اطلاعاتی درباره برخی از اوراق مهم فرابورس

بهای برخی از اوراق بازار فرابورس با وجود اینکه داراری بازارگردان هستند به کمتر از قیمت اسمی کاهش یافته است. مانند اوراق مشارکت مشهد و اوراق مرابحه فولاد مبارکه. سوالی که پیش می آید این است که چه نظارت هایی در این خصوص انجام می شود؟ چرا بازارگردان ها از ریزش قیمتی زیاد این اوراق جلوگیری نمی کنند؟

محسنی معاون عملیات و نظارت بازار فرابورس توضیحاتی را درباره افت قیمتی برخی از اوراق بازار فرابورس به کمتر از قیمت اسمی به خبرنگار بورس24 ارایه کرد. وی گفت: روش عملیات بازارگردانی تعدادی از اوراق بهادار که شامل مشارکت، اجاره و مرابحه هستند مبتنی بر حراج انجام می شود. در این دستورالعمل بازارگردان ملزم است که ثبت سفارش خرید و فروش را با رعایت دامنه مظنه مجاز و سفارش انباشته تعیین شده انجام دهد. این فعالیت توسط فرابورس مورد نظارت قرار می گیرد اما نکته مهم این است که انجام بازارگردانی لزوما به معنی تضمین کف قیمت مشخصی نیست. در مورد این اوراق علیرغم اینکه بازارگردان تعهدات خود را در خصوص بازارگردانی انجام می دهد اما در مورد کف قیمتی تعهدی ندارد.

وی ادامه داد: قیمت اوراق با درآمد ثابت و صکوک همراه با تغییر نرخ بازده قیمت اوراق متغیر خواهد بود. نرخ بازده اوراق متاثر از نرخ های بازدهی ابزارهای سرمایه گذاری در بازارهای جایگزین است. به همین دلیل در برخی از مواقع احتمال افت قیمتی اوراق به زیر قیمت اسمی وجود دارد. تنها در صورتی که بازارگردان کف قیمتی را مشخص کرده و متضمن آن شده باشد این اتفاق رخ نخواهد داد.

او با بیان مثالی در همین باره افزود: برای مثال کف قیمتی اوراق رایان، سکرد 98، سایتل و سایپا تضمین شده اند و مابقی مبتنی بر حراج هستند. به غیر از این اوراق نام برده شده اوراق هایی که به صورت مذاکره ای هستند نیز کف قیمتی اسمی تضمین شده دارند اما در مابقی اوراق کف قیمتی تضمین شده نیست.

پایان مهلت شفاف سازی شرکتهای بازار پایه

در ادامه از محسنی درباره شرایط شرکتهای بازار پایه که به آنها مهلتی برای ارایه گزارش و شفاف سازی داده شده پرسیدیم. وی ضمن تشریح کامل وضعیت این شرکتها و پروسه ای که باید طی کنند گفت: بر اساس اطلاعیه فرابورس که در تاریخ 8 اسفند 95 منتشر شد طبقه بندی شرکتها در بازار پایه باید بین پایه الف، ب و ج مشخص شده باشد. شرکتهای بورس، فرابورس،‌ بورس انرژی و بورس کالا در بازار پایه الف قابل معامله اند. در خصوص بازار پایه ب و ج استنباط این دسته بندی به این صورت بود که ضمن داشتن ضریب نقدشوندگی بالا موارد مربوط به افشای اطلاعات را رعایت کرده باشند. به این معنی که از نظر اطلاعاتی شفافیت بالایی داشته باشند.

محسنی اظهار داشت: برای اینکه فرصتی به شرکتهایی که در تابلوی ج بازار پایه هستند داده شود در آن مقطع زمانی به صورت موقت در تابلوی ب درج شدند. تا تاریخ 31 مرداد 1396 به آنها این فرصت داده شد که ناشران آنها موارد مورد نظر را تامین کنند تا در تاریخ اعلام شده مجددا مورد بررسی قرار گیرند. اگر ناشران دو شرط اصلی یعنی ضریب نقدشوندگی بالا و افشای اطلاعات را رعایت کرده باشند در تابلوی ب باقی خواهند ماند و در غیر این صورت به تابلوی ج منتقل خواهند شد.

او با اشاره به نحوه معاملات تابلوی ج بازار پایه گفت: معاملات در تابلوی ج به این صورت است که دو مرحله آپشن در ساعت 9 صبح و 12:30 ظهر وجود دارد و در بین فواصل این زمان های معین شده معاملات بر اساس آخرین قیمت انجام می شود.

اوراق اسناد خزانه اسلامی و نحوه قیمت گذاری آنها

در ادامه از محسنی درباره اوراق خزانه پرسیدیم. وی گفت: در حال حاضر 5 اسناد اوراق خزانه در بازار معامله می شود. اوراق اسناد خزانه اسلامی با سررسید 13 شهریور 96 با نماد اخزا 9، اسناد خزانه اسلامی با سررسید 23 مرداد 96 با نماد اخزا 8، اسناد خزانه اسلامی با سررسید 2 مرداد 96 با نماد اخزا 7،‌ اسناد خزانه اسلامی با سررسید 24 مهر 96 با نماد اخزا 11 و اسناد خزانه اسلامی با سررسید 3 مهر 96 با نماد اخزا 10.

وی با اشاره به نحوه قیمت گذاری اوراق خزانه اظهار داشت: به صورت کلی روش عرضه های اسناد خزانه اسلامی بر اساس روش اولیه یعنی بر مبنای عرضه و تقاضاست.

نرخ سود اوراق خزانه چقدر است؟

او ادامه داد: اوراق اسناد خزانه اسلامی بابت تسویه بدهی های دولت به طلبکاران منتشر می شود. بر اساس مبلغ اسمی یک میلیون ریالی که در زمان سررسید همان مبلغ پرداخت می شود. پس این اوراق نرخ سودی ندارند و درصدهایی که در سامانه فرابورس اعلام شده نرخ مطلوبی است که دارنده اوراق حاضر شده با کمتر از نرخ سررسید این اوراق را بفروشد.

او درباره نحوه پرداخت وجوه حاصل از فروش این اوراق توسط دولت گفت: افرادی که دارنده اوراق خزانه اسلامی هستند باید حساب بانکی متمرکز خود را به همراه شماره شبا به کارگزاری مورد نظر خود اعلام کنند و کارگزار این شماره حساب ها را به شرکت سپرده گذاری مرکزی اعلام خواهد کرد. وجوه حاصل از فروش بر اساس شماره حساب هایی که از طریق دارندگان اوراق اعلام شده توسط شرکت سپرده گذاری به دارندگان اوراق پرداخت می شود. در صورتی که فردی شماره حساب خود را اعلام نکرده باشد مبالغ نزد سپرده گذاری مرکزی نگهداری می شود تا زمانی که فرد نسبت به دریافت وجه حاصل از فروش اوراق اسناد خزانه اقدام نماید.