خوش خوشان «نسوز آذر»!!

بورس24 : رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان صنعت نسوز گفت : 95 درصد از محصولات نسوز، در ایران بومی‌سازی شده است.

سعید لقمانی در گفت و گو با فلزات آنلاین با بیان این که طبق تعریف علمی، نسوزها، مواد غیرفلزی هستند که در دمای بالای 1400 درجه سانتی‌گراد، تحمل مکانیکی دارند ، اظهار داشت: کمتر صنعتی از صنایع مادر، وجود دارد که بدون نسوز ادامه حیات پیدا کند. صنایع فولاد، سیمان، مس، آلومینیوم، شیشه، نفت، گاز، پتروشیمی، گچ، آهک و سرامیک، همگی به خاطر این که با کوره‌ سر و کار دارند، به نسوزها وابسته هستند.

وی گفت : اهمیت نسوز به قدری زیاد است که گاهی با عدم تامین به موقع یک محموله نسوز برای فولادسازی، می‌تواند یک کارخانه عظیم فولاد را به تعطیلی کشاند. شاید تاثیر محصولات نسوز در قیمت تمام شده تولیدات فولادی، بیشتر از 3 یا 4 درصد نباشد اما از لحاظ درجه اهمیت، جزو مهم‌ترین فاکتورها در صنعت فولاد است. صنعت نسوز چیزی شبیه کیمیاگری است؛ چراکه خاک را تبدیل به محصولی ارزشمند می‌کنند.

این مقام صنفی در برابر این سوال که عمده‌ترین مشتریان صنعت نسوز در جهان چه صنایعی هستند؟ خاطرنشان کرد : 60 درصد فروش محصولات نسوز در ایران و جهان، به صنعت فولادسازی، حدود 25 درصد به صنعت سیمان و مابقی به سایر صنایع اختصاص دارد. نکته مهم آن که اقتصاد مقاومتی به عینه در صنعت نسوز کشور، قابل مشاهده است. خوشبختانه، صنایع تولیدکننده نسوز ایران، می‌توانند حدود 97 درصد نیاز صنایع به محصولات نسوز را پاسخ دهند. 3 درصد باقی مانده مربوط به نسوزهایی است که تولید آن در ایران، صرفه اقتصادی ندارد؛ چراکه حجم مصرف آن‌ها در کشور، پایین است.

رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان صنعت نسوز با بیان این که ما در بعضی از صنایع، از لحاظ کیفیت محصول، از بقیه کشورها بسیار عقب‌تر هستیم ولی در صنعت نسوز این افتخار را داریم که عمر و کیفیت محصولات نسوز ما، هیچ ضعفی نسبت به نمونه‌های خارجی آن ندارد ، افزود : عمر مفید نسوزهای ما، در کوره‌های قوس الکتریکی، پاتیل فولاد، کوره‌های کونورتور و کوره‌های دوار در صنعت سیمان نه تنها کم نیست؛ بلکه با بومی‌سازی‌ها و تحقیقات صورت گرفته، گاهی بیشتر از نمونه‌های خارجی نیز هست. طبیعتا، این موضوع، برای کشور که در شرایط تحریمی و کمبود ارز قرار دارد، این مزیت را دارد که صنایع بزرگ آن با کمبود نسوز مواجه نشوند.

وی افزود : خوشبختانه واردات محصولات نسوز به کشور، در حال کاهش بوده و بخشی از این واردات، به 3 درصدی اختصاص دارد که تولید آن برای ما صرفه اقتصادی ندارد، مانند آجرهای زاک که در صنعت شیشه مورد استفاده قرار می‌گیرد. موضوع دیگری که وجود دارد این است که در برخی از صنایع هنوز اعتماد لازم برای استفاده از محصولات نسوز داخلی به وجود نیامده است. باید توجه داشت که کوره، به تنهایی یک تجهیز گران قیمت بوده و انتخاب نسوز مناسب برای آن، باید بر اساس اطمینان صورت گیرد. انتخاب نسوز نامناسب برای کوره، می‌تواند حوادث جانی و مالی جبران‌ناپذیری را در پی داشته باشد. به این ترتیب، یک تولیدکننده نسوز باید بتواند تضمین لازم را از لحاظ مسائل مالی (عدم خسارت به کوره) و مسائل ایمنی به مشتری ارائه کند.

او در برابر این سوال که وضعیت صنعت نسوز کشور در حوزه صادرات چگونه است؟ ، گفت : در حال حاضر، محصولات نسوز کشور ما به کشورهای CIS (روسیه، اکراین و بلاروس)، عراق، افغانستان، کویت و… صادر می‌شود. محصولات نسوز جزو کالاهایی هستند که از لحاظ وزن سنگین بوده و صادرات آن به مسافت‌های دور، توجیه اقتصادی ندارد.

