دلار کنترل شد ؟ می شود ؟ خواهد شد؟

بورس24 : در پی رشد هیجانی قیمت ارز و تشدید تقاضا در هفته ها و ماه های اخیر بانک مرکزی با تصویب دستورالعمل هایی نسبت به بازگرداندن آرامش در بازار ارز اقدام کرد. نخستین گام بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز جمع کردن دلال های ارز در بازار آزاد بود. اقدامی که موجب سرازیر شدن تقاضاها به سمت صرافی ها شد.بانک مرکزی در گام بعدی اسامی برخی از صرافی ها را به عنوان صرافی های مجاز برای خرید و فروش ارز معرفی کرد. این امر موجب تشکیل صف های طولانی در مقابل درب صرافی های مجاز شد و نتوانست از موج تقاضا بکاهد. گام سوم بانک مرکزی برای نیل به هدفی که در نظر داشت تصویب یک دستورالعمل جدید بود. اخیرا بانک مرکزی اعلام کرد که از 17 اسفند ماه تنها به متقاضیانی که ویزا و بلیط مسافرت داشته و عوارض خروج را پرداخت کرده باشند ارز دولتی اختصاص خواهد یافت. با وجود این که این اقدام بانک مرکزی شاید بتواند در کوتاه مدت موجب از بین رفتن صف های خرید ارز شود اما همچنان چشم انداز و پیش بینی مردم نسبت به قیمت ارز افزایشی است.

بسیاری از کارشناسان بازار ارز و تحلیلگران اقتصادی نیز با فعالان بازار ارز هم عقیده هستند. به اعتقاد آن ها قیمت ارز در سال 97 نیز افزایش خواهد داشت. حال باید دید در سال آتی دولت و بانک مرکزی تا چه میزان در کنترل بازار ارز موفق خواهند بود؟

چشم انداز قیمت ارز صعودی است

ابوذر نجمی کارشناس اقتصادی در گفت و گو با خبرنگار بورس24 درباره اقدامات اخیر بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز ابراز داشت: واقعیت امر این است که چشم انداز قیمت ارز از نظر عموم مردم افزایشی است. این پیش بینی در مقایسه با سایر بازارهایی که دارای بازدهی هستند سنجیده می شود و اگر برآورد مردم این باشد که نرخ ارز در قیاس با سایر بازارها بازدهی بیشتری دارد به سراغ آن خواهند رفت.

وی افزود: بانک مرکزی از نظر منابع اسکناس چندان با مشکل مواجه نیست اما از طرفی بانک مرکزی از این موضوع آگاهی کافی دارد که در شرایط فعلی هر میزان اسکناس به بازار تزریق کند بازار پتانسیل جذب آن را خواهد داشت و این امر باعث اتلاف منابع ارزی خواهد شد. بنابراین سعی می کند با ایجاد برخی تغییرات و وضع برخی از دستورالعمل های جدید نسبت به کنترل شرایط اقدام کند. بانک مرکزی در همین راستا حدود یک ماه قبل با جمع آوری دلال ها در پاساژ افشار و فردوسی و پس از آن با بستن برخی از صرافی ها و اعلام این موضوع که هیچ صرافی حق ندارد بالاتر از نرخ اعلامی بانک مرکزی ارزی را به فروش برساند، سعی در کنترل شرایط دارد.

وی اضافه کرد: در واقع تلاش بانک مرکزی در جهت کنترل انتظارات تقاضاست و پاسخ این پرسش که آیا می تواند برای دستیابی به این هدف موفق شود به نظر می رسد مثبت نباشد. حتی اگر این اقدامات موجب کاهش دستوری قیمت ارز شود، باز هم مبین کم شدن تقاضا نیست. زیرا این سرمایه گذاران در چنین شرایطی به سمت سایر دارایی هایی که با ارز مشابهت داشته باشد مانند سکه، خواهند رفت و اگر قصد خروج ارز را داشته باشند به سمت حواله کشیده خواهند شد.

آیا بانک مرکزی در کنترل بازار موفق بوده؟

این تحلیلگر بازار ارز با تاکید بر این موضوع که بانک مرکزی چندان نخواهد توانست با چنین اقداماتی بازار ارز را کنترل نماید ، گفت: کنترل تقاضا و به تبع قیمت ارز به این موضوع بستگی دارد که بانک مرکزی و دولت در کنترل عواملی که موجب رشد نرخ ارز شده اند تا چه حد موفق عمل خواهند کرد.

نجمی تصریح کرد: نوسانات اخیر ارز در بازار داخل ریشه در مشکل نقل و انتقالات ارزی در کشورهای چین و امارات دارد و دلیل این هیجانات کم بودن موجودی اسکناس از سوی بانک مرکزی نبود.

وی با تاکید بر این موضوع که بانک مرکزی موجودی کافی برای تقاضای داخلی ارز دارد ، ابراز داشت: مسائل اخیر سبب قاچاق اسکناس به کشورهای همسایه شده و همین موضوع بر تقاضای بازار داخلی تاثیر بسزایی داشته است. اگر بانک مرکزی و دولت بتواند معضل نقل و انتقالات ارزی را در چین حل کرده و برای بازار امارات آلترناتیوهایی مانند کشور عمان یا قطر پیدا کند می تواند در کنترل بازار ارز نقش موثرتری داشته باشد.

نجمی در پایان تاکید کرد: همه برآوردها از افزایشی بودن قیمت ارز در سال آینده حکایت دارد. حال اگر دولت بتواند مشکلات ایجاد شده در نقل و انتقالات ارزی را مرتفع نماید روند افزایشی دلار می تواند به صورت کنترل شده ادامه یابد اما اگر در رسیدن به این هدف ناموفق ظاهر شود ممکن است مسیر افزایشی دلار روند شتابزده ای داشته باشد و سال آینده شاهد جهش مجددی در قیمت ارز باشیم.