نگاه ویژه فولادسازان به محصولی که ناگهان قیمتش ١٠ برابر شد/ اهمیت الکترود در چرخه تولید فولاد کشور چقدر است؟

بورس24 : الکترود ماده ای با ساختار کربن کریستالی است و به دلیل همین ساختار مولکولی قادر به انتقال جریان الکتریکی و تحمل دمای بالاست. در کوره های ذوب فلز که اساس کار آنها بر ایجاد قوس الکتریکی است از این ماده برای انتقال جریان الکتریکی داخل کوره استفاده می شود.

در کشور ما بجز کارخانه ذوب آهن اصفهان سایر فولادسازها برای تولید محصولات خود از روش قوس الکتریکی استفاده می کنند. زیرا در مراحل تولید به روش قوس الکتریک از سوخت گاز استفاده می شود و با توجه به اینکه بهای گاز در کشور ما نسبتا پایین است دارای توجیه اقتصادی است. بنابراین همه کارخانه ها بجز ذوب آهن از الکترود استفاده می کنند. اما کارخانه ذوب آهن اصفهان با توجه به استفاده از روش کوره بلند در تولید محصولات خود نسبت به استفاده از الکترود بی نیاز است.

میزان نیاز کارخانه ها به الکترود با توجه به کیفیت الکترودهای گرافیتی متفاوت است. در برخی از کارخانه ها به ازای هر تن تولید 2.5 کیلو و در برخی دیگر بین 3 تا 3.5 کیلو الکترود مصرف می شود. بنابراین می توان گفت به طور کلی میانگین نیاز کارخانه ها به الکترود گرافیتی حدود 2.5 تا 3 کیلو به ازای هر تن تولید می باشد.

در بین کارخانه های فولادی، فولاد مبارکه اصفهان نسبت به فولاد خوزستان از الکترود باکیفیت تری استفاده می کند. اما معمولا شرکتها در صورت های مالی خود مقدار مصرف واقعی الکترود و میزان ذخیره آن را اعلام نمی کنند و معمولا آن را در ردیف هزینه های سربار یا مواد مصرفی یا سایر اعلام می کنند و به صورت مجزا و مشخص اطلاعاتی در این مورد منتشر نمی کنند.

در بین شرکتهایی که در بازار سرمایه فعال هستند شرکتهای فولاد مبارکه اصفهان، فولاد خوزستان، مجتمع فولاد خراسان، فولاد آلیاژی ایران، آهن و فولاد ارفع و فولاد هرمزگان جنوب برای تولید شمش فولادی از روش قوس الکتریک استفاده می کنند. بنابراین به الکترود نیاز دارند.

در میان این شرکتها فولاد مبارکه اصفهان بالاترین نیاز را به الکترود دارد. فولاد خوزستان و خراسان نیز در رتبه های بعدی قرار دارند.

پیش از این الکترود بهای چندانی نداشت. به طوریکه قیمت الکترود به ازای هر تن حدود 20 تا 30 هزار تومان بود. اما اخیرا دلایلی موجب شد تا قیمت الکترود گرافیتی به طور ناگهانی با جهش قابل توجهی همراه شود که این جهش در حدود 900 درصد بود و همین باعث شد الکترود در صنعت فولاد ایران ناگهان نقل محافل شود و مورد توجه قرار گیرد.

کاهش حجم تولید کک سوزنی از سوی چینی ها باعث شد تا الکترود گرافیتی با کاهش تولید مواجه شود. چینی ها که 40 درصد از الکترود جهان را تامین می کنند نسبت به کاهش عرضه آن اقدام کرده اند. مجموع تولید الکترود در دنیا 1.3 میلیون تن است. مسایل زیست محیطی موجب شده تا چین 200 هزار تن از تولید الکترود خود بکاهد.

الکترود گرافیتی در کل دنیا تنها در سه یا چهار کشور تولید می شود که چین یکی از آنهاست. کشور ما نیز یکی از مصرف کنندگان و واردکنندگان الکترودهای گرافیتی است اما بر اساس برنامه ریزی های انجام شده طی سالهای آینده ایران نیز به یکی از تولیدکنندگان این ماده تبدیل می شود. نیاز صنعت فولاد کشور ما در حدود 45 هزار تن در سال است بنابراین ایجاد چنین کارخانه ای ضروری است.

در حال حاضر پروژه الکترود گرافیتی اردکان در دست اجراست و پیش بینی شده که اواخر سال 1396 یا اوایل سال 1397 به بهره برداری برسد. این طرح که موافقتنامه آن در سال 1381 امضا شد در استان یزد واقع شده و هدف از اجرای آن احداث کارخانه تولید الکترود گرافیتی با قطرهای 500 و 600 میلیمتر و مغزی های مربوطه می باشد. پیش بینی شده ظرفیت تولید این طرح برابر با 30 هزار تن در سال باشد که از محصولات آن در کوره های قوس الکتریکی استفاده خواهد شد.

سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران و شرکت فولاد مبارکه اصفهان از سهامداران عمده این شرکت محسوب می شوند. شرکت های چادرملو، گل گهر، فولاد خراسان و فولاد هرمزگان جنوب نیز از دیگر سهامداران پروژه الکترود اردکان به شمار می روند.