۴ مزیت اصلی ورود زعفران به بورس کالا

بورس24 : حدود یک سال از آغاز معاملات آتی زعفران و همچنین رشد حجم معاملات این محصول در بخش فیزیکی و گواهی سپرده کالایی بورس کالا می گذرد که در گفت و گو با معاون فنی اجرایی سازمان تعاون روستایی استان خراسان رضوی به بررسی اثرات عرضه زعفران در بورس کالا از زوایای مختلف پرداخته ایم.

غلامحسین ساربان با بیان اینکه در خراسان رضوی ۷۶ محصول کشاورزی وجود دارد که زعفران بعد از بازار پسته، دومین محصول با ارزش استان محسوب می شود گفت: در استان خراسان رضوی ۳۱ محصول باغبانی، ۴۵ محصول زراعی تولید می شود که از این محصولات ۱۶ محصول برای استان ارزش بالایی دارند. خوشبختانه زعفران به عنوان دومین محصول با ارزش استان بعد چندین سال در بورس کالا عرضه و قیمت آن شفاف شد که این اتفاق به سود زعفرانکاران بوده است.

مزیت اول؛ شفاف سازی قیمت

معاون فنی اجرایی سازمان تعاون روستایی استان خراسان رضوی در خصوص قیمت گذاری سنتی محصولات کشاورزی و نوسانات آن گفت: در خصوص محصول پسته، قیمت ها همیشه با تغییرات قیمت دلار نوسان می کند و قیمت پسته متاثر از نرخ برابری دلار و ریال است؛ حال آنکه در بازار زعفران این تاثیرپذیری قیمت از بهای ارز اتفاق نمی افتاد چراکه قیمت زعفران در بازار سنتی زوایای پنهانی زیادی داشت که این زوایا به تدریج طی یک سال گذشته در بورس شفاف سازی و مشخص شد که این امر را نخستین مزیت عرضه زعفران در بورس کالا می توان عنوان کرد.

وی گفت: تا پیش از عرضه زعفران در بورس کالا، عده خاصی از بازرگانان نسبت به تعیین قیمت ها تصمیم گیری می کردند که به همین دلیل گاهی اوقات قیمت زعفران از افزایش یا کاهش نرخ ارز تبعیت نمی کرد و این امر نگرانی هایی را برای فعالان بازار ایجاد می کرد.

وی با بیان اینکه در استان خراسان رضوی حدود ۳۰۰ تن از کل تولید زعفران کشور کشت و برداشت می شود، گفت: بالغ بر ۸۰ درصد تولیدات استان در بخش زعفران صادر می شود و خوشبختانه در سال گذشته بیش از ۳ برابر کل میزان تولید این محصول در کشور به شکل اوراق آتی زعفران در بورس کالا خرید و فروش شده که معنی آن این است که معاملات این محصول در بورس رونق گرفته است.

به گفته ساربان، با توجه به تجربه عرضه زعفران در بورس کالا، عرضه هر محصولی که از کشور خارج شده و ارز وارد کشور می کند، می تواند در مسیر عرضه در بورس قرار گیرد که این اتفاق در رشد اقتصادی اثر گذار خواهد بود.

مزیت دوم؛ پایان عرضه سنگین در زمان برداشت

معاون فنی اجرایی سازمان تعاون روستایی استان خراسان رضوی تاکید کرد: پیش از ورود بورس کالا به معاملات زعفران، عرضه پرحجم محصول توسط کشاورزان در یک مقطع زمانی کوتاه مدت قیمت ها را به شدت کاهش می داد و در این شرایط، کشاورزان برای جلوگیری از افت کاذب قیمت ها در بازار، از دولت تقاضای حمایت از طریق خرید تضمینی محصول را داشتند. اما به تجربه ثابت شده که دولت بازرگان خوبی نیست و خرید بخشی از محصول توسط آن نیاز به تامین سرمایه زیادی دارد. ضمن اینکه ممکن است در انبارهای دولتی نظارت های دقیقی بر کیفیت محصولات خریداری شده صورت نگیرد و استانداردهای لازم رعایت نشود. در کنار این مشکلات باید به این نکته نیز توجه داشت که ممکن است دولت نتواند سرمایه لازم برای خرید محصول از کشاورزان را تامین کند.

