تاثیر تحریم ها بر بازار مسکن چیست؟/ از رشد غیر واقعی قیمت ها تا هیجان مردم برای کوچ بین بازارها

بورس24 : بسیاری از افراد اعتقاد دارند که صنعت ساختمان و بازار مسکن یکی از مهم ترین صنایع و بازارهایی است که از برگشت تحریم های امریکا کمترین آسیب را می بیند. همین تحلیل ها موجب شد که دیروز نمادهای گروه ساختمانی با تقاضای خرید همراه شدند، به طوری که عمده نمادها صف خرید را تجربه کردند. به همین بهانه با یکی از کارشناسان بازار مسکن به گفت و گو نشستیم و ضمن بررسی دلایل رشد اخیر مسکن در برخی از مناطق تهران از او پرسیدیم که آیا این باور که صنعت ساختمان نسبت به سایر صنایع آسیب کمتری از تحریم ها می پذیرد، درست است یا خیر؟

منصور غیبی کارشناس بازار مسکن در گفت و گو با خبرنگار بورس24 درباره تاثیر برگشت تحریم ها بر روی صنعت ساختمان گفت: آنچه که مسلم است تاثیر مستقیم برگشت تحریم ها بر روی اقتصاد به طور مشخص قابل درک نیست و نمی توان از آن تحلیلی واقعی ارائه کرد زیرا این مساله شرایطی را فراهم می آورد که التهابی اقتصادی پدید آید و چنانچه این التهاب اقتصادی به درستی مدیریت نشود در پی آن هیجانات اقتصادی را به دنبال خواهد داشت و ممکن است به مسیر انحرافی اقتصادی منتهی شود.

او در ادامه به وضعیت اخیر بازار مسکن و علت رشد قابل توجه قیمت ها در برخی از مناطق مختلف تهران اشاره کرد و ابراز داشت: در ماه های گذشته آمارهایی منتشر شد که از افزایش قیمت ها در برخی از نقاط تهران حکایت می کرد. با توجه به اینکه هیچ دلیل اقتصادی وجود نداشت که در مدت 30 تا 40 روز و به یکباره قیمت مسکن در برخی از مناطق تهران به گفته برخی از مدیران و مسئولان مربوطه بین 30 تا 50 و شاید بیشتر افزایش یابد بنابراین مسیر افزایش قیمت ها کاملا التهابی و انحرافی بود. متاسفانه هیجاناتی که اخیرا به بازار مسکن وارد شده مدیریت نشده است و نه فروشنده می داند که چرا با چنین نرخی مسکن مورد نظر را فروخته و نه خریدار آگاه است که علت افزایش قیمت ها چیست.

رشد قیمت ها واقعی نبود

وی افزود: اولین نتیجه ای که می توان از تحولات اخیر بازار مسکن گرفت این است که افزایش قیمت ها غیرواقعی و به دور از محاسبات اقتصادی و ریاضی اتفاق افتاده و بیش از هر چیز ناشی از ترس و واهمه هم برای مصرف کننده و هم برای افرادی که بازار مسکن را به عنوان بازای برای کسب سود در نظر گرفته اند، است.

غیبی اضافه کرد: ممکن است بتوانیم تاثیر تحریم های امریکا علیه ایران را با محاسبات اقتصادی بیان کنیم و حتی شاید به این نتیجه برسیم که تاثیر چندانی ندارد اما متاسفانه بدترین تاثیری که می تواند داشته باشد گفتمان عمومی مردم است. مردم در این اندیشه هستند که بر اثر تحریم ها قیمت همه کالاها در بازارهای گوناگون گران تر خواهد شد و همین تفکر باعث ایجاد التهاب و در نتیجه بالا رفتن شاخص ها خواهد شد.

او در ادامه گفت: در حال حاضر سرمایه در دست مردم وجود دارد اما نمی دانند که برای سرمایه گذاری در کدام بازار باید اقدام کنند تا علاوه بر حفظ سرمایه اصلی خود بازدهی خوبی نیز کسب نمایند. وجود این سرمایه ها افزون بر اینکه امیدبخش است با نگرانی نیز همراه است. نگرانی از این لحاظ که دولت و مسئولان اقتصادی نتوانسته اند از نظر اقتصادی برای مردم هدف یا اهدافی را تعریف کنند و این موضوع باعث شده تا همگی نگران انباشته شدن سرمایه ها باشند.

