سه گروه در پرونده کنتورسازی مسئولیت سنگینی دارند/کشف تقلب فقط وظیفه حسابرس نبوده/زیان سهامداران باید حتما جبران شود

بورس24 : ماجرای رشد عجیب سهام کنتورسازی ایران به دلیل برنامه سپردن تجهیز اصناف به صندوق های مکانیزه یکی از عجیب ترین رخدادهای بازار سرمایه در یک سال اخیر بود.در این ماجرا از خود ناشر(شرکت) گرفته تا نهاد ناظر بازار سرمایه و حسابرس و حتی اتاق اصناف دارای مسئولیت هستند.اما در حال حاضر حسابرس شرکت که صورت های مالی 94 کنتورسازی را مهر تائید زده اینک در سیبل قرار گرفته و همه او را در این پرونده نادر مقصر می دانند.

حسابرس کنتورسازی اخیرا در گفت و گو با یکی از رسانه ها گفته وقتی که یک تقلب فراگیر و سازمان یافته رخ می دهد حسابرس قادر به کشف آن نیست و این محدودیت ذاتی حسابرس است و در استاندارهای حسابرسی هم در این رابطه صحبت شده است.

در واقع حسابرس کنتورسازی از وقوع یک تقلب وسیع در کنتورسازی ایران خبر می دهد که البته خود او مسئول آن نیست!

اما به واقع حسابرسان چه میزان در ماجرای تقلب ناشران مقصرند؟ در دنیا چطور؟ اساسا تقلب های فراگیر در کمپانی های بزرگ دنیا چگونه مدیریت می شود و اصولا فایده حضور حسابرس و بازرس قانونی در شرکت ها چیست؟برای پاسخ به این سوالات به سراغ موسی بزرگ اصل، عضو هیات عامل سازمان حسابرسی رفتیم تا در خصوص زوایای بحث تقلب در شرکت ها گفت گو نمائیم.

***

مسئولیت کشف تقلب در شرکت ها برعهده چه اشخاصی است؟

مسئولیت اصلی کشف تخلف که بر عهده هیات مدیره است ولی حسابرس هم باید رسیدگی های کافی را انجام دهد که در صورت های مالی تقلبی رخ نداده باشد.یعنی این مسئولیت دوگانه ابتدا با هیات مدیره و سپس با حسابرسان است.

یعنی حسابرس با توجه به مسئولیت خود باید تقلب شرکت ها را تشخیص داده و کشف کند؟

بله.البته اگر در جایی سند سازی کرده باشند از عهده حسابرس خارج است و هیات مدیره مسئول است.

موضوع تقلب به ظاهر در شرکت کنتور سازی هم اتفاق افتاده، حسابرس شرکت چه میزان در این ماجرا مسئولیت دارد؟

درخصوص کنتور سازی نکته ای که مهم است این است که تغییر حجم عملیات این شرکت و ادعای آن بزرگ بوده و قائدتا حسابرس باید شک و تردید بیشتری در این زمینه داشت و با توجه به تغییر حجم عملیات و وارد نشدن کالا به ایران ، این مساله نیاز به دقت بیشتری داشت ولی در هر حال حسابرس مسئول کشف اسناد تقلبی نیست.البته نه این که مسئولیتی ندارد بلکه کارشناس این موضوع نیستند.

آیا سازمان بورس می تواند هر زمان که بخواهد حسابرس یک شرکت را از فهرست حسابرسان معتمد حذف نماید؟

سازمان بورس طبق ضوابط خود برخی حسابرسان را به عنوان معتمد انتخاب می کند.در واقع معتمد بودن با نبودن یعنی اعتماد سازمان بورس به حسابرسان که در این خصوص هم ضوابطی وجود دارد. البته نباید سلیقه ای عمل کرد.

یعنی در حذف نام حسابرس کنتورسازی از لیست حسابرسان بورس سلیقه ای عمل شده؟

نه.من فقط از یک احتمال حرف زدم و گفتم باید بر مبنای ظوابط عمل کرد.

آیا برای موضوع تقلب استاندارد خاصی وجود دارد، تا به حسابرس مسئولیت بدهد؟

در صورت وقوع تقلب حسابرسان تا مراحل قضایی و دادگاه پیش می روند و بعضا محکوم می شوند یا بالعکس.همچنین بر اساس استاندارد بین المللی 240که در مورد مسئولیت حسابرس در زمینه تقلب در صورت های مالی است ، وظایفی مشخص شده و محدودیت های این مساله را نیز یاد آوری می کند که سند سازی شامل آن است. اما حسابرس مسئولیت هم دارد و باید تقلب ها را در صورت های مالی در نظر بگیرد و مبرا نیست.

این رویه کشف تقلب توسط حسابرس در دنیا چگونه است؟

آماری که در دنیا وجود دارد این است که حدود 5درصد تقلب ها در شرکت ها توسط حسابرسان مستقل کشف می شود و بیشتر حسابرس داخلی و خبر رسانی نقش بیشتری در کشف تقلب دارد.

در خصوص پرونده کنتورسازی چه کسانی مسئول هستند؟

در خصوص این مساله خاص کسانی که مسئول این پرونده هستنده باید طبق قانون زیان تحمیلی به سهامداران را جبران کنند. به اعتقاد من سه گروه یا دستگاه شامل سازمان بورس و اوراق بهادار،هیات مدیره کنتورسازی ایران و حسابرس مستقل و معتمد بورس در این پرونده مسئولیت های سنگینی دارند و باید تلاش کنند که ضرر ناشی از این تقلب برای سهامداران جبران شود.اما مقصر اصلی هیات مدیره است.