نیمه خاکستری بورس

عصر ایران؛ علیرضا باغانی: بازار سهام بر خلاف تمام پیش بینی ها و انتظارات به وجود آمده ناشی از توافق برجام در نیمه اول سال 1395 نه تنها سودی عاید سرمایه گذاران نکرد بلکه زیان ده شد! تا جایی که با گذشت نیمی از سال جاری شاهد ثبت زیان 4.7 درصدی شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران بودیم.

البته وضعیت بازار رو به بهبود بوده و شاخص بیشتر صنایع در کف قیمتی خود قرار داشته و به دلیل جو سیاسی و رویداد های مهم و مثبت اقتصادی انتظار می رود دماسنج بازار سهام در نیمه دوم سال رو به بالا حرکت کند.

در نیمه اول سال جاری شاخص یکی از صنایع بازدهی 3 رقمی را ثبت کرد تا جایی که گروه ذغال سنگ به دلیل رشد شدید قیمت های جهانی ذغال سنگ و انتظار بازار برای رشد قیمت فروش داخلی با جهش و بازدهی بالای 100 درصدی همراه شده است. این در حالی است که گروه انتشار هم با تک سهم افست به رتبه دوم بیشترین بازدهی در 6 ماهه نقل مکان کرده و مدال نقره بیشترین بازدهی مثبت را با ثبت عدد 62 درصد نصیب خود نموده است.

در نهایت گروه محصولات کاغذی با حدود 40 درصد بازدهی سومین صنعت پربازده بازار سهام در نیمه اول سال 1395 شناخته شده است.

این در حالی است که صنعت ابزار پزشکی که فقط تک سهم کنتورسازی در آن حضور دارد حدود 40 درصد زیان نصیب سهامداران کرده است، سهمی که خرید آن در زمستان 94 آرزوی سرمایه گذاران بود.

جدول زیر روایتگر عملکرد صنایع حاضر در بازار سهام در 6 ماهه نخست 95 است:

مرور تحولات بازار سهام

بورس تهران در معاملات آخرین روز کاری هفته شاهد جریان متعادل اما توام با حضور نقدینگی بیش از روزهای پیش بود. در بازار روز چهارشنبه معامله ‌گران و سرمایه گذاران با توجه به رسیدن به روز پایانی شهریور ماه که پایان سال مالی برخی از شرکت ‌های کارگزاری و شرکت ‌های سرمایه‌ گذاری به شمار می‌ رود، بهبود نقدینگی حاضر در بازار را شاهد بودند؛ به طوری که ارزش معاملات خرد در دو بازار بورس و فرابورس مجموعا به 130 میلیارد تومان رسید.

به نظر می ‌رسد با خاتمه یافتن معاملات شهریور ماه سایه بختک اعتبارات از سر بازار برداشته شده و این امر به توقف ریزش قیمت‌ ها و بهبود وضعیت بازار کمک کرده است. از این رو هر چند بازار آخرین روز شهریور ماه نمایش پر قدرتی را از خود نمایش نگذاشت، اما بارقه های امید در دل معامله گران و سرمایه گذاران روشن شده و به نظر تلاش هایی برای رونق بخشیدن به بازار در جریان است. بنابراین انتظار می رود با برچیده شدن هراسی که در ماه گذشته وجود داشت و با باز شدن کانال اعتبارات، نقدینگی جدیدی به بازار تزریق شده و به مرور شاهد تحرکات مثبتی باشیم.

ضمن این که صندوق ها هم می توانند در ایجاد تقاضا و رونق بازار نقش آفرینی کنند. رویدادی که به دلیل همزمان شدن با انتشار گزارشات 6 ماهه می تواند رشد احتمالی قیمت ها در برخی از صنایع و شاخص ها را توجیه کند. از طرف دیگر آغاز نیمه دوم سال و وعده‌ های پیش ‌تر داده شده در بسیاری از حوزه‌ ها، از جمله تک نرخی شدن ارز و یا امید به بهبود اوضاع اقتصادی، در کنار تب و تاب ناشی از انتخابات ایالات متحده، انتظار حال و هوایی متفاوت را در بازار سرمایه ایجاد می ‌کند.

در بررسی اخبار جهانی نیز می ‌توان به تحلیل‌ های ارائه شده از تأثیرات پیروزی احتمالی ترامپ بر شرایط اقتصادی و سیاسی جهان اشاره کرد. انتظار می رود با نزدیک تر شدن به زمان انتخابات آمریکا، شاهد انتشار اخبار بیشتری از این حوزه باشیم. خبرهایی که قطعا در روند حرکتی بازار فراز و نشیب هایی را ایجاد خواهد کرد.

در حالی که برخی معتقدند با انتخاب ترامپ، شرایط برای چین و دیگر کشورها دشوار خواهد شد و وی سیاست های تعرفه ای سنگین را بر واردات از چین اعمال خواهد کرد اما در مقابل برخی نیز بر این عقیده اند که انتخاب ترامپ طوفانی در بازارهای جهانی به راه می اندازد و فضای این بازارها را با تغییرات ساختاری و بنیادین همراه می سازد.