این کارشناس بازار مسکن با اشاره به نرخ 20 درصدی سپرده های بانکی اذعان کرد: در سال گذشته خوب یا بد تصمیم گرفته شد که سود سپرده های بانکی به 20 درصد افزایش یابد. این تصمیم موجب تجمیع و متمرکز شدن نقدینگی بالایی در شبکه بانکی شد. اما اکنون که باز هم سرمایه ای در دستان مردم است دولت چه برنامه ای برای جمع آوری آن دارد؟ آیا می تواند مردم را به مشارکت اقتصادی در قالب طرح های مختلف دعوت کند؟ آیا تجربه های قبلی اینگونه مشارکت های اقتصادی موفق بوده؟ متاسفانه این عدم تضمین ها موجب عدم اعتماد مردم به اینگونه طرح هاست و در صورتی که اصلاح شود مردم می توانند به کسب سود و حفظ سرمایه های خود اطمینان حاصل کنند.

وی ادامه داد: وقتی مردم سرمایه ای در اختیار دارند و بدانند که می توانند آن را در مسیر تعریف شده و مثبتی سرمایه گذاری کنند وارد می شوند اما وقتی این شرایط فراهم نباشد و سرمایه های مردم انباشته شود متاسفانه در حوزه هایی وارد می آید و در چنین شرایطی بوی سوداگری و رشد کاذب به مشام رسیده و رقابت درون سازمانی در جامعه رخ می دهد.

نگرانی برای بازار مسکن

غیبی اضافه کرد: چنانچه برای سرمایه های مردم فضاهای اقتصادی رقابت پذیری تعریف و تضمین شود منابع موجود در جامعه در بخش مولد کشور وارد می شود و سرمایه ها مجددا رشد می کنند و در واقع در خصوص سرمایه ها غنابخشی اتفاق می افتد و در نتیجه زیرساخت ها و بخش تولیدی کشور مجددا رشد خواهد کرد. اما در حال حاضر متاسفانه سرمایه ها در حال چرخش بین بازارهای گوناگون هستند و التهاب ها و هیجان های مدیریت نشده در بازارها باعث افزایش قیمت ها می شود.

این کارشناس بازار مسکن در ادامه با ابراز نگرانی در خصوص صنعت ساختمان و بازار مسکن اعلام کرد: در حال حاضر در حوزه بازار مسکن جای نگرانی وجود دارد زیرا التهاب های اخیر بازار مسکن به دور از واقعیت های اقتصادی رخ داده و احتمال آن وجود دارد که مجددا شاهد تنش های قیمتی در این بازار باشیم.

او افزود: علاوه بر مسائل مطرح شده یک نکته را باید در نظر داشت. اینکه متاسفانه فرهنگی در جامعه ایرانی وجود دارد که شاید بتوان آن را رقابت و چشم و هم چشمی نامید. بر اساس همین فرهنگ مردم جامعه روزی به دنبال خریدن سکه هستند و روزی دنبال خرید ارز و مدام از بازاری به بازار دیگر کوچ می کنند. اینگونه هیجانات دارای مدل ریاضی نیست بلکه مدلی است که مردم خواستار پیشی گرفتن از یکدیگر هستند و به نوعی راهپیمایی سوداگرانه و تظاهرات اقتصادی انجام می دهند.

وی بیان داشت: متاسفانه تبعات منفی این موضوع گسترده است. تا زمانی که در بازارهای اقتصادی کشور هیجان وجود داشته باشد مردم از لحاظ روانی در آرامش نیستند و دولت موظف به بازگرداندن آرامش به مردم است و تنها راه اساسی آن مدیریت درست و تعریف شده سرمایه های مردم است. قطعا اگر سود سپرده های بانکی به 20 درصد افزایش نمی یافت اکنون سرمایه بیشتری وارد بازار مسکن می شد و بدون شک این صنعت با آشفتگی همراه می شد. بنابراین باید در نظر داشت که در حال حاضر اقتصاد کشور ما باید از التهابات فعلی خارج شود و بعد مسیر خود را بیابد.

او در پایان با تاکید بر حبابی بودن بهای سکه گفت: کدام یک از مولفه ها و شاخص های اقتصادی ما تائید می کند که بهای سکه باید بالاتر از دو میلیون تومان باشد؟ این تحلیل ها در چارچوب بررسی های اقتصادی نمی گنجد و تنها یک دلیل دارد و آن هم وجود التهاب و هیجان در بازار است. در ابتدا اقتصاد کشور ما باید ریکاوری و تعادل سازی شود و سپس مردم به دنبال سرمایه گذاری در بازاری مناسب باشند. در حال حاضر مردم دقیقا نمی دانند که باید به دنبال چه باشند و کدامیک از بازارها برای سرمایه گذاری مناسب تر است.