پیش بینی بازار سال ٩۶ از نگاه سه کارشناس/ شاخص هوشمند شده؛ دیگر بی دلیل مثبت نمی شود

بازار سرمایه در سال جدید و در سه ماهه ابتدای سال درگیر عوامل سیاسی است. تصور عمومی این است که عوامل سیاسی مانند سال های گذشته می تواند تاثیر مثبت بر بازار بگذارد اما گویا شاخص کل هوشمند شده و تنها به مسائل واقعی اقتصاد واکنش نشان خواهد داد. از آن جایی که سیاست های اقتصاد واقعی هنوز عملیاتی نشده پس بازار سرمایه در انتظار این تحولات بوده و مسائل سیاسی چندان آن را تحت تاثیر قرار نخواهد داد. اگر هم تغییر دهد به اندازه زمان های مشابه در سالیان اخیر نخواهد بود.

حسین نصیری مدیرعامل شرکت هلدینگ مالی نور انوار و کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با بورس24 در خصوص روند بازار سرمایه عنوان کرد: در روزهای اول سال، بازار سرمایه مشابه روند هر ساله خود روزهای خوبی را طی کرد و ما شاهد روند مثبتی در بازار بودیم. این اتفاق در ابتدای معاملات امسال نیز اتفاق افتاد. البته ما شاهد بیشترین معاملات در شرکت های کوچک توسط حقیقی ها بودیم. معاملات زیادی بر روی شرکت های کوچک اتفاق افتاد.

وی ادامه داد: کیفیت بازار سرمایه چندان تغییری نکرده و ما باید ببینیم چشم انداز اقتصاد به چه سمتی می رود، بازار در دو سه ماهه ابتدای سال بهتر خواهد شد. ما در بخش واقعی اقتصاد تغییری ندیدیم و بخش واقعی اقتصاد ما به همان شیوه گذشته جلو می رود و تا زمانی که تغییری در بخش واقعی اقتصاد ایجاد نشود شاهد اتفاق بزرگی در بازار سرمایه نخواهیم بود. انتظار اینکه مسائل سیاسی بازار را جلو ببرد نیز مقطعی خواهد بود و ما نباید انتظار رشد بر اثر مسائل سیاسی را مانند سال های گذشته داشته باشیم.

وی افزود: با توجه به اینکه هنوز سیاست های ترامپ مشخص نیست، انتظار افت بازار سهام هم در سال 96 دور از انتظار نخواهد بود. لازم به ذکر است که برجام هنوز به نتیجه نرسیده و ما هنوز سرمایه گذار خارجی نداریم و حتی بحث بازگشت به قبل از برجام نیز به میان آمده. اقتصاد چشم انداز خوبی ندارد و نمی توان آینده خوبی را برای سال 96 متصور شد، مگر اینکه سیاست های اقتصاد مقاومتی به کمک بازار بیاید.

وی بیان داشت: ما باید جناح بندی سیاسی اقتصادی ایران از برجام را بسنجیم. تولید و اشتغال در این سیاست ها مهم بوده اما باید ببینیم چه اندازه این سیاست ها پیش خواهد رفت. سال گذشته آن طور که باید سیاست های اقتصاد مقاومتی پیاده سازی نشد و متاسفانه در چگونگی اجرایی شدن آن بسیاری از سازمان ها با مشکل مواجه اند. بازار اگر حرکت کند در چند ماهه ابتدای سال خواهد بود. ضمن اینکه این حرکت رو به جلو به علت رسیدن مجامع شرکت ها خواهد بود و مسائل سیاسی چندان بر روی آن تاثیر نخواهد گذاشت. بازار ایران روز به روز بزرگتر می شود و ما باید این بازار را عمق بدهیم.

نصیری خاطر نشان کرد: ایران در نقطه ای قرار دارد که باید تصمیم گیری کند. ما افق روشنی در اقتصاد نمی بینیم، اقتصاد سیاسی ایران باید جهت خود را مشخص کند و نقطه ای که ایران در آن قرار دارد، نقطه تصمیم گیری است. اینکه یا وارد مسائل بین المللی شود و یا سرسختانه و جدی تر بجنگد که این نیاز به انرژی فراوان دارد. متاسفانه اقتصاد ایران نمی تواند باز باشد و چون اتفاقی در اقتصاد واقعی ایران ایجاد نشده نمی توان سال خوبی را برای بازار سرمایه دید مگر اینکه شاهد اتفاقات عملی در بازار سرمایه باشیم.