او در پاسخ به پرسشی دیگر مبنی بر این که آیا صنعت نسوز برای تامین مواد اولیه خود با مشکل رو‌به‌رو است؟ گفت : وجود تنوع در مواد اولیه تولید نسوز به قدری زیاد است که محصولات نسوز نیز انواع مختلفی دارد. بخش زیادی از مواد اولیه مورد نیاز برای تولید نسوز، وارداتی است. منیزیت با کیفیت بالا، بوکسیت نسوز، انواع آلومیناها و سیمان‌های آلومینایی نسوز بخشی از مواد اولیه‌ای است که از کشورهایی نظیر چین، فرانسه، برزیل، کره جنوبی، ترکیه و هند وارد می‌شود. شرایط تحریمی و مشکلات انتقال ارز، کار را برای واردات این مواد به کشور سخت کرده است.علی‌رغم تمام سختی‌ها و آثار زیان‌باری که در این خصوص، به صنعت نسوز وارد شده است، این موضوع، موجب شد تا توجه‌ ما به منابع تامین مواد معدنی در داخل کشور، جلب شود و با تحقیقات لازم، بتوانیم مواد دیگری را در آینده جایگزین مواد اولیه وارداتی کنیم. بعضی از مواد اولیه نسوز، در داخل ایران وجود ندارد؛ به عنوان مثال، بوکسیتی که در جاجرم است، برای تولید نسوز مناسب نیست. بخشی از منیزیت مورد نیاز در کشور وجود دارد اما بخشی از منیزیت‌هایی را که نیاز داریم، باید وارد کنیم. گاهی اوقات، ظرفیت تولید مواد اولیه نسوز، پاسخ‌گوی نیاز تولیدکنندگان نسوز نیست. مثلا فیوز منیزیت در ایران تولید می‌شود اما ظرفیت تولید آن در کشور پایین است و به ناچار باید بخشی از نیاز خود را از خارج کشور تامین کنیم.

وی گفت : ایران، یکی از اصلی‌ترین منابع دولومیت، کرومیت و خاک‌های آلومینا سیلیکاتی (ماده اولیه آجرهای شاموتی) در جهان است.

نکته مهم اظهارات رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان صنعت نسوز اشاره به وجود دولومیت در ایران به عنوان مهمترین ماده اولیه قابل دسترس شرکت های نسوز است.بررسی های بورس24 نشان می دهد که در بین شرکت های نسوز فعال در ایران شرکت فرآورده های نسوز آذر به دولومیت دسترسی دارد.

موضوعی که ریسک کم این شرکت را نشان می دهد.این مقام صنفی در مصاحبه خود با فلزات آنلاین اشاره کرده که « از ابتدای 2017 میلادی دولت چین قوانین زیست محیطی سختگیرانه‌ای را اعمال کرد که باعث تعطیلی بسیاری از کارخانه‌های تولید نسوز شد. با توجه به اینکه 60 درصد نسوز دنیا توسط چین تامین می‌شد، با این اتفاق، با کمبود مواد اولیه مواجه شدیم.در نتیجه، قیمت مواد اولیه نسوز در دنیا افزایش یافت و این موضوع مزید بر تورم داخل کشور و رشد نرخ ارز شد تا فشار بر تولیدکنندگان ایرانی از همتایان خارجی خود بیشتر شود؛ در سال 2018 نیز قیمت منیزیت در جهان، 4.4 برابر شد که علت آن تعطیلی چند کارخانه در چین و کاهش عرضه مواد منیزتی بود. در ادامه، شرکت‌های چند ملیتی تمام تولیدات موجود را خریداری کردند و این امر باعث کمبود عرضه مواد اولیه نسوز در دنیا شد. بر اساس اخبار واصله، این اتفاق در آینده ای نزدیک برای بوکسیت ممکن است به وجود آید؛ چراکه معادن شهر شانکسی چین رو به تعطیلی است. نوسانات در قیمت مواد اولیه نسوز در قیمت محصولات نسوز بسیار موثر بوده و اخیرا باعث گرانی محصولات نسوز در داخل کشور شده است.»

شرکت «کاذر» از طریق معادن استقلال سپاهان و ثبت اختراع به مدت 20 سال دسترسی به دولومیت دارد و از آن جا که شرکت در معدن مزبور مالکیت دارد می توان این گونه ارزیابی کرد که فرآورده های نسوز آذر به مدت 20 سال مشکلی در دسترسی به مواد اولیه ندارد.

منبع : فلزات آنلاین