مذاکره با ١٦ غول میلیاردر

شرق/ هرچند هنوز هم این مذاکرات به دلیل نگرانی سرمایه‌گذاران خارجی به کندی پیش می‌رود اما همین که برخی از شرکت‌های بزرگ نفتی جهان با ایران بر سر سرمایه‌گذاری به توافق رسیده‌اند هم، خبر خوبی است.

مذاکره با ١٦ شرکت بین‌المللی برای گسترش پروژه‌های نفتی

براساس آنچه وزارت نفت اعلام کرده، برای گسترش تولید میادین نفت و گاز، ایران نیازمند ٢٠٠ میلیارد دلار سرمایه در چهار سال آینده است و برای تأمین آن اکنون در حال مذاکره با ١٦ شرکت بین‌المللی انرژی برای کمک به اجرا و مدیریت ٥٠ پروژه نفت و گاز طبیعی در کشور است.

به گزارش بلومبرگ، ایران قصد دارد با این کار تولید خود را پس از سال‌ها تحریم بین‌المللی افزایش دهد. غلامرضا منوچهری، معاون شرکت ملی نفت ایران، اعلام کرده بود این پروژه‌ها حتی با قیمت نفت بشکه‌ای ٤٠ دلار نیز عملی هستند. او گفته است میدان نفتی آزادگان جنوبی، اولین قراردادی است که اعلام خواهد شد و احتمالا نیاز به ١٠ میلیارد دلار سرمایه است تا تولید نفت این میدان ٦٠٠ هزار بشکه در روز افزایش یابد.

منوچهری گفت: «شرکت‌های بسیاری هستند که تمایل خود را برای همکاری با شرکت ملی نفت ابراز کرده‌اند... من مطمئن نیستم چه موقع اولین قرارداد را امضا خواهیم کرد. امیدوارم زودتر از یک سال باشد».زنگنه گفته است ایران می‌خواهد تولید خود را به چهار میلیون بشکه نفت در روز برساند تا به سهم پیش از تحریم خود از بازار برگردد. طبق داده‌هایی که بلومبرگ به دست آورده، تولید نفت ایران در ماه سپتامبر، ٣,٦٣ میلیون بشکه در روز بوده است.
ایران همچنان بسیار قاطع به مذاکرات خود ادامه می‌دهد اما کندی مذاکرات را نمی‌توان با تلخی نبود اطمینان سرمایه‌گذاران خارجی برای حضور در ایران به‌ویژه در صنایع نفت و گاز که شرکای خاصی برای سرمایه‌گذاران خارجی انتخاب شده‌اند، شیرین کرد.

توتال دو میلیارد دلار در صنعت پتروشیمی ایران سرمایه‌گذاری می‌کند

درهرحال پیرو این مذاکرات، برخی از آنها به نتیجه رسیده و بخش اعظمی از آنها به دلیل نامشخص‌بودن نسخه نهایی قراردادهای جدید نفتی ایران، هنوز به مرحله نهایی نرسیده است. در همین راستا یک مسئول صنعت پتروشیمی کشورمان از امضای قرارداد نهایی دومیلیارددلاری ایران و شرکت توتال فرانسه در یک پروژه الفین تا پایان امسال خبر داد.

عادل نژادسلیمدرباره جزئیات امضای این قرارداد گفت: با امضای این قرارداد، این شرکت فرانسوی در یک پروژه الفینی پایین‌دستی صنعت پتروشیمی کشورمان مشارکت خواهد کرد که حداقل دو میلیارد دلار ارزش دارد.وی همچنین درباره امضای قرارداد با شرکت‌های بین‌المللی، افزود: تاکنون هفت تفاهم‌نامه با شرکت‌های معتبر بین‌المللی از جمله اروپایی مانند شرکت توتال فرانسه امضا کرده‌ایم.

مدیرعامل شرکت هلدینگ خلیج فارس درباره زمان امضای قراردادهای نهایی و اجرای آنها نیز افزود: تا پایان امسال دو قرارداد نهایی امضا خواهد شد که یکی از آنها با توتال است.
نژادسلیم با بیان اینکه طرف امضاکننده قرارداد دوم تمایلی به اعلام نامش ندارد، افزود: با فراهم‌کردن مقدمات، قرارداد با این شرکت نیز در ماه‌های آتی امضا خواهد شد.

یک‌صدانبودن گروه‌ها در داخل مانعی برای جذب سرمایه‌های خارجی

طولانی‌‌بودن مذاکرات برای انعقاد قرارداد در صنعت نفت ایران را نمی‌توان فقط معطوف به این صنعت کرد. پیچیدگی روابط در ایران و یک‌صدانبودن گروه‌های مختلف، سرمایه‌گذاران خارجی را تا حدود زیادی با سردرگمی مواجه کرده است.