بازار سرمایه بدون جهش

علی رحمانی مدیرعامل اسبق بورس تهران و کارشناس بازار سرمایه نیز در این خصوص به بورس24 گفت: بازار سرمایه دچار نوساناتی شده اما انتظار جهش بزرگ از این بازار را نخواهیم داشت. معاملات خنثی در سال جدید پیش بینی می شود.

وی ادامه داد: اوضاع و احوال اقتصادی و محرک های مربوط به آن هر کدام ساز خود را می زنند و این موضوع در تمام صنایع دیده می شود. بخش واقعی اقتصاد شاهد تحولاتی نبوده و به همین دلیل ما شاهد اتفاقات جهشی در بازار سرمایه نخواهیم بود.

مدیرعامل شرکت مشاور سرمایه گذاری نیکی گستر عنوان کرد: از آن جایی که شاهد اتفاقات مثبتی در بدنه اقتصاد نبوده ایم مسائل سیاسی همچون انتخابات نیز آن طور که انتظار می رود تاثیری بر بازار سرمایه و شاخص کل نخواهد گذاشت. به نظر می رسد قیمت نفت با تلاطم و افزایش رو به رو باشد و این تلاطم منجر به جهش در صنایع مرتبط مانند پتروشیمی خواهد شد.

وی افزود: در بقیه صنایع غیر مرتبط نیز باید منتظر بمانیم و سیاست های روشن دولت را ببینیم. بسته های محرک اقتصادی در بخش های مختلف همچون مسکن باید سنجیده شود. هنوز چیزی مشخص نیست و بخش واقعی اقتصاد روال عادی خود را طی می کند. پس اتفاق خاصی را در بازار سرمایه و سهام تا مشخص شدن محرک ها شاهد نخواهیم بود.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: معاملاتی که در سهم ها و صنایع کوچک دیده می شود نیز کوتاه مدت و نوسانی خواهد بود. بازی معامله گران بر روی سهم های کوچک طولانی مدت نیست.

نهادهای واسط تنها تاثیرگذاران مثبت

سید حمید میرمعینی کارشناس بازار سرمایه هم درباره چشم اندازه بازار در سال 96 به بورس24 گفت: بیایید به این موضوع بپردازیم که چه چیزی بازار سرمایه را تغییر می دهد و چه بکنیم که بازار حرکت خود را آغاز کند. عوامل مختلفی بر بازار سرمایه تاثیر می گذارد. از جمله عوامل مختلف که بر بازار سرمایه تاثیر می گذارد نرخ سود بانکی بوده. این نرخ هنوز بالا بوده و افراد به سرمایه گذاری ریسکی ترغیب نمی شوند و دلیل عمده عدم ترغیب نیز سود بالای بانکی است. بنابراین تا جریان نقدینگی از بانک ها خارج نشود ما شاهد تحولی در نظام سرمایه گذاری نخواهیم بود. این موضوع به نقش دولت به عنوان یکی از نهادهای تاثیر گذار بر بازار سرمایه بستگی دارد.

وی ادامه داد: وقتی تحولی در نظام سرمایه گذاری اتفاق نیفتد، هیچ اتفاقی در اشتغال زایی نخواهد افتاد. این موضوع نیز منجر به عدم رشد اقتصاد و در نتیجه بازار سرمایه می شود. خیلی از این موارد به بحث های مالیاتی و تشویقی بازار بازمی گردد. سیاست های ساختاری و سرمایه گذاری باید مشخص شود. متاسفانه در ایران سیاست های ساختاری سرمایه گذاری نداریم و عواملی که منجر به ترغیب سرمایه گذاری شود نیز به طور خاص وجود ندارد. برای سرمایه گذاری هر نهاد و وزارت خانه و سازمان باید سیاست های ساختاری سرمایه گذاری را لحاظ کند. این سیاست ها باید تدوین و تصویب شود و در نهایت با اجرای محکمی رو به رو باشد.