ضمن این که برخی معتقدند پیروزی ترامپ سبب افزایش تنش ها در خاورمیانه خواهد شد و این عامل می تواند نقدینگی موجود در بازار را بیش از پیش محتاط نماید. به هر جهت بیش از آن که تحلیل دقیقی درخصوص رفتار رئیس جمهوری بعدی آمریکا وجود داشته باشد، این گمانه زنی ها هستند که سبب برخی اظهارنظرها از سوی کارشناسان شده اند. لذا فعلا در این خصوص نمی توان اظهارنظر دقیقی داشت و باید منتظر تحولات آتی بود.

چگونه از اسناد خزانه سود ببریم؟

در گزارشات هفتگی به طور معمول به معرفی ابزارهای نوین مالی حاضر در بازار سهام می پردازیم.یکی از ابزارهای جدید مالی بکار گرفته شده در بازار سهام اسناد خزانه اسلامی است. اسناد خزانه اسلامی، اسناد با نامی است که دولت به منظور تسویه بدهی‌های مسجل خود با حفظ قدرت خرید بابت طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای با قیمت اسمی و سررسید معین به طلبکاران غیردولتی واگذار می‌کند و دریافت‌کنندگان اسناد خزانه می‌توانند این اوراق را در بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس ایران به فروش برسانند.این اسناد در حال حاضر با محوریت بازپرداخت مطالبات پیمانکاران منتشرشده و در اختیار آن ها قرار گرفته است و مبلغ اسمی آن در سررسید از طرف خزانه داری دولت به حساب آخرین دارنده آن واریز می شود.

با توجه به آن که شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه تمامی اطلاعات دارندگان اسناد خزانه را در صورتی که کد سهامدارای دریافت کرده‌اند در اختیار دارد واریز مبلغ اسمی بدون کمترین مشکل از سوی این شرکت به دارندگان اسنادخزانه انجام می‌شود. انتشار اسناد خزانه با اهداف زیادی در کشورهای مختلف صورت می‌گیرد که مهمترین هدف آن تنظیم سیاست‌های پولی و کمک به استقلال کشور با تامین منابع داخلی بدون نیاز به استقراض از مراجع بین‌المللی است.

در حال حاضر در ایران اسناد خزانه اسلامی با سررسید یکساله با هدف بازپرداخت مطالبات پیمانکاران طلبکار از دولت منتشر شده و در اختیار آن ها قرار گرفته است. این اسناد تاکنون به پیمانکاران وزارت نیرو و راه‌ و شهرسازی تخصیص یافته است. معاملات اسناد خزانه اسلامی در بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس ایران در حال انجام است.

فرابورس با فراهم کردن بستر معاملاتی فرصتی را برای دارندگان اسناد خزانه اسلامی فراهم کرده تا با فروش اوراق در بازار ثانویه (در صورتی که کد سهامدارای از کارگزاری‌ های عضو فرابورس دریافت کرده اند) زودتر از یکسال به نقدینگی لازم دست یابند یا آن که در صورت عدم اضطرار تا سررسید صبر کرده و وجه اسمی اوراق را از خزانه داری کل کشور دریافت کنند.

با انتشار اسناد خزانه اسلامی، به‌صورت همزمان، دولت از طریق مدیریت بدهی‌ها، بانک مرکزی از طریق کنترل نقدینگی و مردم و فعالان بازار به واسطه استخراج سود بدون ریسک در یک بازار رقابتی و شفاف، منتفع می‌شوند. دولت با انتشار اسناد خزانه با سررسید ماه‌ های آتی و تحویل آن ها به پیمانکاران، عملا تعهدات خودش را در مقابل آن ها ایفا می‌ کند و به این وسیله جلوی توقف پروژه‌ ها را می‌ گیرد و از سوی دیگر با ایجاد انگیزه در پیمانکاران برای ادامه فعالیت‌ ها و انجام پروژه‌ های جدید، موجبات تسریع در اجرای پروژه‌ ها را فراهم می‌ آورد.

به همین دلیل هیچ پروژه‌ای به‌دلیل عدم ایفای تعهدات دولت در مقابل پیمانکاران متوقف نخواهد شد.

به عنوان مثال:

در نماد «اخزا 5» با سررسید نهم آذرماه شاهد قیمت 96200 تومانی این اوراق هستیم.در تاریخ سررسید این اوراق با نرخ 100 هزار تومان توسط دولت باز خرید می شود.به عبارت دیگر طی مدت 40 روز پیش رو نماد «اخزا 5» حدود3.9 تا 4 درصد بازدهی خواهد داشت که به نسبت سود بانکی بازدهی بسیار مناسبی تلقی می شود.گفتنی است،بازدهی سود بانکی در همین مدت حدود 2.5 تا 2.6 درصد می باشد.

در نهایت هر چه به تاریخ بازخرید اوراق نزدیک تر شویم قیمت به صورت روزانه با رشد اندک به قیمت 100 هزار تومان تضمینی بازخریدی توسط دولت نزدیک و این رشد آرام و تضمین شده می تواند هر لحظه امکان فروش و شناسایی سود را رقم بزند.

در بازار چه خبر بود؟

ارزش معاملات کل هفته در دو بازار بورس و فرابورس معادل 1.781 میلیارد تومان رقم خورد،حال آن که ارزش معاملات خرد (بدون معاملات بلوکی و اوراق مشارکت ) این دو بازار هم معادل 465 میلیارد تومان بود.

شاخص بورس تهران از ابتدای هفته تا انتهای هفته کمتر از 0.1 درصد رشد داشت اما شاخص فرابورس 2 درصد مثبت بود.

*روزنامه نگار و تحلیل گر بورس