با کشف قیمت محصولات در بورس کالا، از دامپینگ محصولات وارداتی نسبت به داخل جلوگیری خواهد شد.
اگر بخواهیم اولویت برنامه‌های بورس کالا را خلاصه کنیم، می‌توان سه محور اصلی برای آن درنظر گرفت؛ 1- عرضه اولیه محصولات وارداتی در بورس کالا. این اتفاق می‌تواند از فرار مالیاتی جلوگیری کند، مانع واردات غیرضروری شود، به نوسانات کاذب قیمت پایان دهد و دست واسطه‌ها را از بازار کوتاه کند. 2- توسعه صادرات از بورس کالا. براساس ماده 37 قانون رفع موانع تولید که توسط معاون اول رئیس جمهوری ابلاغ شده است، مقرر شده از این پس، محصولات مختلف به خصوص مواد خام معدنی در تالار داخلی بورس کالای ایران عرضه شود و در صورت نبود تقاضا، مجوز صادراتی دریافت کند. با این اتفاق صادرات هدفمند، جلوگیری از رقابت منفی شرکت‌های ایران، تامین نیاز تولیدکنندگان داخلی، شفافیت قیمت محصولات صادراتی و مرجعیت قیمتی حاصل می‌شود. 3- استفاده دولت از ابزارهای نوین مالی. این اتفاق امسال با انتشار اوراق سلف موازی گندم به ارزش 2650 میلیارد تومان و پرداخت مطالبات گندمکاران و همچنین اجرای سیاست قیمت تضمینی ذرت و جو عملیاتی شده است.
در همین خصوص با علی پناهی معاون عملیات و نظارت بورس کالا به گفت‌وگو نشستیم که مشروح آن را از نظر می‌گذرانید.
*آقای پناهی واردات بی رویه محصولات، یکی از مشکلات اساسی کشور در بخش‌های مختلف است؛ به طوری که مشاهده شده با وجود وفور فلان محصول داخلی، واردات همان محصول صورت می‌گیرد. به نظر شما آیا با عرضه اولیه محصولات وارداتی نمی‌توان روند واردات را برنامه ریزی کرد و به مقدار نیاز داخلی اقدام به واردات کرد؟
در رابطه با این موضوع، چهار بحث مطرح می‌شود. یکی از آنها این است که باید در این رابطه برنامه ریزی جدی با نهادهای سیاست گذار داشته باشیم تا میزان دقیق مصرف برآورد شود و به همان اندازه واردات داشته باشیم. از سویی بورس کالا در این بحث به دلیل آنکه دارای یک ساختار نوین در حوزه تجارت دارد، می‌تواند کمک شایانی داشته باشد.
از آنجایی که بورس کالا بازار شفافی است، عرضه کننده و متقاضیان قیمت‌ها را منصفانه تر تعیین می‌کنند؛ به همین دلیل بورس کالا نقش هدایت بازار را نیز می‌تواند به عهده بگیرد. بنابراین با آنکه میزان دقیق واردات تعیین خواهد شد، قیمت‌ها نیز شفاف تر تعیین شده و بالا و پایین نخواهد شد.
از طرف دیگر با کشف قیمت محصولات در بورس کالا، از دامپینگ محصولات وارداتی نسبت به داخل جلوگیری خواهد شد. همچنین با عرضه محصولات در بورس کالا، امکان فرار مالیاتی نیز به صفر خواهد رسید.
درمجموع چهار اتفاق مهم با عرضه محصولات وارداتی در بورس کالا ایجاد می‌شود که شامل امکان برنامه ریزی، قیمت شفاف، جلوگیری از دامپینگ و عدم فرار مالیاتی است.
*آیا عرضه محصولات وارداتی نمی‌تواند در شفافیت قیمت و جلوگیری از جولان واسطه‌ها موثر باشد؟
به این نحو که بخواهیم واسطه‌ها را از کل بازار حذف کنیم، اصراری وجود ندارد. به طور معمول آنقدری که خریداران باید برای یک محصول پول پرداخت کنند، یکجا نمی‌توانند آن را متقبل شوند؛ بنابراین در این راستا لازم است تا واسطه ای با پول کلان وجود داشته باشد تا عملا معامله صورت بگیرد.
