پیش فروش سکه متوقف می شود ؟ / جذب ٠.۵ درصد از نقدینگی کشور در ازای از دست دادن ١٣.١ تن از ذخایر طلا!!

بورس24 : در پی اجرای برنامه یکسان سازی نرخ ارز از سوی دولت که از 21 فروردین ماه آغاز شد، بانک مرکزی دور جدید پیش فروش سکه را در سررسیدهای یک ماهه، سه ماهه، 6 ماهه، 9 ماهه، یک ساله، 18 ماهه و دو ساله آغاز کرد که تا کنون پیش فروش سررسیدهای یک و سه ماهه متوقف شده است.

آمارها نشان می دهد که از ابتدای آغاز دور جدید پیش فروش سکه تاکنون حدود 5 میلیون قطعه سکه در شعب بانک مرکزی پیش فروش شده که از این تعداد حدود یک پنجم آن یعنی تقریبا یک میلیون قطعه سکه مربوط به سررسید یک ماهه است و مابقی به سررسیدهای بلندمدت تر اختصاص دارد.

وزن هر سکه تمام بهار آزادی حدود 8 گرم و 133 سوت است اما با توجه به این که طلای خالص برای شکل پذیری به همراه سایر فلزات مانند مس به صورت آلیاژ ضرب می شود، بنابراین صرفنظر از میزان ناخالصی های آن، به ازای هر قطعه سکه حدود 7 گرم و 3 سوت طلا مورد نیاز است.

بر اساس اظهارات مقامات بانک مرکزی پاسخ به تقاضای پیش فروش سکه یک ماهه نیازمند ضرب 27 هزار سکه بهار آزادی در هر روز است و برای این که تعهدات پیش فروش سکه سه ماهه نیز پاسخ داده شود به صورت روزانه 13 هزار و 300 قطعه سکه در روز باید ضرب شود. با توجه به وزن هر قطعه سکه این میزان از تعهدات بانک مرکزی برای پیش فروش دوره یک ماهه نیازمند حدود 7.3 تن و برای سه ماهه حدود 5.8 تن طلا از ذخایر کشور را در بر خواهد گرفت.

بنابراین به طور کلی پیش فروش سکه با سررسید سه ماهه و کمتر از آن بیش از 13.1 تن از ذخایر طلای بانک مرکزی را آب خواهد کرد. با توجه به این که بانک مرکزی هدف اصلی خود را از آغاز پیش فروش سکه جذب بخشی از نقدینگی سرگردان جامعه و سر و سامان دادن به بازار ارز اعلام کرده حال سوال مهم این است که آیا این میزان از نقدینگی جذب شده توانسته از التهابات بازار ارز جلوگیری کند یا این که مانند داروهای مسکن به صورت مقطعی و در بازه زمانی کوتاه مدت عمل خواهد کرد؟

اگر متوسط قیمت هر سکه پیش فروش شده را یک میلیون و 400 هزار تومان در نظر بگیریم با توجه به آماری که در خصوص پیش فروش 5 میلیون سکه منتشر شده، نقدینگی جذب شده تا کنون به 7 هزار میلیارد تومان رسیده است. اما این مبلغ در قیاس با نقدینگی 1،500 هزار میلیارد تومانی کشور که اخیرا اعلام شده بود مبلغ قابل توجهی نیست. حال سوال مهم این است که با توجه به این که دولت برای جذب این میزان از نقدینگی کشور که کمتر از 0.5 درصد از آن را در بر گرفته، باید بیش از 13.1 تن از ذخایر کشور را آب کند و به نوعی از دست بدهد آیا این اقدام عاقلانه و موفق بوده؟ آیا بهتر نبود دولت برای جذب نقدینگی سرگردان در جامعه و جلوگیری از التهابات بیشتر ارزی این نقدینگی ها را به سمت بازاری مطلوب و مناسب مانند بورس هدایت می کرد تا علاوه بر مهار نقدینگی به تقویت و افزایش سرمایه های شرکت ها و در کنار آن به افزایش تولید و اشتغال نیز کمکی کرده باشد؟

