افزایش تعداد کدها در اینگونه شرایط از یک سیستم بیمار در بورس کشورمان گواهی می دهد. زیرا تعداد کدهای بورسی که افزایش یافته در طول سال و در بلند مدت هیچگونه فعالیتی ندارند و صرفا در زمان عرضه های اولیه به تکاپو می افتند.
بورس24 : این روزها شاهد دست به دست شدن پیام هایی مبنی بر رکورد شکنی در عرضه های اولیه هستیم. تعداد کدهایی که در هر عرضه اولیه سهام می خرند از قبلی بیشتر می شود و بورس پشت سر هم در حال رکورد زنی است!
شرکت هایی با عیار کوچک در بورس پذیرش می شوند و سهام آنها در بازار سرمایه عرضه می شود. سهمیه هر کد 50 هزار تومان! سود نهایی 10 هزار تومان! شاید اینگونه عرضه ها برای برخی از اقشار جامعه اندکی جذابیت داشته باشد که صرفا برای خرید سهام عرضه اولیه کد بورسی دریافت کرده اند اما آیا برای بازار سرمایه و اهالی آن نیز دستاورد مثبتی به همراه خواهد داشت؟
علیرضا مستقل مدیر سرمایه گذاری شرکت سرمایه گذاری پویا در گفت و گو با خبرنگار بورس24 درباره وضعیت عرضه های اولیه اخیر ابراز داشت: شرایط و چگونگی عرضه های اولیه در ماه های اخیر به سمت تعجب آوری پیش رفته به نحوی که این شرایط آمار قابل افتخاری را برای جامعه بورس در پی ندارد. مدیران بورسی نمی توانند به این عرضه ها به عنوان پروژه ای یاد کنند که از صفر تا صد آن را انجام داده اند و حرکت موفقیت آمیزی را رقم زده اند.
وی افزود: اتفاقا افزایش تعداد کدها در اینگونه شرایط از یک سیستم بیمار در بورس کشورمان گواهی می دهد. زیرا تعداد کدهای بورسی که افزایش یافته در طول سال و در بلند مدت هیچگونه فعالیتی ندارند و صرفا در زمان عرضه های اولیه به تکاپو می افتند. این روند نه تنها هیچ اثر مثبتی بر فعالان بازار سرمایه به همراه ندارد بلکه برای ماهیت بازار سرمایه نیز با تاثیر مثبت همراه نیست.
او با انتقاد از شرکتهای کوچکی که پذیرش می شوند تصریح کرد: اخیرا تعداد شرکتهای با سایز و مارکت کوچک که در بازار پذیرش می شوند افزایش یافته که به دلیل معاملات کم و ماهیت عرضه های اولیه سهام آنها حتی تا 50 درصد هم رشد کرده اند. در مورد برخی از شرکتهای پذیرش شده و بخصوص گذشته آنها ابهاماتی وجود دارد که شاید به درستی نتوان آینده آنها را تحلیل کرد.
فلسفه عرضه اولیه زیر سوال رفته
مستقل در ادامه به هدف از تغییرات ایجاد شده در نحوه عرضه های اولیه اشاره کرد و گفت: قرار بود با تغییر عرضه های اولیه از سیستم مبتنی بر حراج به بوک بیلدینگ تعادلی در این عرضه ها ایجاد شود که سهم با قیمت مناسبی عرضه شود. به طوریکه قیمت عرضه نه بالا باشد و نه پایین اما با این روش فلسفه اولیه عرضه های اولیه زیر سوال رفته است.
وی با بیان اینکه در چنین شرایطی سهامدار عمده بالاترین نفع را می برد افزود: در حالی که اقتصاد کشور در وضعیت رکودی به سر می برد سهامدار عمده با اینگونه عرضه های اولیه از چند میلیارد تا چند ده میلیارد تومان پول نقد بدست می آورد و پس از آن تقریبا دیگر با سهم کاری ندارند.
او بیان داشت: واقعا جای تعجب دارد که اینهمه اصرار برای عرضه های اولیه با این شرایط برای چیست؟ لزومی ندارد که هر شرکتی با هر سایزی در بازار سرمایه پذیرش شود. افزون بر این لزومی هم ندارد که همه این سهام عرضه اولیه ای را خریداری کنند بلکه باید با تحلیل و در صورت ارزنده بودن نسبت به خرید آنها اقدام کرد. به نظر می رسد زمان آن رسیده تا در نحوه و شرایط عرضه های اولیه تجدید نظر صورت گیرد.
4 اشکال اساسی در عرضه های اولیه اخیر
مدیر سرمایه گذاری شرکت سرمایه گذاری پویا در ادامه به چند ایراد اساسی درباره عرضه های اولیه اخیر اشاره کرد و تاکید داشت: اینگونه عرضه های اولیه دارای معایب زیادی است. اول اینکه عرضه های اولیه با سرعت زیادی همراه شده و فاصله زمانی آنها از یکدیگر به شدت کم شده است. دوم اینکه مارکت شرکت ها کوچک است بنابراین اگر اینگونه عرضه ها متوقف نمی شود لازم است که روش عرضه آنها اصلاح شود. سوم اینکه مکانیزم قیمت گذاری عرضه های اولیه باید تغییر یابد و چهارم روش عرضه های اولیه است که لازم است تغییر یابد.
او اضافه کرد: راهکارهای زیادی در این باره وجود دارد. عرضه های اولیه بخصوص از فردای روز عرضه می توانند مانند سهام بازار پایه ای معامله شوند به نحوی که قیمت را باز بگذارند تا خریدار و فروشنده در صورت تمایل معامله کنند. لازم هم نیست که در بازه زمانی کوتاه مدت به نتیجه برسند و حتی اگر این معاملات در بازه زمانی چند ماهه طول بکشد اشکالی ندارد. مزیت این روش این است که تحلیل وارد معاملات می شود.
او به بازه نوسان یک درصدی عرضه اولیه فولاد کاوه جنوب اشاره کرد و گفت: پیش تر بازه زمانی که برای عرضه اولیه در نظر گرفته می شد بین 5 تا 10 درصد بود. اگر چه همین بازه نیز جذابیت چندانی برای خرید ندارد زیرا فعالان بازار سرمایه که برای 5 یا 10 درصد سهمی را نمی خرند. اما در خصوص کاوه شاهد آن بودیم که بازه نوسانی 1 درصد در نظر گرفته شد که واقعا جای تعجب دارد.
مستقل در ادامه به گذشته نقبی زد و اظهار داشت: در سالهای گذشته عرضه اولیه فارس بدلیل وجود اختلاف نظر بین خریدار و عرضه کننده درخصوص قیمت سهم بدون خریدار ماند و عرضه کننده مجبور به پایین آوردن قیمت سهم شد و در نهایت خریدارها برنده این معامله بودند. اما بیمه دانا ضرر سنگینی به سهامداران زد و روش عرضه آن تقریبا مشابه عرضه های امروزی بود که در ادامه اصلاح شد. به نظر می رسد در چند هفته اخیر رفت و برگشتی به سالهای قبل داشتیم. اینگونه عرضه ها باید اصلاح شوند و حالت بهینه ای برای عرضه ها انتخاب شود که ضمن در نظر گرفتن منافع سهامدار خرد منفعت بازار سرمایه را نیز به همراه داشته باشد.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.