پمپاژ پول‌های خرد در بورس تهران

دنیای اقتصاد / به عقیده برخی کارشناسان ورود نقدینگی قابل توجهی از سوی سهامداران خرد، یکی از دلایل رشد شاخص و کانال شکنی‌های متوالی از ابتدای پاییز بوده است. با این همه از نکات قابل توجه در رفتار معامله‌گران خرد در یک هفته گذشته می‌توان به توجه آنها به صنایع بزرگ‌تر و نماد‌های بزرگ بازار اشاره کرد. موضوعی که در هفته‌های قبل‌تر، عمدتا در صنایع کوچک و به شکل کوچ نقدینگی‌های پیاپی بین این گروه‌ها صورت می‌گرفت.

نگاه حقیقی‌ها به صنایع بزرگ

عملکرد بورس تهران در هفته گذشته با رکورد‌های قابل ملاحظه‌ای همراه بود که ماحصل آن رشد 55/ 1 درصدی شاخص و ورود آن به کانال 79هزار واحد بود. در بین دلایل رونق بازار در هفته اخیر می‌توان به رشد قیمت کالاهای اساسی در بازارهای جهانی و خوش‌بینی نسبی به گزارش‌های فصلی برخی صنایع بورسی اشاره کرد. همچنین همان‌طور که در گزارش قبلی «دنیای اقتصاد» نیز گفته شده بورس تهران در این بازه زمانی شاهد تحرک بیشتر فعالان بازار به خصوص بازیگران حقیقی و ورود نقدینگی‌های جذاب بوده است. در ماه مهر آنچه در رفتار سهامداران به خصوص سهامداران خرد مشهود بود توجه ویژه و موقت به یک صنعت یا گروهی از صنایع بود، به‌طوری‌که در بازه‌های کوتاه، کوچ موقت نقدینگی به این صنایع باعث می‌شد این صنایع با رشد‌های چشمگیری مواجه شوند. این رفتار که در ماه آبان و به‌خصوص روزهای پایانی هفته اخیر با چرخش به سمت صنایع بزرگ ادامه داشت عمدتا در صنایعی مانند فلزات اساسی، معادن و فرآورده‌های نفتی بود. این صنایع با جذابیت میان سهامداران و افزایش تقاضاها (عمدتا تشکیل صف خرید) طی روزهای پایانی هفته موثر ترین دلیل رشد شاخص بودند. با این همه بررسی تغییر مالکیت هفتگی نیز گواه این مطلب است که هفته اخیر مصادف با جولان حقیقی‌ها در بازار سهام بوده است به‌طوری‌که 49میلیارد تومان نقدینگی از پرتفوی حقوقی‌ها به سمت حقیقی‌ها جابه‌جا شده است. این نقدینگی که در روز چهارشنبه و مصادف با ورود شاخص به کانال جدید به اوج خود رسید حدود 16 میلیارد تومان بود که مجددا به نفع سهامداران حقیقی به پایان رسید.

جنبش حقیقی‌ها در بازار

در بررسی نمادهای فعال طی این هفته شرکت آسان پرداخت پرشین که جزو نماد‌های تازه وارد بورسی به شمار می‌رود با استقبال خوب از سوی سهامداران، پرمعامله‌ترین سهم بازار شناخته شد. همچنین شرکت زامیاد به‌عنوان اولین شرکت در زمینه بیشترین سهام معامله شده مطرح شد. در هفته اخیر، شرکت آهنگری تراکتورسازی ایران از نماد‌هایی بود که عمدتا با صف خرید از سوی سهامداران مواجه بود. بررسی تغییر مالکیت در این نماد حاکی از تحرک بیشتر بازیگران بزرگ بازار است به گونه‌ای که تنها در یک روز(شنبه) تغییر مالکیت این نماد به نفع حقیقی‌ها صورت گرفت. به‌طور کلی تغییر مالکیتی تراکتورسازی ایران در کل هفته حدود 2میلیون سهم و به نفع حقوقی‌ها بود. با توجه به اینکه مالکیت حدود نیمی از سهام این شرکت در دستان یک شخص حقیقی است طی هفته جاری این سهامدار، خرید سهامی در حدود 4میلیون و 400 هزار سهم داشته است. همچنین شرکت توسعه و تامین شریف نیز دیگر سهامدار فعال این شرکت بوده است که طی دو روز 900هزار سهم از «خاهن» خریداری کرده است.

شرکت صنایع آذرآب از شرکت‌هایی است که در سابقه معاملاتی هفته اخیر با روندی نزولی به کار خود پایان داده است. تغییر مالکیت هفتگی این شرکت بیش از یک میلیون و 800 هزار سهم و به نفع بازیگران حقوقی بوده است. تغییر مالکیت این نماد در حالی به نفع حقوقی‌ها به ثبت رسیده است که سهامداران حقیقی در روز چهارشنبه حضور چشمگیری در این نماد داشتند و تغییر مالکیتی در حدود 4میلیون سهم از سمت حقوقی به حقیقی را ثبت کردند. طی آن روز حقیقی‌ها بیش از 13میلیون سهم از «فاذر» خریداری کردند و در مقابل بیش از 9 میلیون سهم به فروش رساندند. سهامداران فعال این شرکت طی هفته جاری شرکت‌های آرمان پاک اندیش فردا و شرکت توسعه اندیش فخار بودند که هرکدام به میزان 700هزار سهم از این شرکت خریداری کردند.

