بورس دلیل رد صلاحیت خریداران ایرالکو را اعلام کرد / حکایت کفش سیندرلا و آلومینیوم ایران!

بورس24 : داستان خرید بلوک "فایرا" ما را به یاد «کفش سیندرلا» می اندازد که به پای هیچ یک از دختران شهر «به جز سیندرلا» نرفت. حال باید منتظر ماند و تماشا کرد که این خریدار خوشبخت بلوک "فایرا" چه کسی است و به قولی؛ این کفش به پای چه کسی اندازه می شود؟ چیزی که در دل این داستان نهفته، این است که ، خواهرهای نا تنی سیندرلا انگشتان خود را بریدند تا کفش ها اندازه پایشان شود، اما موفق نشدند کفش را به پا کنند.

بلوک شرکت آلومینیوم ایران پس از سه بار عرضه هنوز بدون مشتری مانده است.البته همه این معاملات انجام شده از سوی فروشندگان و سهامدار عمده بدون مشکل بوده و تنها مشکل معامله در این شرکت از سوی خریداران است.

"وتوصا" سهامدار عمده "فایرا" که از سال 94 قصد واگذاری بلوک "فایرا" را داشت و حتی آگهی عرضه عمومی آن را در بورس منتشر کرده بود، به دلیل توقف نماد امکان انجام معامله در مقطع زمانی مزبور را پیدا نکرد.پس از بازگشایی نماد "فایرا"، شرکت توسعه صنعتی ایران 15 درصد از سهام آلومینیوم ایران را به قیمت هر سهم 861 ریال در تاریخ 12 شهریور یکجا و نقد عرضه نمود، که معامله انجام نشد.

برای بار دوم، در 4 مهرماه عرضه بلوک "فایرا"به قیمت پایه 1290ریال باز هم ناموفق ماند و این بلوک معامله نشد. این بار بلوک "فایرا" در قیمت 1840 ریال قرار است توسط شرکت سرمایه گذاری مهر اقتصاد ایرانیان عرضه شود، که البته بعید است معامله به نتیجه مطلوب برسد و کفش " فایرا" همچنان به دنبال مالک خود می گردد!!!!!!

هیجان داستان از جایی شروع می شود که خریداران این سهم معتقدند معامله هیچ گونه مشکلی ندارد و تمام قواعد این معامله رعایت شده است، در حالی که سازمان بورس در هیچ یک از این سه عرضه اخیر «مهر تایید» بر صلاحیت خریداران نزده است. البته بارها گفته شده که سهامدارعمده و یا به نوعی فروشنده مشکلی ندارد و همه موارد به خریداران معامله بر می گردد.

خواهران سیندرلا یا خریداران "فایرا" را بشناسیم

گفته می شود که شرکت های سرمایه گذاری، سهام شرکت ها را بعضا بدون اهداف کنترل مدیریتی و تنها با هدف دریافت سود بدون دخالت در اداره شرکت خریداری می نمایند و این موضوع می تواند به عنوان محدودیت برای این شرکت ها در خرید سهام کنترلی در معاملات محسوب شود. اولین خریدار " فایرا" که از سوی سازمان بورس نتوانست تاییدیه تصاحب "کفش طلای سیندرلا " یا "فایرا"ی خودمان را کسب نماید ، شرکت سرمایه گذاری ملی ایران بود که به دلیل محدودیت در خرید سهام مدیریتی مورد تایید واقع نشد. این در حالی است که در 9آذر سال گذشته زمانی که سرمایه گذاری خوارزمی ۱۴.۷ درصد از سهام سیمان خزر را عرضه نمود، این "ونیکی " بود که به عنوان خریدار سهم را از آن خود کرد. در نتیجه اولین تناقض در رد صلاحیت یک خریدار به وجود می آید. این که چرا در خصوص معامله قبلی این حساسیت وجود نداشت و اساسا بر اساس کدام مقررات این شرکت یک بار در انجام یک معامله تایید و بار دیگر رد می شود،علامت سوال ماجراست...

نکته مهم اینجاست که محدودیتی که سازمان بورس در خصوص شرکت های سرمایه گذاری از آن سخن می گوید و به واسطه آن سرمایه گذاری ملی را رد صلاحیت کرده است اساسا مربوط به بندی از اساسنامه شرکت های سرمایه گذاری است که این شرکت ها را مکلف می کند تا حداقل نیمی از دارایی های خود را به سرمایه گذاری های خرد یعنی فاقد اثر گذاری بالا از طریق دارا بودن عضویت هیات مدیره اختصاص دهند و مابقی می تواند حتی در سرمایه گذاری های کنترلی به کار گرفته شود. به این ترتیب محدودیت خرید بلوک 15 درصدی سهام بر اساس هیچ یک از بندهای اساسنامه قابل استنتاج نیست!

