بورس شب عید!

عصر ایران - علیرضا باغانی: بازار سهام خود را برای شب عید بدون سود آماده می کند.از سال 90 تا الان اگر شرایط به همین منوال جلو برود بورس 95 دومین سال بد سرمایه گذاران در دهه 90 است...

بازار سهام خود را برای شب عید بدون سود آماده می کند.از سال 90 تا الان اگر شرایط به همین منوال جلو برود بورس 95 دومین سال بد سرمایه گذاران در دهه 90 است،سالی که شاید سهامداران با زیان وارد نوروز شوند!

جدول زیر بازدهی بازار سهام در 6 سال متوالی را نشان می دهد:

*بازدهی سال 95 تا 27 بهمن ماه محاسبه شده است.

*اشاره به این نکته ضروری است که شاخص بورس ملاک درستی برای نشان دادن زیان سرمایه گذاران نیست چرا که تقسیم سود نقدی در مجامع سالانه در رشد آن و درست نشان داده نشدن زیان سهامداران اثر گذار بوده است.

معاملات بازار سهام این روز ها به شکل آزاردهنده ای در حال سپری شدن است و البته در این میان برخی مثبت ها کورسوی امیدی برای بازگشت رونق به بازار به وجود می آورد که این امیدها با کشیدن ماشه توسط فروشندگان سهام در کسری از ثانیه رنگ می بازد!

ناظر ترمز عرضه های اولیه را کشید!

وضعیت بازار سهام به قدری رخوت انگیز شده که برخی برنامه های روتین در این بازار متوقف شده است.یکی از این برنامه ها که در اولویت کاری ناظران و مجریان بازار سهام بود جلوگیری از عرضه های اولیه و جدید است.

مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس و اوراق بهادار گفته که در راستای حمایت از سهامداران و تقویت نقدینگی در گردش بازار سهام سازمان بورس از هر گونه عرضه اولیه سهام در بازارهای بورس و فرابورس جلوگیری کرده است و با این تصمیم هیچ عرضه اولیه سهامی تا قبل از نوروز 96 در بازار سهام انجام نخواهد شد.

عرضه های اولیه از آن جهت برای بازار منفی و کم جان این روز ها مضر است که همین اندک نقدینگی موجود در بازار را بیرون می برد،به عنوان مثال عرضه اولیه گروه دارویی برکت در روز نخست حدود 82 میلیارد تومان پول از بازار خارج کرد و این پول خارج شده به حساب سهامداران عمده شرکت واریز شد،به همین سادگی!

از این رو توقف عرضه های اولیه به معنای تمکین مدیران نظارتی و اجرایی بازار سهام به خواسته سهامداران است و البته این تمکین ارزش بالایی دارد چرا که آنان با این اقدام عملا بیلان کاری خود که در گزارش های مقامات دولتی به آن پرداخته می شود را پایین آورده اند اما چه می شود کرد!؟

توقف عرضه اسناد خزانه و اظهار نظر سخنگوی دولت مبنی بر عدم عرضه اوراق دولتی تا پایان سال هم می تواند سیگنالی برای درک دولت از خطری باشد که بازار سهام را تهدید می کند و همین که دولت دست کم تا 45 روز آینده قید تسویه بدهی های خود از طریق بورس را زده کمی ما را به آینده بورس بازهم خوش بین می کند.

ریسک سیاسی فعلا کمرنگ می شود

رخداد دیگر هفته گذشته کنار رفتن مایکل فلین مشاور امنیت ملی رئیس جمهور آمریکا بود که می توان از آن به عنوان یک نقطه چالش برانگیر برای دولت چند روزه ترامپ یاد کرد. دونالد ترامپ که در روزهای نخست استقرار در کاخ سفید با اعتماد به نفس کامل درباره همه چیز از جمله نوع برخورد با ایران سخن می گفت حالا باید سرگرم مسائل داخلی دولت خود باشد و احتمالا فلین به عنوان یک عنصر کلیدی در در دولت جدید ایالات متحده،آخرین فردی نیست که از قطار پرتلاطم دونالد ترامپ پیاده خواهد شد.

مایکل فلین سپهبد بازنشسته نیروی زمینی ایالات متحده آمریکا است. او پیشتر به عنوان اداره کننده سازمان اطلاعات دفاعی، فرمانده فرماندهی جزء کاربردی مشترک هوش، نظارت و شناسایی و رئیس هیئت اطلاعات نظامی فعالیت کرده است.

قبل از این او دستیار اداره کننده اطلاعات ملی بوده است. در مارس ۲۰۱۶ او به عنوان یکی از چندین گزینه ممکن برای انتخاب به عنوان معاون ریاست جمهوری برای دونالد ترامپ نامزد جمهوری‌خواه انتخابات ریاست جمهوری مطرح شده بود. فلین به مدت ۲۴ روز به عنوان مشاور امنیت ملی رئیس جمهور ایالات متحده فعالیت کرد.

