تحلیل امیرحسین اسماعیل پور، مهدی ساسانی، میثم صمدی و حمید اعرابی از وضعیت امروز و فردای بورس

بورس24 : گویند" آنچه بیند یک جوان در آینه پیر اندر خشت بیند این همه". این گفته بزرگان حکایت بازار سرمایه ما است. تجربه نشان داده در هیچ یک از دوران های سخت و طاقت فرسای اقتصادی و سیاسی بازار سرمایه به عنوان ویترین اقتصادی کشور، از خود ضعفی نشان نداده و همیشه و همه حال به بازیگران و فعالان و سهامداران خود و با تعبیری زیباتر به خانواده خود پشت نکرده است.

راحت بگوییم، هوای بازار سرمایه را دارند، پشتش را گرم نگه می دارند، فعالانش می دانند این محمل امروز و دیروز نیست، سالهاست که تنور دلش گرم است به وجود همه اهالی آن.

روز گذشته نیز حمایت حقوقی های بازار مصداقی برحق بود در پاسخ به بدگمانی ها و ترس های بازار، اینکه نباید ترسید. اینکه باید پشت به پشت حامی بازار بود.

امیر حسین اسماعیل پور؛ تحلیلگرد بازار و فعال حقیقی و حقوقی بازار سرمایه در واکنش به تحرکات روز گذشته حقوقی ها و حقیقی ها طی افت شاخص بورس به خبرنگار بورس24 گفت: ما در حد توان خود از سهم هایی که داریم، حمایت کرده ایم و حمایت می کنیم. به هر حال کلیت بازار باید درست شود و این بیشتر از اینکه بحث اقتصادی باشد یک بحث مالی رفتاری است. یعنی اینکه مردم از چیزی می ترسند و بازار وحشت می کند و دچار مشکل می شود. اما اینگونه احساسات چون خیلی تب تندی دارد، خیلی زود این تب فروکش می کند.

هرکه فروخت، پشیمان می شود، این خط و این نشان

وی گفت: فکر می کنیم که امروز و فردا از شدت این موضوع خیلی کم شود و بازار تقریبا به آن روند منطقی خودش برگردد و بتواند در ادامه صعود خودش را داشته باشد. چون اگر دلار صعود کند که البته الان صعود نکرده است بازار به لحاظ شرایط دلار، می تواند رشد کند و البته اگر هم رشدی در نرخ دلار نداشته باشیم، انگیزه ای است که این مشکل برطرف شده و شرایط درست می شود.

وی گفت: در نهایت بنده خیلی وضعیت را بحرانی نمی بینم و کسانی که در این روزها سهم می فروشند در آینده ای نه چندان دور یا خریدار می شوند و یا از فروشی که انجام داده اند، پشیمان می شوند.

فروشنده نبوده ایم و نیستیم

اسماعیل پور گفت: در طول تاریخ فعالیتم در بورس، هیچ زمان چه وقتی جنگ عراق، کویت و مسائل سال ۸۸ بود، در هیچکدام از این بحران ها، هیچ زمان فروش انجام نداده ایم، چون کار درستی نیست و ضرر آن برای خود سهامدار است. اما در مورد میزان خرید، به نسبت خودمان خریدار بوده ایم که در روزهای بعد این کار را ادامه می دهیم.

وی گفت: روز گذشته تقریبا عزم همه حقوقی های بازار به خاطر بحث ملی و فرا ملی که وجود داشت، بر این بود که بازار را جمع کنند و اگر مردم نترسیده بودند، بازار زودتر جمع می شد. منتهی سردار سلیمانی سردار بزرگ و مطرحی برای کشورمان بود و ترس مردم زیاد بود. فکر می کنم نهایتا تا دوشنبه بخش زیادی از این موضوع کاملا برطرف شود.

مهدی ساسانی، تحلیلگر و فعال حقیقی بازار سرمایه نیز به بورس24 گفت: بازار از آبان ماه شرایط صعودی به خود گرفت و رشد اتفاق افتاده در آذر ماه با شانتاژ پول از بیرون بازار بود که به منظور حمایت بازار سرمایه رخ داد و توانست رشد خوبی را رقم بزند‌. بیشترین رشد اتفاق افتاده در بازار روی نمادها و گروه های حاشیه بازار بود، یعنی نمادهایی که می توانستند با نقدینگی کمتر رشد بیشتری به ثبت برسانند و سر و صدای آن باعث جذب نقدینگی بیشتر باشد.