اما نکته ای که درخصوص واسطه‌ها وجود دارد این است که آنها معمولا از پرداخت مالیات فرار می‌کنند که اگر این موضوع حل شود، مشکلی درخصوص وجود واسطه‌ها وجود ندارد.
*آیا عرضه محصولات صادراتی در بورس کالا در جلوگیری از خام فروشی تاثیری خواهد داشت؟
از آنجایی که بورس کالا یک نهاد جا افتاده با سابقه جهانی است، قطعا این موضوع از طریق بورس کالا تسهیل خواهد شد که البته چهار نکته در این مورد حائز اهمیت است.
الف) ایجاد اعتماد در بازار در حوزه صادرات؛ با عرضه محصولات صادراتی در بورس کالا بازار هدف مشخص خواهد شد و مشتریان ما را مطمئن تر خواهد کرد.
ب) برندسازی؛ هرکدام از ما به عنوان مثال می‌توانیم محصولی را صادر کنیم، اما از آنجایی که محصولات باید دارای یک برند مشخص باشد بنابراین اگر از طریق بورس کالا انجام شود می‌توان به شناخت ایران به دنیا نیز کمک کنیم.
ج) بحث قیمت گذاری؛ از آنجایی که استانداردهای جهانی ثابت هستند، بنابراین با عرضه محصولات در بورس کالا می‌توان راحت تر قیمت گذاری را انجام داد.
د)جلوگیری از دامپینگ قیمتی؛ به طور مثال وقتی محصولات پتروشیمی در دنیا صادر می‌شود، اگر محصولات ما دارای استاندارد کافی و قیمت گذاری شده نباشد، محصولاتمان به فروش نخواهد رفت. بنابراین لازم است تا محصولات صادراتی در بورس کالا عرضه شود تا از استانداردهای کافی برخوردار شوند.
*به گفته کارشناسان اینکه براساس این قانون اول باید نیاز بازار داخل تامین شود و بعد صادرات صورت گیرد، به نفع تولید ملی خواهد بود؛ نظر شما در این خصوص چیست؟
خب قاعدتا این موافق این موضوع هستم، اما نکته ای که هست اینکه معمولا هر شرکتی بنا به صلاحیت شرکت خود تصمیم می‌گیرد و سپس به دنبال منافع ملی است.
اگر شرکتی برای صادرات مانعی نداشته باشد و سازوکار یک شرکت به این نحو باشد که بتواند در جهت منافع خود و سپس کشور حرکت کند، لازم است تا سیاست گذاران در این رابطه اهتمام خود را خرج کنند تا در نهایت بتوانیم در جهت منافع ملی با بازارهای جهانی همسو شویم.
*دولت بارها بر تامین مالی بنگاه‌های بزرگ از طریق بازار سرمایه به جای سیستم بانکی تاکید کرده است؛ نظر شما در اینباره چیست؟
خوشبختانه دولت به برتری بازار سرمایه نسبت به بانک‌ها پی برده اما نکته ای که در این رابطه وجود دارد اینکه وضعیت بازار سرمایه از بابت تامین منابع مالی نسبت به بانک‌ها از برتری منطقی تری برخوردار است؛ اما اگر قرار باشد تامین مالی از طریق بازار سرمایه انجام شود و درنهایت بازار سرمایه همچون بانک‌ها متضرر شود و هرساله با زیان انباشته مواجه شود، این موضوع توجیه خاصی ندارد و عقلانی نیست.
*امسال دولت توانست با کمک تامین مالی از بورس کالا و فرابورس، مطالبات گندمکاران را پرداخت کند؛ این شیوه را چگونگی ارزیابی می کنید؟
این موضوع که دولت بخواهد با تامین مالی از طریق بورس کالا، مطالبات خود را پرداخت کند عملا توجیه پذیر نیست. به این دلیل که با این کار تنها دولت به بازار سرمایه بدهکار خواهد شد. اما جایگزین آن پیشنهاد می‌شود دولت از سهم خود کم کرده و بخش خصوصی را توانمند کند تا از این طریق، بخش خصوصی بتواند مطالبات در هر زمینه ای را پرداخت کند.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.