وی افزود: بخش بعدی که بر بازار سرمایه تاثیر می گذارد بخش خصوصی سازی بوده و باید به این موضوع یعنی خصوصی سازی تاکید زیاد شود. راهکار برون رفت اقتصاد ایران از این وضعیت تاکید بیشتر بر اصل 44 قانون اساسی است. باید هر چه سریعتر تصمیم جدی در خصوص خصوصی سازی گرفته شود. این موضوع که بخش خصوصی می تواند بهره ور تر از دولت عمل کند کاملا درست و به جا بوده. دولت هیچ گاه کارفرمای خوبی نبوده و نخواهد بود. البته خصوصی سازی موانع و مشکلات زیادی داشته و خواهد داشت. دولت باید اصلاحات ساختاری انجام دهد. خصوصی سازی با آزاد سازی اقتصاد همراه خواهد بود.

میرمعینی عنوان کرد: رویکرد اقتصاد مقاومتی و حمایت از صنایع داخلی نیز این صنایع را به سمت خودکفایی اقتصادی خواهد رساند اما باید به درستی اجرایی شود. باید اولویت بندی ها صورت گیرد. هر کشوری باید این چنین سیاست هایی را برای پیشروی اقتصاد خود اجرایی کند. اقتصاد ایران نیز به گونه ای است که نه اقتصاد جهان به آن وابسته است و نه اقتصاد داخل از آن حمایت می کند. به گونه ای که ایران هم خود به اقتصاد جهانی وابسته بوده و ما شاهد واردات زیاد به بدنه اقتصادی هستیم. باید در ایران نیز تغییرات ساختاری در اوضاع مالی، پرسنلی و تجهیز ساختار اقتصادی صورت گیرد.

وی تصریح کرد: بازیگر بعدی بازار سرمایه، سازمان بورس و سیاست های این نهاد است. سازمان بورس عمدتا درگیری هایی با بازار ثانویه دارد و عمدتا شرایط تامین مالی بنگاه های اقتصادی را با قاطعیت انجام نداده است. حدود 70تا 80 درصد از انرژی سازمان صرف بازار ثانویه می شود. تامین نقدینگی و فعالیت های توسعه ای در این بازار ناموزون است. سازمان بورس باید شرایطی را فراهم آورد که از طریق سرمایه گذاری پول به سمت بنگاه های اقتصادی روانه شود. راهکارهای تامین نقدینگی باید تسهیل، حمایت و تشویق شود. باید محورهای توسعه بازار سرمایه ایجاد شود، تامین نقدینگی به لحاظ تنوع، گستردگی و انواع ابزارهای موجود باید مورد توجه قرار گیرد. ایران باید یاد بگیرد از اقتصادهای قدرتمند الگو برداری کند. هدف گذاری محورهای توسعه باید صورت گیرد و مسیرها باید مشخص شود.

میرمعینی تشریح کرد: بازیگر دیگری که در بازار سرمایه باید اصلاح رفتار انجام دهد شرکت های سرمایه گذاری هستند. متاسفانه شرکت های سرمایه گذاری در ایران جسارت سرمایه گذاری ندارند و این جسارت از آن ها گرفته شده. این شرکت ها باید فعال تر عمل کنند و رویکرد جسورانه به خود بدهند. بازیگر بعدی شرکت های تامین سرمایه و کارگزاری ها هستند که به نظر در فضای بازار سرمایه بهتر از سایر بازیگران نقش بازی کرده اند و اگر همین رویه را ادامه دهند و با همین جهت جلو روند نقاط مثبت تری خواهند داشت. این نهادها می توانند تاثیر مثبتی بر بازار بگذارند.

این کارشناس بازار سرمایه خاطر نشان کرد: اشخاص حقیقی تقریبا براساس ساختار ناکارامد حاکم بر معاملات حرکت می کنند. رفتار توده وار در بازار به شدت دیده می شود و این منجر به عمق کم بازار خواهد شد. رفتار فعالان بازار هم باید تغییر کند تا هم اقتصاد و هم بازار وارد فاز توسعه شود.