وی گفت: یعنی اگر بانک تجارت ۵ درصد و فولاد ۱۰ درصد رشد کرد، نمادهای گروه سیمان توانستند ۸۰ درصد رشد کنند. بیشتر آن هایی که با پول کمتری بالا می رفتند رشد بیشتری داشتند. از آنجایی که رشد این گروه ها روی شاخص تأثیر به نسبت کمتری دارد، باعث شد رشد خوبی را شاهد باشیم و رشد شاخص متناسب با قبل باشد.

نیویورک هم بود، اینگونه می شد

ساسانی تصریح کرد: به هر حال از محدوده ۳۰۰ هزار تا محدوده ۳۸۰ هزار رشد ۲۸ درصدی برای شاخص ثبت شد. در حالی که بعضی از نمادها رشد بیشتری را تجربه کرده بودند. این باعث شد از دو هفته قبل بعضی از فعالان بازار این انتظار را داشته باشند که بعد از رشد اتفاق افتاده یک اصلاح در بازار لازم باشد‌. این اصلاح در ذهن همه شکل گرفته بود و همه تحلیلگران می گفتند که بازار برای دست به دست شدن و ادامه رشد، به اصلاح نیاز دارد.

او ادامه داد: این اتفاق در هر جای دنیا باعث بروز چنین واکنشی در بازارها می شد. نمی توان منکر شد و گفت فعالان بازار سرمایه ایران با توجه به این اتفاق هیجانی رفتار کردند! خیر. اگر در بورس نیویورک هم این اتفاق افتاده بود و یکی از سران نظامی که نقش مهمی در کشور داشت توسط کشوری دیگر ترور می شد، این موضوع رخ می داد. چیزی که روز گذشته شاهد آن بودیم این بود که از روز اول اصلاح، حمایت خیلی خوبی از بازار سرمایه شد.

اصلاح لازم بود، حقیقی ها هم برمی گردند

این تحلیلگر بازار سرمایه گفت: در اصلاح های قبل حدود پنج روز این اجازه را می دادند تا بازار سیر نزولی را طی کند و قیمت ها نرمال شود و بعد حمایت ها شروع می شد. اما این بار از روز اول شاهد حمایت از بازار بودیم و این به نوعی بود که اشخاص حقیقی که انتظار حمایت نداشتند امروز این حمایت را با چشم خود دیدند. اما ما هم انتظار نداریم با یک روز حمایت، فشار فروش کم شود.

وی افرود: اگر این تلاش امروز و فردا هم اتفاق بیفتد مطمئن هستم اشخاص حقیقی فعال بازار از نمادهایی که در پورتفوی خود دارند حمایت می کنند. خیلی از افراد فعال در بازار با پول های تأثیرگذار می توانند از نمادها حمایت کنند و وقتی ببینند صندوق ها و اشخاص حقوقی به برگشت تعادل بازار کمک می کنند به میدان خواهند آمد. انتظار نداشتیم اشخاص حقیقی در روز اول بازار را حمایت کنند چون اول بازار را می سنجند ولی شخصاً انتظار دارم از همین امروز شاهد حمایت گسترده تری باشیم و خیلی زودتر از حد تصور بازار متعادل خواهد شد.

کمی صبر کنیم ، نگاه مان را تغییر دهیم

وی ادامه داد: نکته پایانی اینکه، اتفاقی که برای بازار سرمایه افتاد یک ریسک غیر اقتصادی بود. یعنی در ماهیت کلی بازار سرمایه خللی ایجاد نشده است. بازار از نظر قیمتی به اصلاح نیاز داشت که بهانه ای به دست بازار سرمایه داد و این اصلاح بسیار سریع اتفاق می افتد و کمامان بر این اعتقاد هستم که بازار سرمایه در قیاس با سایر بازارها پتانسیل بهترین بازدهی را در یک سال آینده دارد. به سرمایه گذاران توصیه می کنم فارغ از این که کوتاه مدت بازار را رصد کنند عمق نگاه شان را بلند مدت تر کنند و صبر کنند که به روال عادی برگردیم.

