هزارتوی افزایش سرمایه ها/نوشتاری از مدیرعامل شرکت کارگزاری بانک انصار

عبدلله رحیم لوی بنیس مدیرعامل شرکت کارگزاری بانک انصار در یادداشتی به بهانه ابلاغ دستورالعمل جدید شرکت های پذیرفته شده در بورس با عنوان «گره هایی که باز نشد» نوشته است:

در راستای اجرایی کردن ماده 5 آیین نامه انضباطی شرکت های پذیرفته شده در بورس و به منظور بهسازی فرآیند افزایش سرمایه، تغییراتی در دستورالعمل مراحل زمانی افزایش سرمایه شرکت های پذیرفته شده در بورس صورت گرفته است. دستورالعمل مراحل زمانی افزایش سرمایه شرکت های پذیرفته شده در بورس مصوبه سال 1384 در قالب 16 ماده، فرآیند و قوانین مربوط به افزایش سرمایه برای شرکت ها را تشریح کرده است. این در حالیست که دستورالعمل جدید در 6 فصل و 26 ماده تهیه شده است.

اولین نکته مثبت در دستورالعمل جدید، ایجاد طبقه بندی درست و شفاف از مراحل مختلف فرآیند افزایش سرمایه به طرق مختلف است به طوری که در دستورالعمل جدید به مسائل مهمی چون گزارش طرح توجیهی به عنوان یکی از شاکله های اصلی فرآیند افزایش سرمایه پرداخته شده است.

نکته مثبت دوم استفاده از سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران اوراق بهادار ثبت شده نزد سازمان است. این سامانه می تواند برخی فرآیندها نظیر اطلاع رسانی آگهی تمدید پذیره نویسی، افشای اطلاعیه مربوط به پرداخت مبالغ هزینه ها و کارمزدها، برنامه زمان بندی ارائه گواهی نامه نقل و انتقال و سپرده سهام را تسهیل کند. همچنین با بهبود مدت زمان برخی مراحل فرآیند افزایش سرمایه، شرکت ها فرصت مناسبی برای اعمال تغییرات احتمالی مدنظرشان، دارند. برای مثال مهلت درخواست تمدید پذیره نویسی حق تقدم به سازمان، از 15 روز به 10 روز قبل از اتمام دوره پذیره نویسی حق تقدم تغییر یافته است.

هر چند بهبود تغییرات مثبت در دستورالعمل جدید به لحاظ فنی و نگارشی مشهود است، اما همواره انتقادهایی به دستورالعمل جدید و قدیم وارد بوده و هست. اولین مسئله، نامشخص بودن ملاک های موافقت سازمان برای افزایش سرمایه است. بر این اساس بهتر بود که معیارهای موافقت سازمان با افزایش سرمایه به صورت قانون، در دل دستورالعمل جدید جای می گرفت. از نکات مثبت این اتفاق می توانست آشکار شدن ملاک های سازمان برای همه شرکت ها جهت اقدام برای افزایش سرمایه باشد. ضمن اینکه شبهه سلیقه ای برخورد کردن سازمان در مورد افزایش سرمایه شرکت های مختلف پذیرفته شده در بورس از بین می رفت.

دومین مسئله ای که باید به آن اشاره کرد، حق تقدم های استفاده نشده است. گاهی مواقع پیش می آید که تعداد حق تقدم های استفاده نشده کم و نامحسوس باشد. فرآیند و بورکراسی فعلی، ثبت افزایش سرمایه را به دلیل همین حق تقدم های استفاده نشده اندک و تعیین تکلیف آن ها به تاخیر می اندازد که گاهی موجب مشکلاتی برای شرکت ها می شود. بر این اساس بهتر بود که در رابطه با این مسئله و کوتاه کردن زمان فرآیند افزایش سرمایه چاره ای در قالب این دستورالعمل اندیشیده می شد.

همچنین در این دستورالعمل جدید الزامی برای شرکت ها و سازمان بورس به استفاده از نرم افزارهای رایانه ای در نظر گرفته نشده است تا روابط شرکت متقاضی افزایش سرمایه با سازمان و متقاضیان خرید سهام تسهیل یابد. در جهانی که همواره شاهد افزایش سهم تکنولوژی در زندگی بشر هستیم، استفاده از الگوهای مناسب و بومی شده به کاهش هزینه های ریالی و زمانی کمک می کند. برای مثال می توان به فراهم کردن زیرساخت برای ایجاد حساب کاربری در قالب یک شبکه ارتباطی تحت نظارت سازمان برای سرمایه گذاران در بورس اندیشید که تمامی اطلاعات و موارد مربوط به شرکت ها، سازمان بورس و سرمایه گذاران و روابط بین آنها در این شبکه تعریف شود و از انتشار اطلاعیه ها به روش های منسوخ مانند انتشار در روزنامه های کثیرالانتشار جلوگیری کرد.

نکته پایانی و بسیار مهم، طولانی بودن مدت زمان فرآیند افزایش سرمایه در دستورالعمل قبلی و جدید است. دستورالعمل به گونه ای پیچیده و زمان بر طراحی شده است که اجرایی شدن افزایش سرمایه شرکت ها 5-6 ماه به طول می انجامد. این مدت زمان طولانی مسلما به برنامه های آتی شرکت ها مانند اجرای طرح های توسعه ای و زمان بندی راه اندازی پروژه ها یا خطوط تولید جدید، لطمه خواهد زد. به همین دلیل کوتاه شدن این فرآیند به سود شرکت هاست که متاسفانه دستورالعمل جدید نیز به این نکته توجه ای نداشته است.

در پایان باید گفت تغییرات اعمال شده، مثبت و قابل تقدیر بوده است اما جهت بهبود فرآیند افزایش سرمایه شرکت ها باید ملاحظاتی در خصوص بهبود و تسهیل هر چه بیشتر آن صورت گیرد.

منبع : بورس امروز