کارگزاری ها در صف ورود به بورس

بورس24 : داغ بودن تنور بازار سهام در سال 1398 سبب شد تا نهادهای حاشیه نشین بورس ایران مثل کارگزاری ها ، سبدگردان ها و مشاوران سرمایه گذاری از خطر انقراض فاصله بگیرند و احیا شوند.

با بالا رفتن بازار سرمایه و ثبت حجم های سنگین بالای 5000 میلیارد تومانی شماری از فعالان بازارهای مالی روزانه در حال محاسبه سهم کارگزاران از کیک تازه بزرگ شده معاملات بورس و فرابورس بودند و به اصطلاح عام در حال شمارش روزانه دندان های اسبی که تا همین یک سال پیش کسی جرات سرمایه گذاری در آن ها را نداشت.

این شد که همه شدند منتقد عدم صدور مجوز برای بیزنس هایی همچون کارگزاری ، مشاوره و سبدگردان که حالا با ترافیک مشتری مواجه هستند و در این میان بازار سیاهی درست شد ، برای خرید و فروش مجوز کارگزاری.

اما واقعیت چیست؟ما انحصاری در صدور مجوز کارگزاری داریم؟دلیل عدم صدور مجوز جدید از سال 84 به بعد چیست؟

روح اله میر صانعی دبیر کل کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار در خصوص شائبه انحصار کارگزاری ها و عدم صدور مجوز برای کارگزاری های جدید به خبرنگار بورس24 گفت: انحصار در بورس خیلی بیشتر است، در کشورهای دیگر شرکت هایی داریم که در چندین بورس عضو هستند و در هر کدام از بورس ها قیمت می خورند‌. یا اگر کسی بخواهد بورس جدید بزند مجوز داده می شود. چرا مجوز نمی دهند؟ تقاضا نیست؟ قطعا هست. یک اصل وجود دارد آن هم این است که در بازارهای مالی نمی شود بیشتر از نیاز بازار نهاد مالی ایجاد کرد، اگر ایجاد شود مشکل پیش می آید.

وی گفت: در حال حاضر با توجه به وسعت و حجم بازار تعداد کارگزاران زیاد هم هست. ما زمانی اجازه دادیم بانک ها و موسسات مالی و اعتباری همین طور شکل بگیرند. هزینه این را که پرداخت کرد؟ مردم.

میرصانعی گفت: اگر تعداد نهادهای مالی در بازار بیش از نیاز بازار باشد وارد رقابت های منفی می شوند. زیان این رقابت های منفی در نهایت به سرمایه گذاران می رسد. صرافی هم همین طور؛ آن ها هم محدودیت دارند و بانک مرکزی بی دلیل مجوز نمی دهد.

وی گفت: در رشد کارگزاری، ریسک های مختلفی ایجاد می شود. وقتی در یک بازار کارگزارانی بیش از نیاز بازار وجود دارند و از راه درست و منطقی و قانونی نمی توانند سود ده باشند، آن زمان وارد رقابت های منفی و کارهای پرریسک می شوند و این ها باعث زیان هایی می شود که دود آن به چشم سرمایه گذار می رود.

وی گفت: در بانک ها هم همین اتفاق افتاد و بعد اقدام به کوچک کردن و متناسب کردن بانک ها با بازار شد. ادغام کردن بانک ها کاری است که هنوز هم در حال انجام است. در دوره ای بانک ها از قاعده خارج شدند. برای همین آن ها را ادغام کردند تا با بازار متناسب شوند. کارگزاری هم همین طور است و این به معنی انحصاری بودن بازار نیست.

سهامداری در بازار ثانویه؛ به زودی

دبیر کل کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار گفت: در آینده کارگزاری هایی را خواهیم داشت که سهامی عام می شوند و هر کسی می تواند سهام آن را داشته باشد. فکر می کنیم صنعت جذابی برای سرمایه گذاری است و بازدهی خوبی دارد. پس می توانیم سرمایه گذاری کنیم.مهم سهامدار شدن است. چه فرقی دارد؟ اگر می خواهیم سهام مدیریتی را بخریم تا قبل از این و هم در بازار سهامی عام امکان دارد‌ می توانیم آنجا بخریم.

وی گفت: اگر فکر می کنیم این صنعت تخم طلا دارد می توانیم سهامدار شویم و از آن صنعت بهره ببریم. در صورتی که واقعا اینطور نیست و تقریبا مثل صنایع دیگر است. نرخ بازدهی حقوق صاحبان سهام صنعت کارگزاری در چندین سال گذشته ، حدود ۲۲ درصد است، این نرخ سود بانکی است. چیز متفاوتی با آن ندارد.

کارگزاری داریم تا کارگزاری؛ همه چیز مجوز نیست

میر صانعی گفت: این هم یک غلط مصطلح در جامعه است که فکر می کنند وقتی یک کارگزاری معامله شود مجوز آن معامله شده است در صورتی که اصلاً اینطور نیست. کارگزاری دارایی، مشتری، سابقه، برند، نرم افزار، نیروی انسانی و... دارد. هیچوقت نمی شود کارگزاری برند بالا را با یک کارگزاری سطح پایین یکی بدانید. همه این ها در ارزش گذاری سهام کارگزاری دخیل بوده است و وقتی می گوییم قیمت کارگزاری چقدر است منظور قیمت مجوز نیست. اختلاف بین قیمت واقعی و قیمت اسمی فقط مجوز نیست. اختلاف ببن قیمت واقعی و قیمت اسمی بورس انرژی فقط مجوز نیست.

وی گفت: اگر بخواهیم سهام یک شرکت بازرگانی شناخته شده و معتبر را بخریم آیا آن را به قیمت اسمی به ما می دهند؟ خیر. ارزش برند، سابقه، مشتری، نیروی انسانی و دارایی ها را لحاظ می کنند و بعد قیمت را حساب می کند. بنابراین پول پرداخت شده بابت مجوز و کارت بازرگانی نیست و خیلی آیتم های دیگر هم هست‌. در قیمت گذاری سهام و شرکت های کارگذاری قیمتی که در شرکت های واگذاری مورد معامله قرار می گیرد غلط مصطلح این است که فقط قیمت مجوز در نظر گرفته می شود، در صورتی که اصلاً اینطور نیست‌ .

ادغام هم یک گزینه است؛ بد هم نیست

میرصانعی گفت: با توجه به تعداد، حجم و ارزش بورس ها و ارزش معاملات تعداد کارگزاران در کشور ما در مقایسه با دیگر کشورها کم نیست، بلکه بیشتر از نیاز است‌.

وی گفت: حتی اگر کارگزاران بخواهند می توانند ادغام شوند. البته به هر حال، وقتی یک مجموعه بانکی کارگزاری می خرد می خواهد پرتفو زنجیره ارزش خود را کامل کند یا سهام های خود را از طریق کارگزاری خود مورد معامله قرار دهد‌. بنابراین از آن طریق می خواهند توسعه دهند و این است که فلسفه ادغام مورد استقبال قرار نگرفته است.