دولت راه نادرستی را در پیش گرفته

دکتر محمد قلی یوسفی عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی درباره این موضوع به بورس24 گفت: مشکلی که طی سال های مختلف در کشور ما به وجود آمده و بر روی هم انباشته شده یک دلیل خاص ندارد بلکه مجموعه ای از عوامل دست به دست هم داده اند و اقتصاد کشور را به این وضعیت رسانده اند. متاسفانه راه حلی که دولت در خصوص پیش فروش سکه در پیش گرفته روش درستی نیست ، اما سوال این است که آیا راه دیگری برای حل این مشکل وجود دارد؟

عواقب گردش ناسالم پول در کشور

او افزود: پاسخ این پرسش این است که بله دولت می توانست سیاست دیگری را برای جذب نقدینگی در پیش گیرد اما متاسفانه فشارهای اقتصادی به گونه ای است که مردم ترجیح می دهند در بخش هایی سرمایه گذاری کنند که بیشترین بازدهی را داشته باشد و به تصور آن ها بازار سکه می توانست این ویژگی را داشته باشد.

وی ادامه داد: متاسفانه روش هایی که دولت ها طی سال های مختلفی در پیش گرفته اند و با کمک آن ها سعی در کنترل قیمت ارز و سکه داشتند این بود که به صورت عامرانه از این امر جلوگیری کنند اما با وجود این که این روش هیچ گاه موفق نبوده دولت فعلی نیز همین روش را در پیش گرفت.

این استاد اقتصاد بیان داشت: واقعیت دردناک جامعه ما این است که مردم هم شرایط کلی کشور را به خوبی می دانند و هم از وضعیت بین المللی کشور ما به درستی آگاهی دارند و همین امر موجب شد تا برای سرمایه گذاری امن تر و کسب سود بیشتر به سمت پیش فروش سکه جذب شوند.

یوسفی با اشاره به گردش ناسالم نقدینگی در کشور ما تصریح کرد: موضوع مهم که باید به آن توجه داشت این است که نقدینگی که مردم برای پیش خرید سکه پرداخت کرده اند از کجا آمده و صرف چه کاری شده است؟ این نقدینگی از بانک ها به سمت پیش فروش سکه سرازیر شده است. یعنی از سرمایه گذاری بلند مدت به سمت سرمایه گذاری کوتاه مدت رفته که این یک نوع گردش ناسالم پول است.

دولت باید سیاست عامرانه کنترل بازار را متوقف کند

او ادامه داد: اگر بازار دیگری برای مردم جذاب بود و با منبع درآمد مطمئنی همراه بود قطعا سرمایه ها به سمت سکه و دلار هدایت نمی شد اما متاسفانه شرایط اقتصادی کشور به مرحله ای رسیده که مردم ضمن آن که در فکر کسب بازدهی بیشتر هستند به نجات کالا و پول خود نیز می اندیشند. به عنوان مثال اگر سهام شرکت ها و سرمایه گذاری در آن ها به مردم بازدهی بیشتری می داد نقدینگی به سمت بازار اوراق بهادار هدایت می شد. در این صورت هم جامعه منتفع می شد و هم مردم سود بیشتری می بردند. اما متاسفانه بازدهی نسبی بخش ها به ضرر تولید است و به نفع تجارت پول. در نتیجه سرمایه ها به سمت بازارهای زودبازده و نقد هدایت می شود.

وی در پایان ضمن تاکید بر این موضوع که سیاست عامرانه کنترل بازار از سوی دولت سیاست نادرستی است اذعان داشت: پیش بینی می شود که دولت نتواند به راهی که در پیش گرفته ادامه دهد و احتمالا پیش فروش سکه را متوقف خواهد کرد. از سوی دیگر شرایط کشور به گونه ایست که بهتر است برای اینکه وضعیت از شرایط کنونی نامطلوب تر نشود روش عامرانه و دستوری کنترل بازار ارز و سکه را متوقف کند و سیاست عاقلانه ای را دنبال کند و روشی را در پیش گیرد که بازدهی بخش های مختلف اقتصادی نسبت به زمان کنونی تغییر یابد.