استراتژی سنگ آهنی ها با فرض عوارض صادراتی

بورس24 : گمرک ایران روز چهارشنبه 24 آذر ماه، فهرست 24 قلم کالای صادراتی مشمول عوارض را اعلام کرد که در بین آنها کنسانتره سنگ آهن و گندله نیز مشاهده می‌شوند و هر یک از این دو محصول مشمول پرداخت 15 درصد عوارض صادراتی شده‌اند. بر طبق شنیده ها قرار بود به منظور جلوگیری از صادرات مواد خام معدنی بین 5 تا 15 درصد روی صادرات مواد معدنی عوارض وضع شود و هم چنین اجرای این طرح به ابتدای سال 96 موکول گردد؛ و قرار بود عوارض صادرات کنسانتره برای سال آتی در محدوده 5% و از سال 97 به بعد 15% برآورد شود. البته این خبر بعداز ظهر شنبه بدون ذکر علت تصحیح شد اما هنوز اظهار نظر قطعی پیرامون چرایی و چگونگی آن اعلام نشده است.

رئیس انجمن سنگ آهن ایران با اشاره به اینکه اخذ عوارض از صادرات مواد معدنی قانونی نیست، گفت: سنگ آهن دانه‌بندی شده به هیچ عنوان خام نیست و اطلاق واژه خام و خام فروشی به معدنکاران عین ظلم است. معدنکاران سنگ آهن با عیار 35 و 40 درصد را به سنگ آهن دانه‌بندی شده 62 درصد تبدیل ‌می کنند. در عین حال معاونت معدنی نیز طی یکی از گفت‌وگوهای خود با اصحاب رسانه به اجرایی شدن موضوع وضع عوارض از ابتدای سال 96 تاکید کردند.

چادرملو، گل گهر و معدنی صنعتی صبانور تولید کنندگان اصلی سنگ آهن کشور می باشند.

برای چادرملو با توجه به آنکه فروش شرکت تماما داخلی ست، اعمال عوارض صادراتی تاثیری بر شرکت نخواهد داشت.

لذا تاثیر عوارض صادرات کنسانتره سنگ آهن و گندله در گل گهر و توسعه معدنی و صنعتی صبانور مورد بررسی قرار گرفته است. لازم به ذکر است که عوارض 15 درصدی برای کنسانتره سنگ آهن و گندله در جدول آمده همچنین در کنار آن عوارض 5 درصدی که ممکن است از ابتدای 96 لحاظ گردد با شرایط بودجه کنونی بررسی شده است.

شرکت گل گهر هم‌اکنون با 4 میلیون تن دپوی کنسانتره سنگ آهن روبه روست و بازار داخلی کشش جذب این میزان محصول را ندارد لذا چاره‌ای جز صادرات آن نیست. بررسی خواهیم کرد که در صورت اعمال عوارض روی صادرات کنسانتره سنگ آهن آیا صادرات این محصول توجیه خواهد داشت. لازم به ذکر است؛ یک خط دیگر کنسانتره‌سازی شرکت نیز اردیبهشت ماه سال آینده راه‌اندازی خواهد شد که با راه‌اندازی این خط 2 میلیون تن دیگر به ظرفیت تولید کنسانتره گل گهر افزوده می شود و این درحالیست که به تازگی خط تولید 5 میلیون تنی گندله افتتاح گردیده است تا ظرفیت تولید این محصول برای سال مالی 96 دو برابر شود.

بر اساس آمارها نرخ داخلی فروش کنسانتره سنگ آهن برای شرکت در دوره 6 ماهه 1411 ریال بوده؛ این درحالیست که شرکت متوسط نرخ 1593 ریالی را برای سال مالی 95 پیش بینی کرده است. لازم به ذکر است نرخ فروش این محصول طی ماه آبان در محدوده 1418 ریال ثابت ماند اما با لحاظ افزایش نرخ شمش در معاملات آذر ماه و به خصوص آخرین معامله 24 آذر، برآورد می شود نرخ کنسانتره به 1695 ریال برسد. هم چنین در خصوص صادرات، نرخ شش ماهه کنسانتره گل گهر 1547 ریال و نرخ آبان ماه به 2190 ریال به ازای هر کیلو رسیده که با لحاظ نرخ جهانی 79 دلاری برای هر تن کنسانتره و لحاظ ارز 38000 ریالی آخرین نرخ صادراتی کنسانتره سنگ آهن به 3002 ریال در هر کیلو افزایش یافته است.