مایکل فلین در فوریه ۲۰۱۷ به دلیل اتهامات مطرح شده در خصوص حواشی تحریم‌ های آمریکا علیه روسیه و ارتباطات وی با سفیر روسیه، از سمت خود استعفا کرد. دوره تصدی او کوتاه‌ ترین دوره در بین مشاورین امنیت ملی آمریکا است.

از این رو تا حد کمی از فشار سیاسی ترامپ در داخل نیز کمتر شده و ترس بازار سرمایه نیز به عنوان حساس ترین بازار سرمایه گذاری از حوادث سیاسی کمتر از قبل شده است.

اما در حالی برخی امیدواری ها به بهبود وضعیت بازار سهام افزایش یافته است که در ماه آخر سال بورس تهران با چالش هایی همچون حقوقی های دست به ماشه و فروش سهام توسط آن ها برای جور کردن حقوق و پاداش پایان سال بازنشستگان (صندوق های بازنشستگی)،نزدیک شدن به زمان تسویه اعتبارات خرید سهام و کاهش سنتی حجم معاملات به دلیل پایان سال و فرا رسیدن نوروز مواجه شده است و این مشکلات و چالش ها در هفته های پیش رو نمود بیشتری پیدا خواهد کرد.

در ادامه به بررسی یکی از این چالش ها می پردازیم.

اعتبارات!

سیستم بانکی برای کارگزاری ها اوراق بهادار بیش از یک دهه است که مزایای وام خرید سهام در نظر گرفته است.وام خرید سهام یا همان اعتبار به این صورت است که شرکت کارگزاری بر اساس میزان گردش و حجم حساب و مبادلاتی که با شعب بانک ها دارد، از آن ها مبالغی را تحت عنوان تسهیلات دریافت می کند و این تسهیلات را در اختیار مشتریان خود قرار می دهد و مشتریان هم می توانند مثلا اگر یک خرید 100 میلیون تومانی دارند 60 میلیون تومان آن را نقد و 40 میلیون تومان آن را اعتباری بگیرند.

این درصد گاها برعکس می شود و حتی برخی از کارگزاری ها به مشتریان ویژه خود معادل ارزش سهم اعتبار یا وام خرید سهام می دهند، یعنی 100 درصد!

مشتری یا همان سهامدار بابت اعتبار خرید سهام باید دست کم ماهیانه 1.5 درصد به عنوان هزینه مالی به کارگزار بپردازد که البته این هزینه مالی در بازار هیجانی و مثبت سال 92 تا ماهی 2.5 درصد هم افزایش یافت.

اعتبار سهام در اغلب اوقات و به ویژه در بازار های مثبت محل مناقشه بوده به ویژه این که این شائبه وجود داشته که فاصله معناداری بین اعتبار دریافت شده از بانک و اعتبار تخصیص یافته به مشتری وجود دارد که درآمد خوبی را نصیب کارگزاری می کند. حال آن که این شائبه به دلیل لزوم ثبت اعتبارات دریافتی و پرداختی کارگزاری ها در حساب های معین و صورت های مالی که توسط حسابرس و بازرس قانونی رسیدگی می شود به نظر می رسد که درست نیست.

حجم اعتبارات تخصیص یافته به کارگزاری ها به طور غیر رسمی 2500 میلیارد تومان برآورد شده است،در واقع 108 کارگزاری دارای مجوز بورس هر یک به طور متوسط به سیستم بانکی 23 میلیارد تومان بدهکار هستند.این اعتبارات عموما در پایان هر فصل باید تسویه شود و در حال حاضر نگرانی موجود نکول برخی از مشتریان از تسویه بدهی به دلیل زیان سنگین در بورس است.

در واقع اگر شما با اعتبار سهم بخرید و ارزش آن کاهش پیدا کند،یک باخت واقعی را در بورس تجربه کرده اید و یا به تعبیری واضح تر در بازی سه سر باخت شامل هزینه مالی ماهیانه حداقل 1.5 درصد + کارمزد 1.5 درصدی معامله سهم + کاهش ارزش سهم وارد شده اید و عملا چیزی برای شما باقی نمی ماند!

کدال نوروزی شد!

همزمان با نزدیک شدن سال 1395 به انتها ، بودجه 96 شرکت ها و یا به عبارتی پیش بینی شرکت های بورسی و فرابورسی از سال آینده آهسته آهسته روانه سیستم یکپارچه ناشران موسوم به کدال می شود.