ساربان در بیان مزیت دوم ورود زعفران به بورس کالا گفت: پیش از ورود بورس به معاملات زعفران، به دلیل عرضه یکجای محصول در زمان برداشت توسط کشاورز زمینه سواستفاده برای افراد سودجو فراهم می شد و تحت تاثیر عرضه زیاد و تقاضای کم در بازار، قیمت ها افت می کرد. از این رو، به نظر من به کمک بورس، تحدید قیمت اتفاق می افتد و با جلوگیری از کاهش کاذب قیمت ها به ویژه در زمان برداشت، معاملات زعفران در کشور به تدریج واقعی تر و شفاف تر می شود.

مزیت سوم؛ برنامه ریزی فروش

وی ادامه داد: از یکسال گذشته تاکنون به کمک مکانیسم معاملاتی بورس کالا کشاورز می تواند به عنوان مثال اگر ۱۰ کیلو زعفران دارد، در چند نوبت و متناسب با نیاز مالی خود اقدام به فروش محصول کند. به این ترتیب، کشاورز در طول سال و هرگاه نیاز مالی داشته باشد و در زمانی که روند قیمت ها بهتر بوده و کشش بازار بیشتر باشد، می تواند محصول خود را در بورس با قیمت واقعی و روز بازار بفروشد که این روش، در تعیین قیمت های واقعی هم تاثیر گذار خواهد بود.

مزیت چهارم؛ نقش زعفرانکار در تعیین قیمت ها

معاون فنی اجرایی سازمان تعاون روستایی استان خراسان رضوی با بیان اینکه به کمک ساختار معاملاتی بورس، زعفرانکار نیز برخلاف گذشته در تعیین قیمت ها نقش دارد، گفت: پیش از عرضه زعفران در بورس تعیین قیمت ها محدود به یک طرف معامله بود و زعفرانکار نقش زیادی در این امر نداشت. اما الان از طریق عرضه محصول در بورس طرفین معامله می توانند در خصوص قیمت تصمیم گیری کنند. قاعدتا وقتی طرفین بتوانند برای تعیین قیمت تصمیم بگیرند، یک معامله برد-برد خواهند داشت که در این شرایط قیمت ها نیز عادلانه تر و منصفانه تر خواهد بود. به گفته ساربان، بورس کالا باید نقش خود را در معاملات محصولات کشاورزی که ایران تولیدکننده بزرگ آنها محسوب می شود، بیشتر ورود کرده و اقدامات توسعه ای بیشتری انجام دهد. توسعه بورس زعفران نیز حق فعالان بازار این محصول است؛ چراکه عده زیادی خانوار، کشاورز و روستایی با مصرف مقدار کمی آب برای کاشت، این محصول را تولید می کنند و توسعه این بخش می تواند اشتغال زیادی در میان این قشر ایجاد کند. چراکه به ازای هر هکتار تولید زعفران ۲۰۰ نفر در روز اشتغال ایجاد شده و در یک دوره زمانی کوتاه درآمد سرشاری نیز محقق می شود.

معاون فنی اجرایی سازمان تعاون روستایی استان خراسان رضوی در خاتمه افزود: محصولات ارزشمندی مثل زعفران، پسته، زیره و کشمش از جمله محصولات صادراتی ما هستند و تولیدکنندگان آنها حق دارند که در همه حوزه ها به ویژه عرضه در بورس، رشد کنند. به نظر من عملکرد بورس کالا طی یکسال گذشته در خصوص زعفران نیز قابل قبول و مثبت بوده و این بازار شفاف می تواند برای تبدیل شدن به مرجع قیمتی جهانی بیشتر توسعه پیدا کند.

منبع: کالا خبر