گروه صنعتی بارز که از روز دوشنبه بازگشایی شده است در دو روز معاملاتی انتهایی هفته با صف خرید مواجه بوده است. در این بین شرکت سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی که مالک بیش از 40 درصد از سهام این شرکت است طی یک هفته در حدود 25 میلیون از سهام این شرکت را به فروش رسانده است. در بحث تغییر مالکیت در سه روز معاملاتی، در حدود 22میلیون سهم از سمت حقوقی به حقیقی جابه جا شده که بیانگر جذابیت قابل توجه این سهم برای بازیگران خرد است. بیشترین تغییر مالکیت گروه صنعتی بارز در روز سه شنبه بوده که طی آن جابه‌جایی بیش از 15 میلیون سهم به نفع بازیگران خرد به ثبت رسیده است. اما بانک خاورمیانه در آخرین روز هفته شاهد فروش حدود 21 میلیون سهم از سوی شرکت سیستم کیفیت فنون بود.این شرکت که مالک 5/ 3 درصد از سهام این شرکت است از 19 مهرماه اقدام به فروش سهام این شرکت کرده است. تغییر مالکیت بانک خاورمیانه در بررسی هفتگی در حدود 18 میلیون سهم از سوی حقوقی به حقیقی بوده که قسمت عمده آن در روز چهارشنبه‌صورت گرفته است. در آن روز بازیگران حقیقی 87 درصد از سهم خرید را در اختیار داشتند که به این ترتیب بیشترین تحرک را در این نماد به ثبت رساندند. «وپاسار» که در هفته‌های اخیر شاهد حمایت قابل توجه بازیگران بزرگ بازار بوده است طی هفته گذشته و در 2 روز معاملاتی (شنبه و دوشنبه) با چرخش به سمت حقیقی‌ها مواجه شد. بر همین اساس طی آن روزها تغییر مالکیت بانک پاسارگاد حدود 17 میلیون سهم و از سوی حقوقی به حقیقی بوده است.برهمین اساس، با وجود اینکه در سه روز دیگر تغییر مالکیت‌ها به نفع حقوقی‌ها بوده است، اما در مجموع هفته دست به دست شدن سهم‌ها به نفع بازیگران حقیقی و بیش از 8 میلیون سهم بوده است. در زمینه سهامداران فعال نیز شرکت دانش گستران آتی ساز پویا در چهار روز معاملاتی در حدود 98 هزار سهم از «وپاسار» را خریداری کرده است.

سیمان داراب از شرکت‌هایی است که طی چهار روز معاملاتی هفته اخیر با صف خرید مواجه بوده است. این شرکت که در این بازه زمانی با اقبال بیشتر از سوی بازیگران حقیقی همراه بود، در زمینه تغییر مالکیت نیز با جابه جایی بیش از 3 میلیون و 500 هزار سهم از سوی حقوقی به حقیقی به‌کار خود پایان داده است. شرکت سرمایه‌گذاری سیمان سپاهان که مالک حدود 4/ 1درصد از سهام این شرکت است در 4 روز معاملاتی، حدود 5 میلیون و نیم از سهام این شرکت را به فروش رسانده است.

سهامداران فعال در یک نگاه

در بحث تغییر سهام سهامداران فعال صندوق سرمایه‌گذاری گنجینه آرمان شهر در سه شرکت لبنیات پاک، پالایش نفت بندرعباس و تایدواتر خاورمیانه فعالان قابل توجهی داشته است. به این ترتیب این صندوق در هفته اخیر حدود 7 و نیم میلیون از سهام «غپاک» را خریداری کرده است. در شرکت پالایش نفت بندرعباس این صندوق به جز یک روز که حدود 600هزار سهم این شرکت را به فروش رسانده است در دیگر روزها در نقش خریدار ظاهر شده و حدود 1500 سهم این شرکت را خریداری کرده است. در شرکت تایدواتر خاورمیانه نیز صندوق سرمایه‌گذاری گنجینه آرمان شهر طی دو روز معاملاتی 210 هزار سهم خریداری کرده است. از دیگر شرکت‌های فعال طی این مدت، شرکت سرمایه‌گذاری مدیران اقتصاد بوده است.این شرکت که عمده فعالیتش در شرکت‌های گلتاش، صنایع پتروشیمی کرمانشاه، سرمایه‌گذاری شاهد، صنعتی بهشهر، کنترل خوردگی تکین‌کو و ایران‌یاسا بوده در مجموع از این سه شرکت حدود 815 هزار سهم خریداری کرده است و در مقابل 5 میلیون از سهام صنعتی بهشهر را به فروش رسانده است. شرکت بانک انصار نیز در دو شرکت گروه صنعتی پاکشو و داروسازی سبحان انکولوژی فعالیت داشته است. به این ترتیب که در مجموع حدود 400 هزار سهم از این دو شرکت را خریداری کرده است.