در ادامه میثم صمدی، یکی از تحلیلگران بازار سرمایه گفت: با تحریم های همه جانبه آمریکا آیا بورس روند نزولی در پیش گرفت؟با حمله داعش به مجلس و مرقد امام چطور؟با اعلام تروریست بودن سپاه چطور؟ با حملات به کشتی های نفتی و تاسیسات نفتی آرامکو عربستان چطور؟ با هدف قرار دادن پهپاد آمریکا چطور؟ با اعتراض های آبان ماه چطور؟

وی افزود: همینطور که ملاحظه می کنید در تمام موارد فوق که احساسات غالب بر عقل و منطق بوده فروشنده ها نسبت به خریداران متضرر شدند. شاخص در چه عددی بود؟ شاخص این روزها در چه عددی است؟کافیست یک فلاش بک به سابق بزنید.

این تحلیلگر بورس گفت: هیجانی عمل نکنید. بازار سرمایه دماسنج اقتصادی کشور است. دولت به این بازار نیاز دارد. حداقل اینطور که از شواهد مشخص است، تا شب انتخابات بازار داغی خواهیم داشت. تا زمانی که دلار کاهشی نباشد و تورم حاکم بر کشور رو به بالا باشد بازار سرمایه هم همچنان رو بالا خواهد بود.

صمدی گفت: درست تصمیم بگیرید. این روزها از سهام های چند صد درصدی دوری کنید و سهام های کمتر رشد کرده را در سبدهای خود قرار دهید. توصیه بنده به دوستان این است که از این شاخه به آن شاخه نپرید. سهام کم تر رشد کرده و مستعد را انتخاب کرده و سهامداری کنید.

وی افزود: روز گذشته نیز حقوقی ها به عنوان متولی بازار وظیفه خود را به نحو احسن انجام دادند. از این طرف فروشنده های حقیقی هم احساس خطر و جنگ را محتمل می دانسته و در فروش بودند که خوشبختانه ۹۰ درصد سهام های با بنیاد توسط حقوقی ها جمع شد.

حمید اعرابی، دیگر تحلیلگر بازار سرمایه نیز گفت: حقوقی ها حمایت خوبی کردند و از این ۴ هزار میلیاردی که خریداری شد، حدود ۳ هزار میلیارد آن را حقوقی ها خریدند. شما اگر ورود و خروج حقیقی پول را ببینید، حمایت حقوقی ها خوب بود. اما فقط سهام خاصی را حمایت کردند و سهامداران کمی ترسیده اند.

این هیجان باعث ترس شده است

وی گفت: این اتفاقاتی که افتاده است، یک جوانبی دارد، اینکه پاسخ ایران چیست و چه اتفاقی می افتد. به همین دلیل روز گذشته حقیقی ها اگر اعتبار کارگزاری داشتند آن را صفر کردند و یا اگر سهم داشتند، سی درصد آن را نقد کردند. از سویی صندوق ها و حقوقی ها سهم های بزرگ را می خریدند و بقیه سهم ها مثل خودرو و ... را نمی خریدند.

وی گفت: اما اگر امروز و فردا این گستره را بیشتر کنند بهتر است. مثلا در صنعت خودرو، ایران خودرو خیلی خوب حمایت کرد ولی حمایت سایپایی ها خوب نبود. چون این ها تاثیر روانی زیادی در بازار دارند. اگر یک سوم از سهم را می خریدند هم فروشنده ها کمتر می شدند هم با پول کمتری فردا صف ها جمع می شد. مثلا ایران خودرو از ۲۰۰ میلیون سهم، ۱۰۰ میلیون برگه آن را خرید و فردا صف ۱۰۰ میلیونی خود به خود نصف می شود.

سهام هیجانی را جمع کنید

این کارشناس بورس گفت: با این اتفاق بزرگی که در کشور افتاده است ما نباید بگذاریم شاخص اینگونه بریزد که عواقب اجتماعی، سیاسی و امنیتی بیشتری برای ما دارد. باید دامنه گستره حمایت را به سهم های بیشتری تسری بدهند.

اعرابی گفت: باید از سهم هایی که در بازار حالت روانی بیشتری ایجاد می کنند حمایت بیشتری شود. مثلا صنعت خودرو که خیلی از فعالان بازار در آن دخیل هستند و بُعد روانی برای آنها دارد. مثلا مپنا شایسته بود که سهامدار عمده آن به جای این همه فروش، به خرید و کاهش صف فروش کمک کند. از بقیه حقوقی ها هم باید تشکر شود زیرا واقعا حمایت آنها گسترده و خوب بود.