یکی دیگر از خریداران مشمول رد صلاحیت، سهامداران حقیقی شرکت توسعه معادن جنوب هستند که با وجود مسئولیت محدود شان، طی معامله ای که توسط همین ناظر و همین مجری تایید شد، آن هم برای یک معامله بیش از هزار میلیارد تومانی با شرایط اقساط پنج ساله ، مالک "ونیکی "شدند اما حالا برای معامله حدود 100 میلیارد تومانی دیگری که به مراتب کوچکتر است و ظرف 18 ماه اقساط آن تسویه می شود و حتی اثر کنترلی بر شرکت ندارد، رد صلاحیت می شوند.

در این بین خریداران حقیقی و حقوقی دیگری وجود دارند که به دلایل مختلفی ازجمله « نقص در مدارک، نداشتن تمکن مالی، نبود نقدینگی کافی و یا وجود داشتن ارزش کل ثمن معامله در حساب بانکی با وجود نقد و اقساط بودن معامله» نتوانستند « تک لنگه کفش "فایرا"» را از آن خود کنند.

روز گذشته اما دبیر سندیکای آلومینیوم در گفت و گو با فارس از شائبه ایجاد انحصار به عنوان دلیلی برای عدم انجام معاملات ایرالکو پس از چند بار عرضه خبر داده بود.

مشکل پادشاه با «خواهران سیندرلا یا خریداران "فایرا"» چیست؟؟

دقیقا مشخص نیست چه دلایلی موجب شده ، دولت و به نوعی در این معامله سهام عدالت دست به عصا حرکت کند ، یا در مورد خریداران حساسیت زیادی به خرج دهد. یا شاید هم دولت عزمی برای صدور مجوز ورود بخش خصوصی و یا اشخاص حقیقی به این سهم را ندارد و ترجیح می دهد با سهامدارن با «دیسیپلین» خارجی و بدون حاشیه "وتوصا" تا ابد در یک مسیر باشد.

در همین رابطه علی صحرایی، معاون بازار شرکت بورس تهران در خصوص موضوع عرضه بلوکی پی در پی شرکت آلومینیوم ایران و عدم انجام معامله به خبرنگار بورس24 گفت: توصیه می کنم، ضوابط انجام معاملات عمده را بررسی کنید. به این جهت که متوجه شوید هر معامله ای می تواند به دلایل مختلفی دچار ابهام شده و ابطال گردد و یا صلاحیت خریدار مورد تایید نباشد.

وی ادامه داد: ما اطلاعات لازم را به سازمان بورس هم ارائه داده ایم و در این خصوص سازمان هم مطلع است.

در ادامه محسن خدابخش مدیر نظارت بر بورس ها و بازارهای سازمان بورس و اوراق بهادار به خبرنگار بورس24 گفت: اگر خریدار طبق ضوابط معاملات عمده ، یکی از بندهای معامله را رعایت نکند معامله انجام نخواهد شد.

وی ادامه داد: حتی اگر هزار بار هم عرضه انجام شود و خریدار طبق ضوابط عمل نکند ، صلاحیت خریدار رد می شود.

وی در پاسخ به این سوال که آیا دولت با توجه به سیاست های خود مبنی بر عدم ورود سهامدار حقوقی و حقیقی جدید به این شرکت به سازمان فشار می آورد؟ گفت: ما در بررسی های خود هیچ شخصی حتی دولت را نیز دخالت نمی دهیم ولی دولت هیچ گاه نمی گوید که این سهم را عرضه کنید یا بالعکس عرضه نکنید. قاعده ای که گذاشته ایم باید همه رعایت کنند.

خدا بخش در پاسخ به این که چرا "ونیکی" در معامله بلوکی اول به عنوان خریدار رد صلاحیت شد در حالی که این شرکت ماه های قبل از این معامله بلوک مدیریتی سیمان خزر را با همان مکانیزم تصاحب نمود؟ گفت: "ونیکی" در معامله بلوکی "فایرا" به دلیل این که یک شرکت سرمایه گذاری به حساب می آید ، نمی تواند سهام بلوکی مدیریتی را خریداری نماید. اما این که چرا در گذشته این اتفاق افتاد بنده اطلاعی ندارم و باید در این خصوص بررسی بیشتری انجام شود.

وی در خصوص این که چرا اهلیت برخی خریدارن به دلیل عدم وجود تمام پول معامله در حساب بانکی رد شده ، گفت: همه موارد باید در صورت های مالی شرکت منعکس شود و اگر صورت های مالی حقوق صاحبان سهام خریدار ثمن کل معامله را پوشش ندهد با توجه به موارد پول شویی صلاحیت خریدار قابلیت تائید ندارد و باید پول مشخص باشد که از کجا وارد شرکت می شود.

در هر حال به نظر می رسد به دلیل موانعی که منشا آن مشخص نیست فرآیند معامله بلوکی سهام ایرالکو به عنوان شفاف ترین و عادلانه ترین روش واگذاری بلوک های سهام مسدود شده است؛ روندی که خود می تواند با ایجاد اخلال در تحقق فرآیند واگذاری سهام، منافع مشروع طرفین را محدود کند و به ذی نفعان مربوطه از جمله دارندگان سهام خرد در یکی از عرضه کنندگان این سهم (وتوصا) لطمه بزند.