تورم در راه است / روایت یک مدیرعامل تامین سرمایه از تورمی که می تواند نرخ های سود بالای بانکی ایجاد کند...

"دوباره ایران" شعار دولت جدید است که در دوره یازدهم نیز ریاست جمهوری اسلامی ایران را برعهده داشته است. این دولت منتخب مردم، در برنامه اقتصادی خود به مشکلات مالی و پولی و بازار سرمایه اشاره کرده و نقشه راه اصلاح نظام بانکی شامل را در دو برنامه «اصلاح مقدماتی نظام بانکی» و «اصلاحات بنیادین» خلاصه نموده است. برنامه اصلاحی در فاز اول مبتنی بر پنج محور اصلی، تقویت نقش نظارتی بانک مرکزی، سیاست‌ گذاری پولی، بهبود محیط کسب‌وکار بانکی، انضباط مالی دولت، افزایش قدرت وام‌ دهی بانک‌ با سه هدف بهبود وضعیت جریان نقد، کاهش انجماد دارایی‌ ها و افزایش پوشش ریسک طراحی‌ کرده است. همچنین دولت جدید به بازار سرمایه و نقش آن اشاره داشته و عنوان می کند که نقش بازار سرمایه در تامین مالی تولید با توجه به بانک‌ محور بودن اقتصاد ایران طی سال‌ های گذشته بسیار محدود بوده و ضروری است این بازار نقش بیشتری را در تامین منابع برای سرمایه‌ گذاری، به ویژه در بنگاه‌ های بزرگ، ایفا کنند. لذا، سیاست قطعی دولت دوازدهم، تقویت این نهاد به منظور نقش‌آفرینی مؤثرتر در روند توسعه اقتصاد ملی است. این در حالی است که طی چهار سال گذشته تورم مهار شده و رکود حاکم بر اقتصاد در جامعه به سمت کاهش است. حال باید دید با این برنامه و نقشه را اولویت اقتصادی دولت چیست؟ بازار سرمایه چگونه می تواند به دولت در دسترسی به اهداف اقتصادی کمک کند. در همین خصوص با ولی نادی قمی ، مدیر عامل شرکت تامین سرمایه نوین به گفت و گو نشستیم.

*اولویت اقتصادی دولت دوازدهم چیست؟

با توجه به برنامه دولت دوازدهم با شعار "دوباره ایران" به نظر می­رسد که اولویت­های دولت دوازدهم مطابق با سلیقه مردم در زمینه اقتصادی است. در زمینه اقتصاد بنظر می­رسد که اولویت اصلی اصلاح نظام بانکی در جهت حفظ دست آورد دولت در زمینه تورم تک رقمی است.

بنظر اغلب کارشناسان اقتصادی اصلاح سود بانکی در صدر امور مربوط به اصلاح نظام بانکی قرار دارد.

*به نوعی شاهد کاهش نرخ سود بانکی هستیم؟

طی چند سال اخیر که شاهد کاهش تورم و تک رقمی شدن آن هستیم متاسفانه نرخ سود بانکی کاهش نیافته است. در حال حاضر حتی بانک های بزرگ و صرفا دولتی نرخ­های سود بالای 20 درصد را پیشنهاد می دهند که با توجه به معافیت­ مالیاتی سود سپرده­ ها، یعنی بازده 30 درصدی بدون دردسر که این موضوع برای تولید کشور بسیار گران تمام می­شود و انگیزه برای تولید و سرمایه­گذاری مولد را سرکوب می­کند.

*راه حل چیست؟

بهای تمام شده پول برای بانک­ها بسیار بالا می­رود که این موضوع به نوبه خود موجب گران شدن تسهیلات بانکی می­شود. بنابراین هزینه­های مالی بنگاه­­های اقتصادی مصرف کننده تسهیلات بانکی و نهاده­های تولید این بنگاه­ها گران شده و امکان رقابت با محصولات خارجی را حتی در بازار ایران نخواهد داشت تا چه رسد به اینکه تولید رقابت­پذیری در کلاس جهانی داشته باشیم.

*احتمال افزایش نرخ تورم وجود دارد؟

بالا بودن سود بانکی موجب شده است که نقدینگی کشور به رقم 1250 هزار هزار میلیارد تومان برسد. که این موضوع می­تواند سیگنال تورمی بالقوه داشته باشد. پس به نظر می­رسد که اولویت در اصلاح سود بانکی است که بالا بودن آن هم ریشه در تنگنای مالی بانک­ها دارد.

*مشکل اصلی بانک ها کجا است؟

گره تنگنای مالی بانک­ها نیز عمدتا به واسطه بدهی­های دولت به سیستم بانکی، تخصیص غلط منابع بانک­ها و ورود به بازار املاک و مستغلات و نیز پرداخت تسهیلات تکلیفی به وجود آمده است که هرکدام از این موارد ریشه در علل دیگر دارند که از حوصله خارج است.

*بازار سرمایه چگونه می­تواند به دولت در دسترسی به اهداف اقتصادی کمک کند؟

بازار سرمایه ایران به مفهوم مدرن آن کاملا نوپا است. بازار سرمایه تاکنون فقط بر محور بازار سهام آن هم مدل کاملا ساده از بازار سهام مطرح بوده است. البته طی یک دهه اخیر با معرفی نهادهای مالی جدید، بازار بدهی ایجاد شده است و امکان توسعه آن وجود دارد و در بازار سهام نیز برخی از ابزارهای مشتقه راه­اندازی شده است. به نظر می­رسد که رویکرد موجود رو به پیشرفت دارد.

*بازار سرمایه چگونه می تواند پیشرفت داشته باشد؟

در مجموع بازار سرمایه می­تواند از طریق تامین مالی شرکت­های بزرگ، شهرداری­ها و دولت (البته بعد از اصلاح نظام بانکی)، معرفی نهادهای مالی جدید نظیر صندوق­های با سرمایه خصوصی (PE Fund) ، شفافیت عملکردی و مالی شرکت­ها و بنگاه­های بزرگ تحت مالکیت نهادهای عمومی نظیر صندوق­های بازنشستگی و استقرار نظام حاکمیت شرکتی و جذب سرمایه­گذاران خارجی و توسعه بازار بدهی از طریق معرفی موسسات رتبه­بندی به دولت دوازدهم در جهت دستیابی به اهداف کمک نماید.