درباره وضعیت آتی بازار سرمایه و دلایل رکود بازار سهام

بورس24 : بیش از اینکه مشتاق شنیدن پیش بینی روزهای آتی باشیم، باید وضع کنونی خود و اطراف خود را بشناسیم. مگر نه اینکه وضعت فعلی ما نتیجه عملکرد گذشته ماست؟! 

اگر واقع بین باشیم، باید بپذیریم بازار سهام فعلی مانند فرد بیماری است که با هزار دوا و درمان و دعا و نذر و نیاز سرپا می شود ولی با اندک سرمایی و وزش بادی دوباره در بستر بیماری می افتد. حال باید دید چه عامل یا عواملی بازار سرمایه را تا این حد بی بنیه و ضعیف کرده است؟ 

اگر گمان کنیم، کاهش قیمت و افت اخیر سهام تماما ناشی از اخبار ناخوشایند سیاسی،اقتصادی و اجتماعی دنیای خارجه است، فقط خودمان را فریب داده ایم. در حالی که روند کاهشی و صد البته فرسایشی بورس عقبه ای طولانی و علتی کاملا داخلی دارد. از همان عرضه های اولیه بی وقت ابتدای سال جاری بگیرید تا اخبار ضد و نقیض صنایع مختلف و قوانین و تعرفه های یک هفته ای که چندی بعد خلاف آن اعلام می شد.

تغییر مدام تعرفه های وارداتی و صادراتی، حق مالکانه معادن، تعیین نرخ خوراک پتروشیمی ها که دیگر شبیه به حرف های کوچه بازاری شده، تغییرات قوانین معافیت افزایش سرمایه و مهلت مقرر مربوطه، همه از یک طرف... و برخورد سلیقه ای با قوانین بورسی و گزارش های ارسالی شرکت ها و عدم ثبات رویه و... دست به دست هم داده اند تا فضای بی اعتمادی بر بازار سرمایه حاکم شود که توقف بلند مدت و بی دلیل بسیاری از نمادهای بورسی هم زمان با تسویه حساب اعتباری سهامداران در حکم تیر خلاصی بر پیکر نیمه جان و نحیف بورس بود.

عیب کار نه در تمدید تحریم های 10 ساله علیه ایران و نه در عدم اجرائی شدن کامل برجام و نه مربوط به عملکرد ترامپ در قبال برجام ، عیب از خودمان است از عملکرد خودمان. یک روز بی دلیل پالایشی ها به مدت یکسال بسته می شوند و با تعدیل های منفی بازگشائی می شوند.

یک روز با تغییر نرخ خوراک، شرکت های پتروشیمی به باتلاق می افتند و یک روز هم به دلیل عدم شفاف سازی و عدم آگاهی حسابرس!!! و عدم کنترل قرارداد کذائی فلان شرکت، سهامدار حقیقی می ماند و سهمی که 5 برابر می شود. گاهی هم بخاطر عدم نظارت دقیق بر گزارش ها و خواسته بانک مرکزی، سود بانک ها به ناگاه تبدیل به زیان های باور نکردنی و تاریخی می شود.

بیائید خودمان را گول نزنیم. از قدیم گفته اند: یک کشتی هرگز در طوفانها غرق نمی شود، مگر زمانی که اجازه دهد آب دریا به درونش نفوذ کند. الان زمانی است که از خودی ها و منفعت طلبی ها، ضربه می خوریم نه از بیگانگان.

شاید تحقق بودجه - تک نرخی شدن ارز - سیاست های آتی دولت و حتی قیمت های جهانی - شاخص دلار - طلا - قیمت نفت و توافق اوپک و غیره بر روند آتی شاخص کل بورس مؤثر باشد ولی اینکه الان چه می کنیم و عملکرد فعلی ما تا چه حد منطقی و با ثبات است و تا چه حد می توان روی ثبات این رفتار حساب کرد، بیشتر از هر متغیری بر آینده بازار سرمایه اثر گذار و تعیین کننده است.

وقتی ملاک ما ایجاد فضائی امن جهت سرمایه گذاری نباشد، نه تنها باعث فرار سرمایه از بورس و انتقال وجه نقد به بازارهای موازی و شیوع دلالی خواهد شد، بلکه از انتقال ارز به این بازار و سرمایه گذاری خارجی هم ممانعت به عمل می آورد.

نویسنده: میثم صمدی