پیش بینی فروش گندله صادراتی شرکت در سال جاری 222,643 تن بوده که در شش ماهه ابتدایی سال آن را با نرخ 2494 تن به طور کامل به فروش رسانده که این نرخ در حال حاضر در محدوده 4180 ریال است. پیش بینی فروش شرکت برای گندله داخلی معادل 7 میلیون تن با نرخ 2515 ریال می باشد و این در حالیست که نرخ فعلی مطابق برآورد تحلیلی برابر 3236 ریال می باشد.

حال با فرض اعمال عوارض صادراتی بر نرخ های کنونی محصولات گل گهر ، خواهیم دید با عوارض 15 درصدی؛ نرخ ریالی صادرات کنسانتره به حدود 2552 ریال می رسد که نسبت به نرخ 1659 ریالی فروش داخلی؛ بازهم صادرات آن توجیه پذیر است. با بررسی های دقیق تر می توان این نکته را افزود که این اتفاقات برای عوارض 5 درصدی با شیبی ملایم تر، حاشیه سود را کاهش خواهد داد و در شرایط کاهش نرخ جهانی حتی تا محدوده 60 الی65 دلار نیز صادرات برای شرکت چه با عوارض 15درصد و چه عوارض 5 درصد باز هم صرفه اقتصادی خواهد داشت و بخش بزرگی از این عوارض عملا با افزایش نرخ تسعیر ارز جبران خواهد شد.

در این تحلیل هزینه بهره مالکانه شرکت برابر با مفروضات بودجه سال مالی 95؛ معادل 16.5% درصد فروش کنستانتره و 13% نرخ فروش گندله در بودجه سال1395 لحاظ شده است. هم چنین گندله با عیار 65% مطابق آخرین نرخ 15 دسامبر محاسبه شده است.

صنعتی معدنی صبانور از صادرکنندگان اصلی سنگ آهن کشور، در شش ماهه کنسانتره را با نرخ 1869 ریال به ازای هر کیلو به فروش رسانده است که این رقم در آبان ماه هم جهت با افزایش نرخ جهانی محصول به 2673 ریال رسیده است.

تولید گندله شرکت از سال بعد نهایی خواهد شد و در بودجه لحاظ می گردد. همچنین سیاست های شرکت در خصوص فروش داخلی یا صادراتی آن هنوز مشخص نیست. لازم به ذکر است که به علت پیش بینی شروع به تولید گندله همدان با ظرفیت 550.000 تن و فاز دوم کنسانتره معدن شهرک واقع در استان کردستان با ظرفیت 675.000 تن در سال مالی آتی و به جهت کاهش شدید قیمت سنگ آهن که به پایینتر از قیمت تمام شده آن رسیده است، تمام ظرفیت تولیدسنگ آهن به تولید محصولات مذکور جهت خوراک ورودی اختصاص می یابد.

این شرکت که تماما به صادرات محصولات اقدام کرده است با دلایل مذکور بخش کمی از بودجه را در 6 ماهه محقق کرده است اما با توجه به بهبود شرایط قیمتی در آبان ماه صادرات مناسبی را تجربه کرده و به نظر می رسد شرایط فعلی بازارهای جهانی موقعیت صادرات محصولات با عیار بالای این شرکت را حتی به نرخ های بالاتر از 100 دلار بر اساس CFR بندر چین فراهم خواهد کرد.

لازم به ذکر است که اعمال عوارض 5 درصدی و حتی 15 درصدی برای صادرات در شرایط فعلی آسیبی به هیچ کدام از شرکت های معدنی وارد نخواهد کرد اما این موضوع به دلیل رشد قیمت های جهانی به وجود آمده و افزایش قیمت ارز در بازار داخل نیز به آن دامن زده است. با توجه به لزوم سرمایه گذاری بلند مدت در حوزه صنایع مادر اگرچه خام فروشی برای این شرکت ها چندان به صرفه نخواهد بود اما باید دید که منابع مالی مورد نیاز جهت توسعه از چه منابع دیگری تامین خواهد شد. همچنین با توجه به نوسانات قیمت های جهانی اگر قرار بر اعمال عوارضی دائمی بر این صنعت باشد، در صورت افت نرخ های جهانی ریسک های ناشی از سرمایه گذاری در این صنعت بیش از پیش خواهد شد.