محمود خاقانی، کارشناس نفت، در گفت‌وگو با «شرق» دراین‌باره می‌گوید: در قراردادهای IPC که البته قرارداد نیست و فقط یک چارچوب کلی برای انعقاد قرارداد با سرمایه‌گذاران به‌شمار می‌رود، بنا بود سرمایه‌گذار خارجی در ابتدا یا خود را به‌عنوان یک شرکت در ایران به ثبت برساند و بعد با شرکت ملی نفت وارد عقد قرارداد شود یا اینکه یک شریک ایرانی بیابد.

فهرست ١١ نفره انتخابی برای شرکای خارجی

خاقانی با اشاره به اینکه اکنون ١١ شرکت داخلی برای مشارکت با شرکای خارجی فهرست شده و از سوی شرکت ملی نفت تأیید شده‌اند، می‌افزاید: در چنین حالتی یک سرمایه‌گذار خارجی در ابتدا باید با این ١١ شرکت خارجی مذاکره کند تا در نهایت یکی را برای شراکت برگزیند و پس از آن با شریک ایرانی خود برای انعقاد قرارداد با شرکت ملی نفت وارد عمل شود.
این کارشناس نفت با بیان اینکه این ١١ شرکت، شرکت‌های خصولتی به‌شمار می‌روند، تصریح می‌کند: همکاری با شرکای ایرانی در بخش خصولتی نیز به نحوی است که برای سرمایه‌گذاران خارجی گارانتی به حساب نمی‌آید. این علاوه بر آن است که درحال‌حاضر چند نفر از کابینه دولت نیز در حال تغییر هستند و همین امر قطعا نگرانی‌هایی را برای سرمایه‌گذاران خارجی ایجاد می‌کند.
مدیرکل امور خزر و آسیای میانه وزارت نفت دولت هشتم و نهم با بیان اینکه سرمایه‌گذاران خارجی اکنون در مرحله شناخت شرکای ایرانی خود هستند و نه در مرحله انعقاد قرارداد، می‌افزاید: سرمایه‌گذاری در ایران اکنون سیاسی شده است و به‌همین‌دلیل، سرمایه‌گذاران خارجی در حال سنجش این مسئله هستند که آیا قانون در ایران قابل‌اعتماد است و می‌توان در این شرایط، به وزارت نفت اعتماد کرد.
به گفته خاقانی، در جذب سرمایه‌های خارجی ما نیازمند وحدت دیدگاه‌ها در همه قوا در ایران هستیم، اما در این بخش از دید سرمایه‌گذاران خارجی یگانگی و هماهنگی دیده نمی‌شود. به‌همین‌دلیل سرمایه‌گذاران خارجی تمایلی ندارند که سرمایه‌های خود را به خطر بیندازند. سرمایه‌گذاران خارجی نگران تعدد صداهای مختلف در ایران هستند. این‌همه صدا از بخش‌های مختلف در ایران به این معناست که اگر سرمایه‌گذاران با آنها به توافق نرسند، کنار گذاشته خواهند شد.
به گفته این کارشناس، درحال‌حاضر به نظر می‌رسد کشورهای همسایه مانند عربستان درصدد کاهش وابستگی خود به درآمدهای نفتی هستند، اما ما هنوز در ایران نسبت به این مسئله غافل هستیم. علاوه بر اینکه این کشورها در حال آماده‌کردن خود برای نفت زیر ٤٠دلار و حتی ٢٠دلار هستند و برنامه‌های ریاضتی و سرمایه‌گذاری در بخش‌‌های دیگر غیرنفتی را در پیش گرفته‌اند.

احمدی‌نژاد صنعت نفت و گاز ایران را شخم زد

به گفته او، هزینه‌ تولید نفت و گاز در ایران به دلیل شخمی که احمدی‌نژاد در دولت‌های نهم و دهم بر این صنایع زد، با افزایش روبه‌رو شده است و در کنار آن نیز افراد باسابقه را در این حوزه کنار گذاشته‌اند. در چنین شرایطی، آنهایی که در اقتصاد ایران پشت پرده‌ نشسته‌اند و به آنها الیگارشی (اصحاب زر‌ و زور) گفته می‌شود و در دولت‌های نهم و دهم با خصولتی‌سازی‌ها، ثروت‌های هنگفتی را به‌دست می‌آوردند، باید به تصمیمی قاطع برسند و در کنار دولت قرار گیرند.