برای سال 96 شرکت های سیمانی گزارش های خوبی را روانه کدال کرده اند. در این گروه سیمان شاهرود خوب ظاهر شده است و احتمالا برای روز شنبه شاهد غیبت این نماد به دلیل تعدیل مثبت 140 درصدی باشیم. این شرکت در اولین بودجه ای که منتشر نموده، سود هر سهم خود را در سطوح 137 ریال پیش بینی نموده است که تغییر قابل توجهی نسبت به سود 57 ریالی سال 95 دارد.

افزایش 23 درصدی مبلغ فروش ناشی از رشد نرخ فروش ( میانگین نرخ متوسط سال قبل ) و افزایش مقداری فروش از مهمترین دلایل تعدیل سنگین در سیمان شاهرود می باشد.

در این گروه اظهارنظر حسابرس برای افزایش سرمایه سیمان ارومیه را داشتیم. به نظر این شرکت در بلند مدت یکی از بهترین بازدهی ها را در گروه سیمانی داشته باشد.

در گروه خودرو خودروسازان سنگین کاری همچون سایپا دیزل و ایران خودرو دیزل هم گزارش های خوبی را روانه کدال کرده اند. در این گروه سایپا دیزل در بودجه ای که برای سال 96 منتشر نموده ، سود هر سهم خود را مبلغ 52 ریال پیش بینی نموده و این در شرایطی است که در سال 95 از (747) ریال زیان پیش بینی شده مبلغ (761) ریال معادل 102 درصد از آن را در دوره 9 ماهه شناسایی نموده است.

پیش بینی افزایش 62 درصدی مبلغ فروش و کاهش 54 درصدی هزینه های مالی ، دلیل این پیش بینی جالب شرکت می باشد. در مقطع فعلی یکی از شایعات مهم این شرکت،برنامه فروش بلوک اصلی به شرکت ولوو سوئد است.

با گزارش های مثبت این شرکت و ایران خودرو دیزل به نظر می رسد صنعت خودرو با وجود پیش فروش های خوب و همچنین رونمایی از محصولات جدید سال بهتری را در پی داشته باشد.

اما در پیش بینی فولادی ها هم سیگنال خروج از رکود صادر شده است.فولاد مبارکه در گزارشی سود هر سهم خود برای سال 96 را در سطوح 253 ریالی اعلام نموده که نسبت به سود 165 ریالی سال 95 تعدیل مثبت 53 درصدی را نشان می دهد.

پیش بینی افزایش 20 درصدی مبلغ فروش عمدتا ناشی از افزایش کلیه محصولات سرد ، گرم و تختال شرکت ( رشد نرخی بین 4 تا 21 درصد ) در کنار افزایش بیش از 300 درصدی خالص سایر درآمد های غیر عملیاتی ( از 36 میلیارد تومان به 151 میلیارد تومان ) ناشی از شناسایی سود فروش اعتباری به مشتریان و بخشی دیگر سود حاصل از سپرده ها است.نرخ فروش محصولات گرم به ازای هر کیلو 17.000 ریال و محصولات سرد حدودا 19.400 ریال است که در حد فروش دی ماه شرکت در نظر گرفته شده است.

حال آن که سرب و روی کاران،سنگ آهنی ها و بانکی ها تا به اینجای کار برای سال 96 چندان قوی ظاهرا نشده اند.

در این هفته تنها نماد متوقف یعنی بانک صادرات ایران هم گزارش داد اما گزارشی مربوط به سال 95!

این بانک در پیش بینی خود بر اساس عملکرد 6 و 9 ماهه برای هر سهم 267 ریال زیان پیش بینی کرده که نسبت به اولین بودجه این بانک، 267 درصد تعدیل منفی را نشان می دهد. نکته جالب پوشش 470 ریالی زیان در 6 ماهه و 753 ریال زیان در 9 ماهه می باشد که با این وجود باز هم بانک صادرات بر زیان 267 ریالی پیش بینی شده اصرار می ورزد.

افت 2,287 میلیارد ریالی درآمدهای مشاع از جمله دلایل اصلی عقب گرد سود بانک صادرات به سمت زیان است. گفتنی است در 9 ماهه سال 94، 138 ریال زیان برای هر سهم شناسایی شده بود.

به تعبیری دیگر و به قول کامیار فراهانی یکی از تحلیل گران بورس، بانک صادرات در ٩ ماهه ی ابتدای امسال، هر ساعت ١ میلیارد تومان- بله درست می شنوید هر ساعت- برای سهامداراش ضرر ساخته است!

در بازار چه خبر بود؟

شاخص بورس تهران در هفته گذشته از 76.793 تا 77.190 واحد رشد کرد که معادل0.51 درصد بود،این در حالی است که جهش شاخص فرابورس 1.67 درصد رقم خورده بود.

جدول زیر تغییرات ارزش معاملات را در هفته های معاملاتی سال 95 به نمایش گذاشته است:

*روزنامه نگار و کارشناس بورس