سرانجام پس از کشمکش‌های بسیار شورای رقابت در تازه‌ترین نشست خود (دوشنبه ۵ مهرماه ۹۵) به برخی ابهامات و انتظارات شکل گرفته در مورد چگونگی تعیین قیمت، نظارت و عرضه محصولات پتروشیمی تولید داخل پایان داد.
به گزارش پایگاه خبری «عصربازار»، این مصوبه شورای رقابت پایانی بود بر ابهامات به وجود آمده در مورد چگونگی انجام معاملات محصولات پتروشیمی در بورس کالای ایران که طی حدود دو سال گذشته بارها از سوی متقاضیان این محصولات به چالش کشیده شده بود. تاکید و پیگیری وزارت صنعت برای خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا نیز به برخی نابسامانی‌های بازار دامن زده و به اعتقاد برخی مشتریان، روند عرضه محصولات پتروشیمی به صنایع پایین دستی را دچار اختلال کرده بود. سر انجام پس از بررسی‌های چندین ماهه، شورای رقابت به عنوان نهاد تصمیم گیر در این زمینه، رای نهایی خود در مورد چگونگی قیمت گذاری و فروش محصولات پتروشیمی را صادر و علاوه بر آن کارگروهی را برای رصد بازار محصولات پتروشیمی تعیین کرد.
بر اساس این مصوبه شورای رقابت، کلیه مجتمع‌های پتروشیمی ملزم به عرضه محصولات خود به جز چند قلم محصول خاص در بورس کالا شدند و تولیدکنندگانی که محصول آنها در بورس پذیرش نشده نیز موظفند ظرف یک ماه
از تاریخ ابلاغ این دستورالعمل نسبت به پذیرش محصول خود در بورس کالا اقدام کنند. گفت‌وگوی «عصر بازار» با رضا شیوا، رئیس شورای
رقابت در مورد تازه‌ترین مصوبه این شورا برای تعیین تکلیف محصولات پتروشیمی را می‌خوانید.
***
- نتیجه بررسی شورای رقابت در مورد درخواست وزارت صنعت برای خروج محصولات پتروشیمی از بورس کالا چه شد؟
شورای رقابت در جلسه 263 خود به بررسی درخواست وزارت صنعت مبنی بر خروج پتروشیمی‌ها از بورس کالا رسیدگی کرد. اما در همان زمان شورای رقابت مصوب کرد که پتروشیمی‌ها باید در بورس کالا باقی
بمانند. بر این اساس با ارائه درخواست وزارت صنعت، شورا حدود یک ماه به مرکز ملی رقابت فرصت داد تا راهکاری برای حل این مسئله و مشکلاتی که وزارت صنعت، معدن و تجارت در صورت باقیماندن پتروشیمی‌ها در
بورس کالا مطرح کرده بود، ارائه دهد. در جلسه روز 29 شهریور امسال، شورای رقابت با عنایت به وضعیت بازار محصولات پتروشیمی و برای تسهیل در رقابت از طریق ایجاد شفافیت در بازار این محصولات و منع انحصار از
طریق نظارت بر مبادلات، به استناد بندهای 3 و 5 ماده 58 قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی و اصلاحات بعدی آن، تصمیماتی اتخاذ کرده بود.
- یعنی از این پس همه تولیدکنندگان محصولات پتروشیمی ملزم به عرضه آن در بورس کالا خواهند بود؟
در جلسه سه شنبه شب هفته گذشته شورای رقابت رای نهایی این شورا در مورد چگونگی عرضه محصولات پتروشیمی صادر شد که بر اساس آن، کلیه مجتمع‌های پتروشیمی ملزم به عرضه محصولات به جز چند قلم محصول خاص در
بورس کالا شدند. همچنین تولیدکنندگانی که محصول آنها در بورس پذیرش نشده است، موظف شدند تا طی مدت یک ماه از تاریخ ابلاغ این دستورالعمل نسبت به پذیرش محصول خود در بورس کالا اقدام کنند. گرچه کلیه
تولیدکنندگان جهت فروش محصولات پتروشیمی در داخل ملزم به عرضه آن در بورس کالا شده‌اند اما در مواردی نیز می‌توانند خارج از این ضوابط اقدام کنند. یعنی محصولات پتروشیمی بین‌مجتمعی
که از طریق لوله بین دو مجتمع پتروشیمی منتقل می‌شود، محصولات پتروشیمی خاص که به سفارش یک یا چند مصرف‌کننده در مدت محدود تولید می‌شود، محصولات پتروشیمی که در یک سال گذشته تنها یک
خریدار داشته است و محصولات پتروشیمی که توسط دولت مشمول تخصیص یارانه مستقیم می‌شود و قیمت‌گذاری و یا تسهیم آنها بر اساس نظر مرجع ذی‌صلاح قانونی تعیین می‌گردد، از این
الزامات مستثنی شده است.
