر این اساس شرکت ملی مس هیچ دغدغه ای برای تامین منابع مالی پروژه های خود ندارد.

پیش بینی امسال ما کسب 108 تومان سود به ازای هر سهم بود که این رقم در 6 ماهه نخست سال محقق شد، با همراهی سهامداران به زودی شاهد افزایش سرمایه ۹۷ درصدی در شرکت مس خواهیم بود، همچنین میزان فروش شرکت تا پایان شهریور‌ماه به 166 هزار تن رسیده و 70 هزار تن صادرات داشته ایم که همه این آمارها نشان دهنده رشد در مقایسه با مدت مشابه پارسال است.

در مجموع 40 درصد افزایش سود شرکت مربوط به عملکرد مدیریتی و رشد تناژ تولید، فروش و صادرات و 60 درصد نیز مربوط به تسعیر ارز است.

برای بخش هایی از پروژه ها و قسمت فنی کاراز حضور و مشاوره خارجی ها استفاده خواهیم کرد، اما قسمت اعظم کار را با همت و تلاش مهندسان و متخصصان داخلی خواهیم ساخت.

تا امروز 6 هزار و 250 قطعه از قطعات مورد استفاده در فرآیند تولید داخلی سازی شده، این تعداد تقریبا 30 درصد قطعات خریداری شده شرکت را شامل می شود. این در حالی است که میزان خرید قطعات و تجهیزات در شرکت ملی مس سه هزار میلیارد تومان بوده است.

به همه این دلایل، هیچ دغدغه ای بابت پیشبرد امور و پروژه هایمان نداریم.

** عملکرد شرکت ملی مس

شرکت ملی صنایع مس ایران سال گذشته با تولید 250 هزار تن مس کاتدی، رکورد دار شد. با توجه به اینکه در 6 ماهه نخست امسال عملکرد 140 هزار تنی محقق شده، انتظار می رود تا پایان سال به رکورد 280 هزار تنی برسیم و امیدواریم این رکود سال آینده به 300 هزار تن برسد.

** شرکت ملی مس، پیش قراول شرکت های سود ده

ارزیابی ها حاکیست در نیمه نخست امسال در مقایسه با مدت مشابه پارسال 78 درصد سود شرکت رشد داشته و به نوعی پیشتاز و سرآمد شرکت ها است

شاخص های مالی از جمله نسبت بدهی، نسبت ROE، نسبت ROA ، شاخص بازدهی صاحبان سهام و غیره، همگی نشان دهنده پویایی شرکت ملی مس و رفتار حرفه ای و مثبت آن است.

زمانی شرکت ملی مس سالیانه حدود دو میلیارد دلار درآمد داشت که به دلایلی کاهش یافت، امروز دوباره در حال نزدیک شدن به این رقم درآمد هستیم، اما در برنامه استراتژیک شرکت می خواهیم به درآمد سالیانه 4.5 میلیارد دلاری برسیم.

بررسی برخی شرکت های بزرگ جهانی نشان می دهد شرکتی نظیر «گلنکور» درآمد 8.5 میلیارد دلاری دارد که 69 درصد آن (معادل 5.6 میلیارد دلار) از مس است، و اگر برنامه پیش بینی شده و استراتژیک شرکت ملی مس محقق شود، این شرکت در سطح بین المللی در رده شرکت های تاثیرگذار قرار خواهد گرفت.

این در حالی است که ارزیابی کشوری نظیر چین با تولید 9.5 میلیون تنی مس و مصرف 12 میلیون تنی، حتی اگر به تولید 550 هزار تنی برنامه ریزی شده برسیم، حکایت از فاصله ای زیاد دارد، با این حال حرکت به سمت ایجاد ارزش افزوده بیشتر از مس تولید هستیم.

** ایجاد مرکز نوآوری در رفسنجان

با هدف ورود به صنایع هایتک و استفاده از ظرفیت‌های این فضا، با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، یک مرکز نوآوری در رفسنجان شکل دادیم تا نخبگان را برای صنایع هایتک و صنایع نانو شناسایی کنیم و بتوانیم تکنیک های جدید فنی استفاده از کیفیت برتر مس تولیدی کشور را تعریف و برای آن سرمایه گذاری کنیم. تاکنون پنج میلیارد تومان اعتبار برای راه اندازی این مرکز تخصیص یافته است.

