جامعه شناسان، فعالان حقوق کودک و دست اندرکاران قانونگذاری و قضا با حضور در نخستین همایش بررسی «ازدواج کودکان» سعی در ریشه‌یابی و ارایه راهکار برای جلوگیری از گسترش این معضل در ایران داشتند. معضلی که، امروز، سیمای مساله اجتماعی دارد اما تبعات منشعب از این معضل، می‌تواند در آینده‌ای نه چندان دور، آن را در رده نخست فهرست آسیب‌های اجتماعی کشور قرار دهد.
اعتماد /بنا بر آمار رسمی درباره ازدواج کودکان در ایران که از سوی زهرا کهرام، دبیر سمینار ازدواج کودک ارایه شد، ١٧ درصد ازدواج دختران در ایران پیش از رسیدن به ١٨ سالگی بوده و بنا بر آخرین آمار ثبت شده در سازمان ثبت احوال کشور، در ٩ ماهه اول سال ٩٤، بیش از ٥ درصد زنانی که در این مدت ازدواج کرده‌اند کمتر از ١٥ سال سن داشته یعنی ٢٨ هزار و ٢٤٢ نفر قبل از رسیدن به ١٥ سالگی ازدواج کرده‌اند.
همچنین بر اساس آمار رسمی ثبت شده، بیشترین آمار ازدواج و طلاق کودکان مربوط به استان‌های سیستان و بلوچستان، خوزستان، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی و غربی، فارس، زنجان، تهران، همدان و مازندران بوده است.
کهرام در حالی که ارزش‌های سنتی و مذهبی و آسیب‌های اجتماعی خانواده را از مهم‌ترین دلایل ازدواج زودرس کودکان در ایران برشمرد، در توضیح پیامدهای ازدواج کودک گفت: «ثبت نشدن
ازدواج‌ها و نداشتن اوراق هویتی، خشونت خانگی و همسرآزاری، تن‌فروشی، فرار از خانه، کارتن‌خوابی، محرومیت تحصیلی، خودسوزی و خودکشی، محدودیت حمایت اجتماعی و قانونی با تولید چرخه اعتیاد،
نداشتن مهارت برای ورود به بازار کار، نداشتن مهارت فرزندپروری، بازتولید چرخه فقر و کار کودک و ازدواج کودک، افزایش سقط، زایمان زودرس، افزایش تولد نوزادان کم‌وزن، افزایش آسیب‌پذیری در برابر
انزوای اجتماعی، سوء تغذیه و تبعات آن، شیوع اختلالات خلقی، فقدان رسیدن به استقلال شخصی و بلوغ فکری، تضعیف فرصت‌های رشد و توسعه و طی کردن ناقص مراحل رشد روانی اجتماعی از پیامدهای اجتماعی، جسمی و
روانی ازدواج کودکان است.»
علی کاظمی، مشاور معاونت حقوقی و قضایی قوه قضاییه و از دیگر سخنرانان این همایش هم در نگاهی به نظرات موافق و مخالف ازدواج کودک گفت: «باید تبیین عقلانی از شرایط داشته باشیم تا بتوانیم قانون وضع
کنیم. ما با خرده‌فرهنگ‌هایی مواجه هستیم که ازدواج کودک را خوب هم می‌دانند؛ مثلا آمار طلاق در سال ٩٠، ١٥ درصد بود و این آمار در کسانی که زودتر ازدواج می‌کردند، به ٦ درصد
می‌رسید. از دیدگاه اسلام هدف از ازدواج رسیدن به آرامش است و سن ازدواج باید به گونه‌ای تعریف شود که طرفین بتوانند آرامش را برای هم تعریف کنند. طبق قانون فعلی ایران، دختران بالای ١٣سال و
پسران بالای ١٥سال می‌توانند ازدواج کنند که تناقض‌هایی با سایر قوانین کشور دارد؛ مثلا کودکان نمی‌توانند حساب بانکی باز کنند. پس اگر ازدواج کنند نفقه را چه کنند؟ یا اینکه کودک زیر
١٥سال امکان حضور در دادگاه را ندارد و نمی‌تواند تا ١٨ سالگی اموالش را در اختیار داشته باشد. طبق اصل دهم قانون اساسی، نکاح، یکی از احکام اسلامی است که سنگ بنای جامعه را تشکیل می‌دهد و باید
در تکریم آن بکوشیم. ازدواج، به نظم عمومی هم مربوط می‌شود. اگر مواردی باشد که نظام حقوقی این موارد را به رسمیت نشناخته، ازدواج را انجام نخواهیم‌داد. برای جلوگیری از ازدواج کودک نیاز است تا
یکنواخت‌سازی سن کودک به وجود بیاید و تحصیل اجباری در مسیر آموزش باشد.»
نتایج یک پژوهش میدانی
نتایج نخستین پژوهش میدانی درباره ازدواج کودکان در ایران که توسط جمعیت امداد دانشجویی امام علی(ع)، تابستان و پاییز ٩٥ و در ١٧ استان کشور و بر ٥٠٠ زن و مرد کمتر از ٣٥ سال، با تجربه ازدواج قبل از ١٨
سالگی انجام شد:
پراکندگی قومیتی ازدواج کودک در ایران: ١٥ درصد در میان اقوام ترک، ٥/٤ درصد در اقوام کرد، ٨/٣ درصد در اقوام لر، ١٥ درصد فارس، ٥/٤ درصد لک، ٥/٨ درصد بلوچ، ٨ درصد عرب، ٥/٢ درصد سیستانی، ١٢ درصد
مازنی، ٥/٠ درصد گیلک و ٥/٠ درصد در میان سایر اقوام.
شیوع جنسیتی ازدواج کودک در ایران: ٣٥ درصد در میان مردان و ٦٥ درصد در میان زنان.
میزان درآمد: ٦٩ درصد کمتر از ٥٠٠ هزار تومان، ٢٧ درصد بین ٥٠٠ تا یک میلیون تومان،3.5 درصد بیش از یک میلیون تومان.
وضعیت تاهل: ٨٢ درصد همچنان متاهل، ٥ درصد مطلقه، ٥ درصد دارای همسر فوت شده، ٤ درصد همسر رها کرده، ٢ درصد همسر از کار افتاده و ٢ درصد همسران زندانی هستند.
سن ازدواج: 25.5درصد ١١ تا ١٣ سال، ٥٥ درصد ١٤ تا ١٦ سال، ١٨ درصد ١٧ تا ١٨ سال و ٢ درصد کمتر از ١٠ سالگی.
وضعیت والدین: ٧٨ درصد دارای پدر معتاد، ١٦ درصد دارای مادر معتاد و ٦ درصد دارای والدین معتاد بوده‌اند.
دلایل ازدواج: ٦٨ درصد به علت سنت‌های قومی، ٢ درصد به علت اعتیاد، ٩ درصد فقر، ١٧درصد علاقه و ١١ درصد سایر علل.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.