- تشکیل کارگروه مرکز ملی رقابت برای رصد بازار محصولات پتروشیمی چه اهدافی را دنبال می‌کند؟
گرچه شورای رقابت به باقیماندن محصولات پتروشیمی در بورس کالا رای داده اما باید سازوکاری برای مشکلات اعلام شده توسط وزارت صنعت ناشی از باقیماندن این محصولات در بورس کالا ارائه می‌کرد که
خوشبختانه کارشناسان مرکز ملی رقابت پس از بحث و بررسی فراوان و برگزاری جلسات کارشناسی با حضور کارشناسان وزارت نفت، پتروشیمی، بورس کالا، وزارت صنعت، معدن و تجارت و تشکل‌های صنفی پایین دستی و
بالادستی پتروشیمی، آیین‌نامه‌ای تدوین و بر اساس ماده 6 این مصوبه مقرر کرد که کارگروهی در مرکز ملی رقابت تشکیل شود که بازار پتروشیمی کشور را رصد کند. در این کارگروه نیز کارشناسان وزارت
صنعت، معدن و تجارت، اتاق تعاون، بورس کالا، اتاق بازرگانی، پتروشیمی‌ها و وزارت نفت حضور خواهند داشت.
- یعنی تصمیم گیری در مورد وضعیت بازار پتروشیمی‌ها به نتایج بررسی این کارگروه موکول شده است؟
آنچه مسلم است از این پس ارائه محصولات پتروشیمی در بورس کالا میسر خواهد بود اما این کارگروه وظیفه رصد بازار را دارد و همه مشکلاتی که وزارت صنعت، معدن و تجارت در مورد عرضه محصولات پتروشیمی در بورس
کالا مطرح کرده بود را نیز با کمک کارشناسان بورس کالا رفع کردیم. این کارگروه وظیفه تهیه و ارائه گزارش‌های نظارتی وضعیت بازار محصولات پتروشیمی و تخلفات از این دستورالعمل به شورای رقابت را بر
عهده خواهد داشت. همچنین تعیین و اعلام قیمت پایه محصولات با رعایت ماده (3) این دستورالعمل، تعیین و اصلاح حداقل عرضه بر اساس ماده (5) این دستورالعمل برای هر تولیدکننده، تعیین فهرست محصولاتی که باید
از طریق بورس عرضه شود و فهرست محصولات خاص و مجاز به عرضه خارج از بورس کالا موضوع بندهای "الف" تا "د" ماده 2 این دستورالعمل هر6 ماه یک بار، تنظیم و ارائه پیشنهادات لازم برای
تنظیم مقررات مدیریت بازار و رفع انحصار به شورای رقابت و نظارت بر سهمیه‌ها و عملکرد سایت بهین یاب و تهیه گزارش‌های مورد نیاز در این زمینه از دیگر وظایف کارگروه مذکور است.
- براساس این مصوبه، نحوه قیمت گذاری محصولات پتروشیمی چگونه تعیین شده است؟
بر اساس ماده 3 مصوبه شورای رقابت و در راستای اجرای بند 5 ماده 58 قانون، دستورالعمل تنظیم نحوه تعیین قیمت پایه محصولات پتروشیمی در بورس کالا نیز تعیین شده که فرمول تعیین نرخ این محصولات
شامل نرخ ارز سامانه سنا ×قیمت فوب خلیج فارس × 95 %= قیمت پایه محصولات پتروشیمی خواهد بود. اما در مواردی که قیمت فوب خلیج فارس وجود نداشته باشد، از قیمت مورد استناد در مراجع معتبر
بین‌المللی استفاده می‌شود. همچنین شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران موظف است قیمت پایه را بر اساس دستورالعمل فوق به‌طور هفتگی محاسبه کند و به کارگروه جهت تعیین ارائه دهد. مبنای نوسان
قیمت مجاز کالاهای پتروشیمی به میزان 10 درصد قیمت پایه بوده و بورس کالا حسب شرایط بازار و عرضه می‌تواند طبق دستورالعمل معاملات خود نسبت به تغییر محدوده نوسان مجاز اقدام کند.
- اشکالاتی که وزارت صنعت به تداوم عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا مطرح کرده بود، چیست؟
این اشکالات در 10 مورد مطرح شده بود که در مصوبات قبلی جلسه شماره 243 و 244 شورای رقابت عنوان شده است. اما مهمترین بحث و نقد وزارت صنعت به تداوم عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا بر این محور استوار
بود که با عرضه این محصولات در بورس امکان برنامه ریزی تولیدکنندگان برای تداوم تولید محصولات پتروشیمی وجود نخواهد داشت. نبود امکان خرید نسیه و بلندمدت مشتریان اشکال دیگری بود که وزارت صنعت به تداوم
عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا وارد کرده بود، میسر نبودن این که فروشنده‌ای بخواهد شرایط ویژه‌ای برای عرضه محصولات خود در بورس کالا در نظر گیرد نیز ایراد دیگر وزارت صنعت به تداوم عرضه
محصولات پتروشیمی در بورس کالا بود که با هماهنگی و همکاری بورس کالا تدابیری برای این موضوعات اندیشیده شد.
- نحوه عرضه محصولات پتروشیمی در بورس چگونه پیش‌بینی شده است؟
دستورالعمل مقدار و حداقل عرضه هر تولیدکننده محصول پتروشیمی نیز بر اساس ماده 5 مصوبه شورای رقابت تعیین شده که مطابق آ،ن میزان عرضه کل هر درجه محصول پتروشیمی در مقاطع شش ماه، میزان تقاضای متوسط سال گذشته هر درجه محصول پتروشیمی، میزان نوسانات تقاضای فصلی و مناسبت‌های تقویمی در سالیان گذشته، تقاضای جدید شرکت‌های پایین دستی و ظرفیت عملیاتی و واقعی تولیدکنندگان مبنای اصلی میزان عرضه محصولات پتروشیمی تولید داخل در بورس کالا خواهد بود.
نظرات :
شما می توانید اولین نفری باشید که برای این مطلب نظر می دهید.