هرچند در صنایع پایین دستی مس همچون مفتول و سیم و کابل سرمایه گذاری شده و بیش از 800 هزار تن در این زمینه ها ظرفیت تولیدی ایجاد شده، اما همچنان نیازمند سرمایه گذاری هستیم تا بتوانیم حرف های جدید در این زمینه داشته باشیم. این مسیر است که تنها با حضور نیروی انسانی شایسته، با ذکاوت و عاشق کار به پیش خواهد رفت.

همچنین باید ارتباطات جهانی مان را قویتر کرده و سیستم های آنلاین فروش در جهان را شکل دهیم. جهان امروز جهان رقابت و اطلاعات است و باید خود را با نگاه ها و تغییرات جهانی تطبیق دهیم تا در نهایت بتوانیم سهم بیشتری در اقتصاد کشور و تولید ناخالص ملی داشته باشیم.

** خلق ارزش افزوده بیشتر از محصولات

در حالی که تا چهار سال پیش اسید تولیدی در شرکت را به قیمت 900 تومان می فروختیم، امروز به دلیل افزایش تولید به 100 تومان کاهش یافته است، برنامه داریم که با تبدیل اسید سولفوریک به اسید فسفریک که می تواند در تولید کود فسفاته استفاده شود، ارزش افزوده بیشتری از این محصول کسب کنیم که قابلیت استفاده در بخش کشاورزی کشورمان و همچنین صادرات به کشوری نظیر هند را دارد.

** تلاطمات بورس

اتفاقاتی که اخیرا در بورس شاهد بودیم، دلایل متعددی داشت. عرضه زیاد سهام در بازار تاثیرگذار شد. همچنین اعلام افزایش سرمایه شرکت ملی مس و عملکرد شرکت در ارائه سود، نشاندهنده ارزشمند بودن و بنیادین بودن سهام مس است.

اتفاقاتی مانند توسعه اکتشافات، تولید کنسانتره از سرباره ها و غیره نیز روند رو به رشد شرکت را نشان می دهد.

هرچند مشکلاتی نظیر تغییرات نرخ ارز، قیمت های جهانی و شرایط بازار نیز منجر به شکل گیری تلاظماتی در بازار بورس شده است.

امروز اگر اقتصاد 14.7 تریلیارد دلاری چین رشد داشته باشد، کامودیتی ها نیز به تاسی از آن رشد می کنند که همه این مسائل بر درآمد، سود و قدرت اقتصادی تاثیرگذار است و بر بورس تاثیر خواهد گذاشت، اما باید این تحلیل‌ها به بازار ارائه شود و نیازمند گزارش‌دهی هفتگی هستیم تا افراد بتوانند از نظر فنی بازار را بشناسند، اما چنین تحلیل هایی ارائه نمی شود.

** پیش بینی قیمت مس تا پایان 2020

با توجه به اینکه مس در معاملات روز دوشنبه هفته جاری رکورد هفت هزار دلار را رد کرد، اما این اتفاق دور از ذهن نبود.

این روزها به تعطیلات سال جدید میلادی نزدیک می شویم که تعطیلی برخی کارگاه ها و کارخانجات را به دنبال خواهد داشت. همچنین پس از آن تعطیلات سال جدید چینی در راه است و چینی‌ها از این زمان برای اورهال کردن و انجام تعمیرات و نگهداری کارخانجات خود استفاده می کنند و همه این عوامل عرضه را کاهش خواهد داد که به افزاشی قیمت ها منجر خواهد شد.

اگر سایر اتفاقات سیاسی در جهان و روند افزایش قیمت کامودیتی ها را نیز در نظر بگیریم، همین اتفاق قابل پیش بینی بود. موضوعی که هفت شرکت معتبر بین المللی نیز چنین روندی را پیش بینی می کردد.

** حمایت از معادن کوچک

شرکت ملی مس با قرار دادن 50 میلیارد تومان در بانک ها، زمینه بهره برداری معادن کوچک از این مبلغ را با ارائه وام های کم بهره فراهم کرده است. همچنین هر گونه کمک آموزشی و فنی را به طور رایگان در اختیار صاحبان این معادن قرار می دهد، برای راه اندازی این معادن کمک کرده و همه محصولاتشان را به صورت نقدی خریداری می کند.

همچنین برخی معادن را در اختیار بخش خصوصی قرار می دهد، به طور مثال با تامین تضمینی خاک برای آنها، هر شرکتی که به تولید کنسانتره مس اقدام کند، محصول تولیدی اش را خریداری خواهیم کرد. این کک‌ها و حمایت‌ها از کارخانجات با ظرفیت پایین انجام می شود.

منبع: معدن 24